وقف فضولی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۷: خط ۷:
* [[ماده ۶۵ قانون مدنی]]
* [[ماده ۶۵ قانون مدنی]]


== در فقه ==
* احکام [[معامله فضولی|معاملات فضولی]]، در [[وقف]] و [[حبس عین|حبس]] جاری نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=39376|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref>
== در رویه قضایی ==
*[[نظریه شماره 7/99/384 مورخ 1399/06/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره وقف کردن سهم یکی از وراث جهت اضرار به سایرین]]
== مصادیق ==
== مصادیق ==
موارد زیر از مصادیق '''وقف فضولی''' هستند:
موارد زیر از مصادیق '''وقف فضولی''' هستند:


# [[وقف]] مال غیر بدون [[اذن]] او
# وقف مال غیر بدون [[اذن]] او
# وقف مال خود به [[ضرر]] [[داین|طلبکاران]]
# وقف مال خود به [[ضرر]] [[داین|طلبکاران]]
# وقف مورد [[رهن]] توسط [[راهن]]
# وقف [[عین مرهونه|مورد رهن]] توسط [[راهن]]
# وقف مالی که موضوع [[دستور موقت]] است.
# وقف مالی که موضوع [[دستور موقت]] است.
۵. وقف تمام [[مهریه]] قبل از [[دخول]] توسط [[زوجه]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=345956|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
۵. وقف تمام [[مهریه]] قبل از [[دخول]] توسط [[زوجه]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=345956|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>


== در فقه ==
=== وقف مال به ضرر طلبکاران ===
 
مطابق [[قانون مدنی ایران|قانون مدنی]]، صحت وقفی که به علت [[اضرار]] دیان [[واقف]]، واقع شده باشد، منوط به اجازه دیان است،<ref>[[ماده ۶۵ قانون مدنی]]</ref> البته اگر واقف بتواند [[دیون]] خود را پرداخته و وقف، زیانی برای [[غرما]] نداشته باشد، دیگر نمی‌توان [[نفوذ]] چنین وقفی را مورد تردید قرار داد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=91372|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref> جهت [[عدم نفوذ]] وقف، باید [[قصد]] اضرار به غرما و فرار از دین، [[اثبات]] گردد؛ البته عدم کفایت [[دارایی]] وی، برای پرداخت دیونش را می‌توان [[اماره]] ای جهت احراز قصد مزبور دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=91424|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref>
* احکام [[معامله فضولی|معاملات فضولی]]، در وقف و [[حبس عین|حبس]] جاری نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=39376|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref>


==مقالات مرتبط==
*[[مطالعه تطبیقی ادله اثبات وقف در فقه و نظام حقوقی ایران]]
*[[تحلیل انتقادی رأی وحدت‌ رویه شماره 810 ـ4/ 3/ 1400 هیئت‌ عمومی دیوان ‌عالی ‌کشور]]
*[[تحلیل وضعیت حقوقی انواع معاملات صوری و باتبانی ورشکسته؛ عدم‌ هماهنگی کامل موجبات بطلان معاملات ورشکسته با موجبات به‌تقصیر‌‌شدن ورشکستگی|تحلیل وضعیت حقوقی انواع معاملات صوری و با تبانی ورشکسته؛ عدم‌ هماهنگی کامل موجبات بطلان معاملات ورشکسته با موجبات به‌ تقصیر‌‌شدن ورشکستگی]]
*[[تحلیل اقتصادی معامله به قصد فرار از دین در ایران]]
*[[احقاق حقوق اقتصادی طلبکاران در معامله به قصد فرار از دین]]
*[[سوءاستفاده از حق در حقوق بین الملل خصوصی]]
*[[محدودیت مسئولیت سهامداران و خرق حجاب شرکت ها]]
*[[تحلیل تأثیر حدوث فراستریشن (استحاله) در قراردادهای بین المللی نفتی در حقوق انگلیس و ایران با نگاهی به فقه امامیه]]
==پایان‌نامه و رساله‌های مرتبط==
==پایان‌نامه و رساله‌های مرتبط==
*[[بررسی فقهی و حقوقی وقف فضولی]]
*[[بررسی فقهی و حقوقی وقف فضولی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ فوریهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۲۲:۰۲

واقف، باید مالک عین و منفعت مال باشد،[۱] البته وقف فضولی نیز، قابل تنفیذ است.[۲][۳]

مواد مرتبط

در فقه

در رویه قضایی

مصادیق

موارد زیر از مصادیق وقف فضولی هستند:

  1. وقف مال غیر بدون اذن او
  2. وقف مال خود به ضرر طلبکاران
  3. وقف مورد رهن توسط راهن
  4. وقف مالی که موضوع دستور موقت است.

۵. وقف تمام مهریه قبل از دخول توسط زوجه.[۵]

وقف مال به ضرر طلبکاران

مطابق قانون مدنی، صحت وقفی که به علت اضرار دیان واقف، واقع شده باشد، منوط به اجازه دیان است،[۶] البته اگر واقف بتواند دیون خود را پرداخته و وقف، زیانی برای غرما نداشته باشد، دیگر نمی‌توان نفوذ چنین وقفی را مورد تردید قرار داد.[۷] جهت عدم نفوذ وقف، باید قصد اضرار به غرما و فرار از دین، اثبات گردد؛ البته عدم کفایت دارایی وی، برای پرداخت دیونش را می‌توان اماره ای جهت احراز قصد مزبور دانست.[۸]

مقالات مرتبط

پایان‌نامه و رساله‌های مرتبط

جستارهای وابسته

منابع

  1. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 91308
  2. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 91304
  3. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات به‌طور کلی، بیع و معاوضه). چاپ 17. اسلامیه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 525220
  4. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد اول). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 39376
  5. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 345956
  6. ماده ۶۵ قانون مدنی
  7. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 91372
  8. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 91424