تعذر حضور شاهد: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (added Category:شهادت using HotCat)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[رده:ادله اثبات جرم]]
[[رده:ادله اثبات جرم]]
[[رده:شهادت]]
[[رده:شهادت]]
[[رده:اصطلاحات حقوق جزا]]
حکم '''تعذر حضور شاهد''' برای [[ادای شهادت]] در [[ماده ۱۸۶ قانون مجازات اسلامی]] پیش بینی شده است و به موجب آن، چنانچه حضور [[شاهد]] متعذر باشد، [[شهادت|گواهی]] به صورت مکتوب، صوتی ـ تصویری زنده یا ضبط شده، با احراز شرایط و صحت انتساب، معتبر است.<ref>[[ماده ۱۸۶ قانون مجازات اسلامی]]</ref> این اقدام قانونگذار، یک تأسیس جدید در سیستم کیفری است و از جهاتی مثل تسهیل شهادت برای شاهدی که از حضور در [[دادگاه]] معذور است و …، که می‌تواند موجب [[اطاله دادرسی]] نیز بشود، مثمر ثمر واقع می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3855536|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
با توجه به عصر ارتباطات و گستردگی جوامع، ممکن است شاهد، خارج از کشور یا [[حوزه قضایی]] باشد یا به جهت معاذیری، تمایل به ادای شهادت به شکل حضوری نداشته باشد که قانونگذار برای حل این مشکل، استفاده از رسانه صوتی یا تصویری را پذیرفته است، به شرط آنکه اولا شرایط [[ماده ۱۷۷ قانون مجازات اسلامی]] وجود داشته باشد، ثانیا صحت انتساب فیلم، صوت و نوشته به فردی که به عنوان گواه معرفی شده است، برای دادگاه [[اثبات]] گردد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 (کتاب نخست) (حقوق جزای عمومی کلیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4381352|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=عدالتخواه|چاپ=1}}</ref> بنابراین حضور شخص شاهد در جلسه دادگاه برای ادای شهادت موضوعیت ندارد، لذا به هر طریقی که شهادت وی به سمع و نظر [[مقام قضایی|قاضی]] برسد، معتبر خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی و تحلیل حقوقی و جرم شناختی قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی نوین|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4429080|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=حق پناهان|چاپ=1}}</ref>
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۱۸۶ قانون مجازات اسلامی]]
== عدم تعارض حکم با شخصی بودن شهادت ==
مفاد این حکم که مقرر می‌دارد در فرض '''تعذر حضور شاهد'''، گواهی مکتوب صوتی _تصویری زنده یا ضبط شدهٔ شاهد معتبر است، با ویژگی شخصی بودن شهادت، [[تعارض]] ندارد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3855512|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> زیرا حضور شاهد در دادگاه، موضوعیت ندارد و به عنوان وسیله ای برای اظهار شهادت، از راه‌های دیگر نیز ممکن است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3855548|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> لذا شهادت شاهدی که به دلیل بیماری یا [[عذر موجه]] قادر نباشد، در دادگاه شهادت بدهد را می‌توان از این طریق (با احراز شرایط و صحت انتساب) مقبول دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4163476|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=1}}</ref>
==در رویه قضایی==
*[[نظریه شماره 7/99/1073 مورخ 1399/08/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم شمول استشهادیه مشتمل بر مطالب کذب تحت عنوان شهادت دروغ]]
== جستارهای وابسته ==
* [[ادله اثبات جرم]]
* [[شهادت]]
* [[شاهد]]
== منابع ==
{{پانویس}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۲۲:۳۷

حکم تعذر حضور شاهد برای ادای شهادت در ماده ۱۸۶ قانون مجازات اسلامی پیش بینی شده است و به موجب آن، چنانچه حضور شاهد متعذر باشد، گواهی به صورت مکتوب، صوتی ـ تصویری زنده یا ضبط شده، با احراز شرایط و صحت انتساب، معتبر است.[۱] این اقدام قانونگذار، یک تأسیس جدید در سیستم کیفری است و از جهاتی مثل تسهیل شهادت برای شاهدی که از حضور در دادگاه معذور است و …، که می‌تواند موجب اطاله دادرسی نیز بشود، مثمر ثمر واقع می‌گردد.[۲]

با توجه به عصر ارتباطات و گستردگی جوامع، ممکن است شاهد، خارج از کشور یا حوزه قضایی باشد یا به جهت معاذیری، تمایل به ادای شهادت به شکل حضوری نداشته باشد که قانونگذار برای حل این مشکل، استفاده از رسانه صوتی یا تصویری را پذیرفته است، به شرط آنکه اولا شرایط ماده ۱۷۷ قانون مجازات اسلامی وجود داشته باشد، ثانیا صحت انتساب فیلم، صوت و نوشته به فردی که به عنوان گواه معرفی شده است، برای دادگاه اثبات گردد،[۳] بنابراین حضور شخص شاهد در جلسه دادگاه برای ادای شهادت موضوعیت ندارد، لذا به هر طریقی که شهادت وی به سمع و نظر قاضی برسد، معتبر خواهد بود.[۴]

مواد مرتبط

عدم تعارض حکم با شخصی بودن شهادت

مفاد این حکم که مقرر می‌دارد در فرض تعذر حضور شاهد، گواهی مکتوب صوتی _تصویری زنده یا ضبط شدهٔ شاهد معتبر است، با ویژگی شخصی بودن شهادت، تعارض ندارد،[۵] زیرا حضور شاهد در دادگاه، موضوعیت ندارد و به عنوان وسیله ای برای اظهار شهادت، از راه‌های دیگر نیز ممکن است،[۶] لذا شهادت شاهدی که به دلیل بیماری یا عذر موجه قادر نباشد، در دادگاه شهادت بدهد را می‌توان از این طریق (با احراز شرایط و صحت انتساب) مقبول دانست.[۷]

در رویه قضایی

جستارهای وابسته

منابع

  1. ماده ۱۸۶ قانون مجازات اسلامی
  2. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3855536
  3. محمدرضا عدالتخواه. مبسوط قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 (کتاب نخست) (حقوق جزای عمومی کلیات). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4381352
  4. عباس حق پناهان. بررسی و تحلیل حقوقی و جرم شناختی قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی نوین. چاپ 1. جنگل، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4429080
  5. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3855512
  6. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3855548
  7. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4163476