مرض متصل به موت: تفاوت میان نسخه‌ها
(added Category:ارث using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[رده:ارث]] | [[رده:ارث]] | ||
[[رده:اصطلاحات حقوق خصوصی]] | |||
[[رده:اصطلاحات حقوق مدنی]] | |||
به مرضی که منجر به [[وفات|مرگ]] گردد؛ '''مرض موت''' گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=342132|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | |||
== مواد مرتبط == | |||
* [[ماده ۹۴۴ قانون مدنی]] | |||
== توارث زن از شوهر سابق در مرض متصل به موت == | |||
اگر [[زوج|شوهر]] در حال مرض [[زوجه|زن]] خود را [[طلاق]] دهد و در ظرف یک سال از تاریخ طلاق به همان مرض [[وفات|بمیرد]] زوجه از او [[ارث]] می‌برد اگرچه [[طلاق بائن]] باشد مشروط بر این که زن شوهر نکرده باشد.<ref>[[ماده ۹۴۴ قانون مدنی]]</ref> | |||
ارث بری زن از همسر سابق خود، در مرض منتهی به فوت، ظاهراً حکمی است استثنایی و خلاف قاعده، زیرا با اجرای طلاق بائن، و نیز پس از انقضای [[عده]] [[طلاق رجعی]]، دیگر [[رابطه زوجیت|رابطه زوجیتی]] باقی نمی ماند؛ تا بتواند مقتضی توارث باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4331920|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=4}}</ref> اما در واقع، حکم مزبور را، نمی توان استثنایی بر قاعده (لزوم بقای زوجیت دانست)؛ بلکه چنین طلاقی؛ [[عدم نفوذ|نافذ نبوده]]؛ و اثر این عدم نفوذ، در تداوم ارث بری زن از شوهر، [[ظهور]] می یابد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه مقالات گامی به سوی عدالت (جلد سوم) (حقوق خصوصی و اسلامی)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1088572|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=1}}</ref> | |||
=== مبنا === | |||
دلیل ارث بری زن از همسر سابق خود، در مرض منتهی به فوت، [[حرمت]] یا [[کراهت]] طلاق، در ایام پایانی عمر شوهر است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=100472|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref> و قانونگذار، به دلیل آسیبی که در چنین طلاقی، ممکن است به زن وارد آید؛ [[قرابت سببی|رابطه سببی]] را که مقتضی وراثت است؛ در زمینه ارث بری، مفروض می داند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=197432|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=5}}</ref> | |||
=== قلمرو === | |||
ارث بری زن از همسر سابق خود، در مرض منتهی به فوت، حتی در مواردی که [[طلاق به درخواست زوجه|طلاق، به درخواست زوجه]]، و یا به صورت [[طلاق خلع و مبارات|خلع و مبارات]]، واقع می گردد؛ مجرا است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=208756|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref> | |||
=== در فقه === | |||
به موجب روایات متعددی از امام صادق، اگر شوهر در حال مرض، زن خود را طلاق دهد؛ و در ظرف یک سال از تاریخ طلاق، به همان مرض بمیرد؛ زوجه از او ارث می‌برد؛ اگرچه طلاق بائن باشد؛ مشروط بر اینکه زن، شوهر نکرده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی میراث زوجه در حقوق اسلام و ایران (تحلیل فقهی و حقوقی ارث زن از دارایی شوهر)|ترجمه=|جلد=|سال=1376|ناشر=اطلاعات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1453724|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=مهرپور|چاپ=3}}</ref> | |||
در مواردی که زوج، در ایام بیماری، همسر خود را طلاق دهد؛ با حصول شرایطی، زوجه از او ارث می برد: اول اینکه فوت مرد، کمتر از یک سال از وقوع طلاق، رخ دهد؛ دوم اینکه، فوت به دلیل همان مرضی که حین طلاق، به آن مبتلا بوده؛ بمیرد؛ سوم اینکه، زن هنوز ازدواج نکرده باشد؛ و آخر اینکه، طلاق به درخواست زوجه نبوده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث |ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=383616|صفحه=|نام۱=آیت اله خلیل|نام خانوادگی۱=قبله ای خویی|چاپ=2}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی میراث زوجه در حقوق اسلام و ایران (تحلیل فقهی و حقوقی ارث زن از دارایی شوهر)|ترجمه=|جلد=|سال=1376|ناشر=اطلاعات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1453716|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=مهرپور|چاپ=3}}</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[ارث]] | |||
== منابع == | |||
{{پانویس}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۵ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۲:۲۳
به مرضی که منجر به مرگ گردد؛ مرض موت گویند.[۱]
مواد مرتبط
توارث زن از شوهر سابق در مرض متصل به موت
اگر شوهر در حال مرض زن خود را طلاق دهد و در ظرف یک سال از تاریخ طلاق به همان مرض بمیرد زوجه از او ارث می‌برد اگرچه طلاق بائن باشد مشروط بر این که زن شوهر نکرده باشد.[۲]
ارث بری زن از همسر سابق خود، در مرض منتهی به فوت، ظاهراً حکمی است استثنایی و خلاف قاعده، زیرا با اجرای طلاق بائن، و نیز پس از انقضای عده طلاق رجعی، دیگر رابطه زوجیتی باقی نمی ماند؛ تا بتواند مقتضی توارث باشد،[۳] اما در واقع، حکم مزبور را، نمی توان استثنایی بر قاعده (لزوم بقای زوجیت دانست)؛ بلکه چنین طلاقی؛ نافذ نبوده؛ و اثر این عدم نفوذ، در تداوم ارث بری زن از شوهر، ظهور می یابد.[۴]
مبنا
دلیل ارث بری زن از همسر سابق خود، در مرض منتهی به فوت، حرمت یا کراهت طلاق، در ایام پایانی عمر شوهر است،[۵] و قانونگذار، به دلیل آسیبی که در چنین طلاقی، ممکن است به زن وارد آید؛ رابطه سببی را که مقتضی وراثت است؛ در زمینه ارث بری، مفروض می داند.[۶]
قلمرو
ارث بری زن از همسر سابق خود، در مرض منتهی به فوت، حتی در مواردی که طلاق، به درخواست زوجه، و یا به صورت خلع و مبارات، واقع می گردد؛ مجرا است.[۷]
در فقه
به موجب روایات متعددی از امام صادق، اگر شوهر در حال مرض، زن خود را طلاق دهد؛ و در ظرف یک سال از تاریخ طلاق، به همان مرض بمیرد؛ زوجه از او ارث می‌برد؛ اگرچه طلاق بائن باشد؛ مشروط بر اینکه زن، شوهر نکرده باشد.[۸]
در مواردی که زوج، در ایام بیماری، همسر خود را طلاق دهد؛ با حصول شرایطی، زوجه از او ارث می برد: اول اینکه فوت مرد، کمتر از یک سال از وقوع طلاق، رخ دهد؛ دوم اینکه، فوت به دلیل همان مرضی که حین طلاق، به آن مبتلا بوده؛ بمیرد؛ سوم اینکه، زن هنوز ازدواج نکرده باشد؛ و آخر اینکه، طلاق به درخواست زوجه نبوده باشد.[۹] [۱۰]
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 342132
- ↑ ماده ۹۴۴ قانون مدنی
- ↑ ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (ارث). چاپ 4. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4331920
- ↑ ناصر کاتوزیان. مجموعه مقالات گامی به سوی عدالت (جلد سوم) (حقوق خصوصی و اسلامی). چاپ 1. میزان، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1088572
- ↑ ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 100472
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث). چاپ 5. گنج دانش، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 197432
- ↑ سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 208756
- ↑ حسین مهرپور. بررسی میراث زوجه در حقوق اسلام و ایران (تحلیل فقهی و حقوقی ارث زن از دارایی شوهر). چاپ 3. اطلاعات، 1376. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1453724
- ↑ آیت اله خلیل قبله ای خویی. ارث . چاپ 2. سمت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 383616
- ↑ حسین مهرپور. بررسی میراث زوجه در حقوق اسلام و ایران (تحلیل فقهی و حقوقی ارث زن از دارایی شوهر). چاپ 3. اطلاعات، 1376. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1453716