ماده ۱۰۲۷ قانون مدنی

ماده ۱۰۲۷ قانون مدنی: بعد از صدور حکم فوت فرضی نیز اگر غایب پیدا شود کسانی که اموال او را به عنوان وراثت تصرف کرده‌اند باید آنچه را که از اعیان یا عوض یا منافع اموال مزبور حین پیداشدن غایب موجود می‌باشد مسترد دارند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در صورتی که برخی از اموال غایب، مفقود یا تلف شده باشد؛ در صورت بازگشت وی، ورثه یا وصی یا موصی له، تکلیفی به جبران خسارت ندارند؛ زیرا تصرف آنان، قانونی بوده‌است، مگر اینکه ثابت شود حکم موت فرضی، بر اثر نیرنگ آنان، صادر شده‌است.

در صورت پیداشدن غایب، کلیه منافعی که قبل یا بعد از صدور حکم موت فرضی، از اموال او به دست آمده؛ اعم از متصل و منفصل، متعلق به غایب خواهد بود و متصرف، نسبت به آن منافع حقی نداشته؛ و فقط می‌تواند اجرت اعمالی را، که موجب حصول آن منافع شده‌است؛ دریافت نماید.

اگر بعد از صدور حکم موت فرضی، خبری از غایب یافت شود؛ وراث و موصی له و وصی و طلبکاران و شرکای او و دادستان، می‌توانند تقاضای لغو حکم موت فرضی را، بنمایند، خود غایب نیز، می‌تواند از دادگاه، درخواست لغو حکم موت فرضی را بنماید، ممکن است الغای این حکم، مستقیماً توسط دادگاه، یا به صورت خود به خود، صورت پذیرد.

مفاد این ماده، در صورت لغو حکم موت فرضی غایب، و صدور حکم موت حقیقی او نیز، جاری است.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

وضعیت اموال غایب، پس از بازگشت وی، یکی از مسائل مرتبط با موت فرضی است.

مصادیق و نمونه‌ها

• اگر یکی از ورثه غایب، خودروی بنز او را، به عنوان سهم الارث خویش، فروخته؛ و پول آن موجود باشد؛ پس از بازگشت غایب، باید وجه مزبور را، به وی رد نماید، ولی اگر وارث، بهای خودرو را، جهت تحصیل در رشته پزشکی، هزینه نموده باشد؛ دیگر، تکلیفی به رد قیمت ماشین به مالک، ندارد، حتی اگر وارث، خودرو را، به دیگری هبه نموده باشد؛ باز هم در قبال غایب، مسئولیتی ندارد.

• اگر ورثه، باغ گیلاس غایب را، اجاره داده باشند؛ و اجاره بهای مأخوذه، موجود باشد؛ باید آن را به غایب رد نمایند.