ماده ۱۱۲۷ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (added Category:فسخ نکاح using HotCat)
بدون خلاصۀ ویرایش
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۱۱۲۷ قانون مدنی''': هر گاه شوهر بعد از عقد مبتلا به یکی از امراض مقاربتی گردد زن حق خواهد داشت که از نزدیکی با او امتناع نماید و امتناع به علت مزبور مانع حق نفقه نخواهد بود.
'''ماده ۱۱۲۷ قانون مدنی''': هرگاه [[زوج|شوهر]] بعد از [[نکاح|عقد]] مبتلا به یکی از [[مرض مقاربتی|امراض مقاربتی]] گردد [[زوجه|زن]] حق خواهد داشت که از [[دخول|نزدیکی]] با او امتناع نماید و امتناع به علت مزبور مانع [[حق]] [[نفقه]] نخواهد بود.
*{{زیتونی|[[ماده ۱۱۲۶ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۱۲۶ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۱۱۲۸ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۱۲۸ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
 
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
تمکین خاص، یعنی اطاعت زن از شوهر، در پذیرش مقاربت متعارف، و عاری از موانع موجه. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نفقه زوجه در مذاهب خمسه|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=بوستان کتاب|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3205500|صفحه=|نام۱=شهره|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref>
«[[تمکین عام]]»، یعنی پذیرش ریاست شوهر بر [[خانواده]]، و احترام به [[اراده]] او در اداره امور مربوطه.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه شورای فرهنگی و اجتماعی زنان شماره 51 بهار 1390|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=شورای فرهنگی و اجتماعی زنان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=307076|صفحه=|نام۱=شورای فرهنگی|اجتماعی زنان|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
 
نشوز، یعنی خودداری زن از تمکین. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده مجموعه مقالات|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3853696|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=حمیدیان|چاپ=1}}</ref>


تمکین عام، یعنی پذیرش ریاست شوهر بر خانواده، و احترام به اراده او در اداره امور مربوطه. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه شورای فرهنگی و اجتماعی زنان شماره 51  بهار 1390|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=شورای فرهنگی و اجتماعی زنان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=307076|صفحه=|نام۱=شورای فرهنگی|اجتماعی زنان|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
«[[تمکین خاص]]»، به معنای اطاعت زن از شوهر، در پذیرش مقاربت [[عرف|متعارف]]، و عاری از موانع موجه می باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نفقه زوجه در مذاهب خمسه|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=بوستان کتاب|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3205500|صفحه=|نام۱=شهره|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref> در واقع به تبعیت زن از شوهر در تمتع جنسی، تمکین خاص گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نظریه عمومی شروط و التزامات در حقوق اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1539520|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=1}}</ref>


به تبعیت زن از شوهر در تمتع جنسی، تمکین خاص گویند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نظریه عمومی شروط و التزامات در حقوق اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1539520|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=1}}</ref>
«[[نشوز]]»، نیز به معنای خودداری زن از تمکین است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده مجموعه مقالات|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3853696|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=حمیدیان|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
زن ناشزه، که مستحق نفقه نیست، حق مسکن هم ندارد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اساس در قوانین مدنی (المدونه)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1443604|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>
ابتلای مرد به یکی از بیماری‌های مقاربتی، مانعی [[مشروع]]، جهت خودداری زوجه از نزدیکی با شوهر، محسوب می‌گردد،<ref>سیدعلی، شایگان{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=407920|صفحه=|نام۱=|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> البته اگر وسایل و تجهیزاتی، اختراع گردد تا از سرایت بیماری‌های مسری به زوجه، جلوگیری نماید؛ دیگر زن نمی‌تواند به بهانه ابتلای شوهر به یکی از امراض مقاربتی، از نزدیکی با او امتناع نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فسخ نکاح در حقوق ایران و نحوه اقامه دعاوی مربوط|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4623808|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=حسنی|چاپ=1}}</ref>
 
ابتلای مرد به یکی از بیماری های مقاربتی، مانعی مشروع، جهت خودداری زوجه از نزدیکی با شوهر، محسوب می گردد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=407920|صفحه=|نام۱=|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>


اگر وسایل و تجهیزاتی، اختراع گردد تا از سرایت بیماری های مسری به زوجه، جلوگیری نماید؛ دیگر زن، نمی تواند به بهانه ابتلای شوهر به یکی از امراض مقاربتی، از نزدیکی با او امتناع نماید. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فسخ نکاح در حقوق ایران و نحوه اقامه دعاوی مربوط|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4623808|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=حسنی|چاپ=1}}</ref>
حتی اگر زوجه، حین انعقاد نکاح نیز، نسبت به ابتلای شوهر به یکی از امراض مقاربتی، آگاه باشد؛ حق خواهد داشت که از نزدیکی با او امتناع نماید؛ و امتناع به علت مزبور، مانع حق نفقه نخواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=211532|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref>


حتی اگر زوجه، حین انعقاد نکاح نیز، نسبت به ابتلای شوهر به یکی از امراض مقاربتی، آگاه باشد؛ حق خواهد داشت که از نزدیکی با او، امتناع نماید؛ و امتناع به علت مزبور، مانع حق نفقه نخواهد بود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=211532|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref>
لازم به ذکر است که زن ناشزه، که مستحق نفقه نیست، [[حق انتخاب مسکن توسط زوجه|حق مسکن]] هم ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اساس در قوانین مدنی (المدونه)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1443604|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>


== انتقادات ==
== انتقادات ==
عدم امکان فسخ نکاح به دلیل ابتلای شوهر به امراض مقاربتی، از موارد نقص این ماده محسوب می گردد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه شورای فرهنگی و اجتماعی زنان شماره 51  بهار 1390|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=شورای فرهنگی و اجتماعی زنان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=307160|صفحه=|نام۱=شورای فرهنگی|اجتماعی زنان|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
عدم امکان [[فسخ نکاح]] به دلیل ابتلای شوهر به امراض مقاربتی، از موارد [[نقص قانون|نقص]] این ماده محسوب می‌گردد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه شورای فرهنگی و اجتماعی زنان شماره 51 بهار 1390|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=شورای فرهنگی و اجتماعی زنان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=307160|صفحه=|نام۱=شورای فرهنگی|اجتماعی زنان|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> و با توجه به اینکه ابتلای زوج به یکی از امراض مقاربتی، از موجبات فسخ نکاح محسوب نمی‌گردد؛ شایسته بود که مفاد این ماده، در کنار مواد مربوط به فسخ نکاح، بیان می‌گردید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد نهم) (انحلال نکاح، حجر و قیمومت، طلاق و اقسام آن، موارد فسخ نکاح، وضع فرزندان، نفقه، عده)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5229324|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref>


با توجه به اینکه ابتلای زوج به یکی از امراض مقاربتی، از موجبات فسخ نکاح محسوب نمی گردد؛ شایسته بود که مفاد این ماده، در کنار مواد مربوط به فسخ نکاح، بیان می گردید. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد نهم) (انحلال نکاح، حجر و قیمومت، طلاق و اقسام آن، موارد فسخ نکاح، وضع فرزندان، نفقه، عده)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5229324|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref>
== مصادیق و نمونه‌ها ==


== مصادیق و نمونه ها ==
* هرگاه شوهر بعد از عقد، مبتلا به ایدز گردد؛ زن حق خواهد داشت که از نزدیکی با او امتناع نماید؛ و امتناع به علت مزبور، مانع حق نفقه نخواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی فقهی در امور حقوقی (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=22476|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=101640|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref>
هر گاه شوهر بعد از عقد، مبتلا به ایدز گردد؛ زن حق خواهد داشت که از نزدیکی با او، امتناع نماید؛ و امتناع به علت مزبور، مانع حق نفقه نخواهد بود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی فقهی در امور حقوقی (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=22476|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=101640|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref>


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
[[جرم انگاری رابطه جنسی بدون رضایت زوجه در اسناد بین المللی و قوانین ایرلند، اندونزی، ترکیه و ایران]]
 
* [[جرم انگاری رابطه جنسی بدون رضایت زوجه در اسناد بین المللی و قوانین ایرلند، اندونزی، ترکیه و ایران|جرم انگاری رابطه جنسی بدون رضایت زوجه در اسناد بین‌المللی و قوانین ایرلند، اندونزی، ترکیه و ایران]]


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{مواد قانون مدنی}}
{{مواد قانون مدنی}}
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:مواد قانون مدنی]]

نسخهٔ ‏۹ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۰۰:۲۷

ماده ۱۱۲۷ قانون مدنی: هرگاه شوهر بعد از عقد مبتلا به یکی از امراض مقاربتی گردد زن حق خواهد داشت که از نزدیکی با او امتناع نماید و امتناع به علت مزبور مانع حق نفقه نخواهد بود.

توضیح واژگان

«تمکین عام»، یعنی پذیرش ریاست شوهر بر خانواده، و احترام به اراده او در اداره امور مربوطه.[۱]

«تمکین خاص»، به معنای اطاعت زن از شوهر، در پذیرش مقاربت متعارف، و عاری از موانع موجه می باشد،[۲] در واقع به تبعیت زن از شوهر در تمتع جنسی، تمکین خاص گویند.[۳]

«نشوز»، نیز به معنای خودداری زن از تمکین است.[۴]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

ابتلای مرد به یکی از بیماری‌های مقاربتی، مانعی مشروع، جهت خودداری زوجه از نزدیکی با شوهر، محسوب می‌گردد،[۵] البته اگر وسایل و تجهیزاتی، اختراع گردد تا از سرایت بیماری‌های مسری به زوجه، جلوگیری نماید؛ دیگر زن نمی‌تواند به بهانه ابتلای شوهر به یکی از امراض مقاربتی، از نزدیکی با او امتناع نماید.[۶]

حتی اگر زوجه، حین انعقاد نکاح نیز، نسبت به ابتلای شوهر به یکی از امراض مقاربتی، آگاه باشد؛ حق خواهد داشت که از نزدیکی با او امتناع نماید؛ و امتناع به علت مزبور، مانع حق نفقه نخواهد بود.[۷]

لازم به ذکر است که زن ناشزه، که مستحق نفقه نیست، حق مسکن هم ندارد.[۸]

انتقادات

عدم امکان فسخ نکاح به دلیل ابتلای شوهر به امراض مقاربتی، از موارد نقص این ماده محسوب می‌گردد،[۹] و با توجه به اینکه ابتلای زوج به یکی از امراض مقاربتی، از موجبات فسخ نکاح محسوب نمی‌گردد؛ شایسته بود که مفاد این ماده، در کنار مواد مربوط به فسخ نکاح، بیان می‌گردید.[۱۰]

مصادیق و نمونه‌ها

  • هرگاه شوهر بعد از عقد، مبتلا به ایدز گردد؛ زن حق خواهد داشت که از نزدیکی با او امتناع نماید؛ و امتناع به علت مزبور، مانع حق نفقه نخواهد بود.[۱۱][۱۲]

مقالات مرتبط

منابع

  1. فصلنامه شورای فرهنگی و اجتماعی زنان شماره 51 بهار 1390. شورای فرهنگی و اجتماعی زنان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 307076
  2. شهره صادقی. نفقه زوجه در مذاهب خمسه. چاپ 1. بوستان کتاب، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3205500
  3. سیدمصطفی محقق داماد. نظریه عمومی شروط و التزامات در حقوق اسلامی. چاپ 1. مرکز نشر علوم اسلامی، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1539520
  4. حسن حمیدیان. حقوق خانواده مجموعه مقالات. چاپ 1. دادگستر، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3853696
  5. سیدعلی، شایگان حقوق مدنی. چاپ 1. طه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 407920
  6. علیرضا حسنی. فسخ نکاح در حقوق ایران و نحوه اقامه دعاوی مربوط. چاپ 1. فکرسازان، 1383.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4623808
  7. سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 211532
  8. محمدجعفر جعفری لنگرودی. اساس در قوانین مدنی (المدونه). چاپ 1. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1443604
  9. فصلنامه شورای فرهنگی و اجتماعی زنان شماره 51 بهار 1390. شورای فرهنگی و اجتماعی زنان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 307160
  10. سیدجلال الدین مدنی. حقوق مدنی (جلد نهم) (انحلال نکاح، حجر و قیمومت، طلاق و اقسام آن، موارد فسخ نکاح، وضع فرزندان، نفقه، عده). چاپ 1. پایدار، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5229324
  11. مجموعه نظریات مشورتی فقهی در امور حقوقی (جلد پنجم). چاپ 2. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 22476
  12. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 101640