ماده ۱۰۰۴ قانون مدنی

ماده ۱۰۰۴ قانون مدنی: تغییر اقامتگاه به وسیله سکونت حقیقی در محل دیگر به عمل می‌آید مشروط بر این که مرکز مهم امور او نیز به همان محل انتقال یافته باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۸۰ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۰۰۲ قانون مدنی

مطالعات تطبیقی

در حقوق فرانسه، تغییر اقامتگاه، به جهت اعمال تقلب نسبت به قانون، در مواردی نظیر فرار از دین، و … پذیرفته نیست. در حقوق قدیم فرانسه، تغییر اقامتگاه، به شرط استقرار در محل جدید، به مدت حداقل یک سال و یک روز، امکان پذیر بوده‌است؛ اما در حقوق جدید فرانسه، در تغییر اقامتگاه، ملاک مرکز مهم امور شخص، مؤثر است؛ نه مدت اقامت.

به عقیده برخی از حقوقدانان فرانسوی، در مواردی که مرکز مهم امور شخص، در یک مکان، و محل سکونت وی، در مکان دیگری مستقر شده باشد؛ می‌توان گفت که چنین شخصی، دارای دو اقامتگاه می‌باشد؛ یکی در رابطه با امور او، و دیگری در رابطه با محل سکونت وی.

در حقوق آلمان، تغییر اقامتگاه، با ترک محل سکونت، با قصد بر عدم بازگشت همیشگی، امکان پذیر است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

با تغییر مرکز مهم امور شخص، اقامتگاه او نیز تغییر می‌نماید، در صورتی که بین مرکز مهم امور، و محل سکونت شخصی، اختلاف وجودداشته باشد؛ اقامتگاه او، مرکز مهم امور وی است.

گفتنی است طفلی که بالغ گردیده؛ یا زنی که نکاح وی با همسرش، منحل گردیده؛ می‌توانند برای خود، اقامتگاه اختیاری برگزینند.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

بنابر دلالت استصحاب موضوعی، با تردید در تغییر اقامتگاه، عدم تغییر آن، استصحاب می‌گردد.

رویه‌های قضایی

• نظریه شماره ۷/۹۹/۱۴۶ مورخ ۱۳۹۹/۰۶/۰۵ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره امکان ممنوع الخروج نمودن زوجه و فرزندان توسط زوج

انتقادات

مفاد این ماده، معتبر نیست؛ زیرا بین مفهوم این ماده با منطوق ماده ۱۰۰۲ همین قانون، تعارض وجود دارد.