ماده ۸۶۵ قانون مدنی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۲۶ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۳:۰۹ توسط Karandish (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۸۶۵ قانون مدنی: اگر در شخص واحد موجبات متعددهٔ ارث جمع شود به جهت تمام آن موجبات ارث می‌برد مگر این که بعضی از آن‌ها مانع دیگری باشد که در این صورت فقط از جهت عنوان مانع می‌برد.

توضیح واژگان

«اجتماع دو نسب» یعنی ارث بری به موجب وجود دو رابطه نسبی بین میت و وارث.[۱]

«اجتماع نسب و سبب» یعنی ارث بری به موجب وجود دو رابطه نسبی و سببی بین متوفی و وارث او.[۲]

مطالعات تطبیقی

در آیین کلیمی، در صورت اجتماع موجبات ارث در یک شخص، در فرضی که وارث، هم عمه ابی و هم خاله امی متوفی باشد؛ شخص فقط به جهت عمه بودن، از متوفی ارث می‌برد.[۳]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در صورت اجتماع دو سبب ارث بری در یک شخص، وارث به هر دو سبب ارث می‌برد، مگر اینکه، یکی از آن دو، مانع دیگری باشد.[۴][۵]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

اصل، عدم تداخل اسباب و مسببات است.[۶]

مصادیق و نمونه‌ها

  • اگر شخصی، هم زوجه و هم دخترعموی متوفی باشد؛ و اگر در شخص واحد موجبات متعددهٔ ارث جمع شود به جهت تمام آن موجبات ارث می‌برد مگر این که بعضی از آن‌ها مانع دیگری باشد که در این صورت فقط از جهت عنوان مانع می‌برد، و اگر دیگری بر او مقدم نباشد؛ وی به دو جهت از میت ارث خواهدبرد.[۷][۸]
  • اگر شخصی هم برادرزاده ابی، و هم خواهر زاده امی متوفی باشد؛ و میت در طبقات بالاتر، وارث دیگری نداشته باشد؛ در این صورت شخص مزبور به دو جهت از متوفی ارث خواهد برد.[۹]
  • چنانچه مردی با بیوه برادرش ازدواج نماید و از او فرزندی متولد شود؛ و در گذشته از برادر آن مرد نیز فرزندی به دنیا آمده باشد؛ این دو فرزند، هم با هم برادر می‌باشند و هم پسرعمو، در صورت فوت یکی از آنها، شخصی که زنده است؛ از متوفی فقط به موجب برادری ارث می‌برد، نه به جهت پسر عمو بودن.[۱۰][۱۱]

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول). چاپ 1. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 80084
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول). چاپ 1. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 80096
  3. عزیزاله فهیمی. ارث تطبیقی مقایسه مقررات ارث در حقوق مدنی و اقلیت‌های دینی ایران (زرتشتی-کلیمی-مسیحی). چاپ 1. خرسندی، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3069496
  4. محمد بروجردی عبده. کلیات حقوق اسلامی. چاپ 1. رهام، 1381.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3575004
  5. سیدمرتضی قاسم‌زاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه‌های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 362896
  6. سیدمحمدرضا حسینی. قانون مدنی در رویه قضایی. چاپ 4. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 167588
  7. احمدعلی حمیتی واقف. حقوق مدنی (جلد هشتم) (شفعه، وصیت، ارث). چاپ 1. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 798608
  8. مهدی شهیدی. ارث. چاپ 8. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 154224
  9. مهدی شهیدی. ارث. چاپ 8. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 154236
  10. مستند فقهی قانون مدنی (جلد دهم). چاپ 1. داد و دانش، 1394.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6096592
  11. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 99952