تصرف

تصرف، در لغت، یعنی در دست داشتن، دست اندازی، حکومت بر قطعه ای از زمین و در اختیار داشتن، چیزی را به دست آوردن، دست به کاری زدن و مالک شدن چیزی و در اصطلاح به مواردی که مالی در اختیار شخصی بوده؛ و وی بتواند نسبت به آن، در حدود مقررات قانونی، یا به نحو عدوان، اتخاذ تصمیم نماید؛ تصرف گویند.

در واقع به هرگونه مداخله مادی و یا حقوقی که باعث ایجاد تغییر و تحول در شیئی گردد؛ تصرف گویند. به تعبیری دیگر، تصرف عبارت است از استیلا بر مال، به نحوی که هر نوع عملی بتوان در خصوص آن انجام داد و به هر نحوی از آن منتفع گردید و درباره آن اتخاذ تصمیم نمود.

احداث پنجره در تراس اختصاصی

هیچ یک از مالکین حق ندارند بدون موافقت اکثریت سایر مالکین تغییراتی در محل یا شکل در، یا سر در یا نمای خارجی، در قسمت اختصاصی خود که در مریی و منظر باشد بدهند بدین ترتیب ایجاد هر گونه تغییر در نمای ساختمان با احداث پنجره در تراس اختصاصی هر یک از مالکین بدون اخذ موافقت اکثریت مالکین منجر به صدور حکم به قلع و قمع پنجره مذکور می شود.

اقسام

به تصرفی که در نتیجه عقود یا ایقاعات، به وجود آید، تصرف حقوقی گویند و به یکی از انواع تصرف حسی که با فعل صورت می‌پذیرد، تصرف فعلی گویند.

تصرف در تقسیم دیگری بر سه قسم است: استیفایی، ناقل و اداری. تصرف ممکن است به مباشرت یا با واسطه انجام گیرد؛ مانند تصرف قیم.

ارکان

رکن مادی تصرف را می‌توان عبارت از سلطه مادی بر مال و انجام اعمال مادی نسبت به آن دانست، نظیر تخریب یا تعمیر ملک و رکن معنوی را می‌توان عبارت از تصور برخورداری از حق مالکیت و قصد رفتار مالکانه نسبت به مال موردنظر دانست.

رویه قضایی

• نظریه شماره 7/1401/1097 مورخ 1402/03/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شرایط احراز بزه خیانت در امانت
• نظریه شماره 7/1401/1110 مورخ 1402/02/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره هبه درختان مثمر کشت شده توسط محکوم علیه
• نظریه شماره 7/1401/1297 مورخ 1402/05/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دعوای خلع ید دارنده پروانه بهره برداری معدن علیه غاصب ملک

جایگاه

تصرف، یکی از امارات قانونی است و اماره، به دو نوع قضایی و قانونی، قابل تقسیم است.

جستارهای وابسته

مالکیت

کتب مرتبط

حقوق مدنی، جلد دوم (داراب پور)