تعهد طبیعی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۹: خط ۹:
== قلمرو حکم ==
== قلمرو حکم ==
تعهدات اخلاقی محض که واجد جنبه حقوقی نبوده؛ و فاقد [[ضمانت اجرا|ضمانت اجرای]] قانونی و قضایی هستند؛ از شمول حکم '''تعهدات طبیعی''' خارج هستند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آموزه های حقوق مدنی تعهدات|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3617992|صفحه=|نام۱=محمدکاظم|نام خانوادگی۱=مهتاب پور|نام۲=افروز|نام خانوادگی۲=صمدی|نام۳=راضیه|نام خانوادگی۳=آرمین|چاپ=1}}</ref> اما اگر [[داین|طلبکار]]، به موجب [[قانون]]، حق [[اقامه دعوا]] جهت مطالبه [[دیون|دین]] خود را نداشته باشد؛ در این صورت نمی توان حق وی را، یک تکلیف اخلاقی محض محسوب نموده و متعهد را نسبت به تأدیه دین خود [[برائت ذمه|بری]] دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (نظریه عمومی تعهدات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=444528|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=5}}</ref>
تعهدات اخلاقی محض که واجد جنبه حقوقی نبوده؛ و فاقد [[ضمانت اجرا|ضمانت اجرای]] قانونی و قضایی هستند؛ از شمول حکم '''تعهدات طبیعی''' خارج هستند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آموزه های حقوق مدنی تعهدات|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3617992|صفحه=|نام۱=محمدکاظم|نام خانوادگی۱=مهتاب پور|نام۲=افروز|نام خانوادگی۲=صمدی|نام۳=راضیه|نام خانوادگی۳=آرمین|چاپ=1}}</ref> اما اگر [[داین|طلبکار]]، به موجب [[قانون]]، حق [[اقامه دعوا]] جهت مطالبه [[دیون|دین]] خود را نداشته باشد؛ در این صورت نمی توان حق وی را، یک تکلیف اخلاقی محض محسوب نموده و متعهد را نسبت به تأدیه دین خود [[برائت ذمه|بری]] دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (نظریه عمومی تعهدات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=444528|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=5}}</ref>
 
==مصادیق==
*اگر شخصی به طور صریح، ملتزم به [[تادیه|تأدیه]] '''دین طبیعی''' گردیده باشد؛ و اینکه در گذشته مبلغی را به طور مستمر، به دیگری پرداخت می نموده است؛ چنین التزام و استمراری را نمی توان مانع از ایفای وجه مزبور دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=92800|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref>
==در حقوق تطبیقی==
==در حقوق تطبیقی==
*در [[ماده ۱۳۰۲ قانون مدنی فرانسه|ماده ۱۳۰۲ قانون مدنی جدید فرانسه]]، به [[ایفای ناروا|ایفاء ناروا]] تصریح گردیده است و همچون حقوق ایران، [[اصل عدم تبرع|اصل بر عدم تبرع]] می باشد، بدین بیان که پرداخت هرگونه [[وجه|وجهی]] حکایت از وجود [[دیون|دین]] دارد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی فرانسه|ترجمه=|جلد=|سال=1401|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6712896|صفحه=|نام۱=سیامک|نام خانوادگی۱=پاکباز|چاپ=1}}</ref>
*در [[ماده ۱۳۰۲ قانون مدنی فرانسه|ماده ۱۳۰۲ قانون مدنی جدید فرانسه]]، به [[ایفای ناروا|ایفاء ناروا]] تصریح گردیده است و همچون حقوق ایران، [[اصل عدم تبرع|اصل بر عدم تبرع]] می باشد، بدین بیان که پرداخت هرگونه [[وجه|وجهی]] حکایت از وجود [[دیون|دین]] دارد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی فرانسه|ترجمه=|جلد=|سال=1401|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6712896|صفحه=|نام۱=سیامک|نام خانوادگی۱=پاکباز|چاپ=1}}</ref>

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۱۴:۰۶

تعهدات طبیعی یا موقعیت های عملی، تعهدات قانونی غیرقابل مطالبه ای هستند که در صورت پرداخت داوطلبانه و آگاهانه توسط مدیون، قابل استرداد نخواهد بود.[۱]

حکم تعهد طبیعی در ماده ۲۶۶ قانون مدنی پیش بینی شده است و به موجب آن، در مورد تعهداتی که برای متعهدله قانوناً حق مطالبه نمی‌باشد اگر متعهد به میل خود آن را ایفا نماید دعوی استرداد او مسموع نخواهد بود.[۲]

مواد مرتبط

قلمرو حکم

تعهدات اخلاقی محض که واجد جنبه حقوقی نبوده؛ و فاقد ضمانت اجرای قانونی و قضایی هستند؛ از شمول حکم تعهدات طبیعی خارج هستند،[۳] اما اگر طلبکار، به موجب قانون، حق اقامه دعوا جهت مطالبه دین خود را نداشته باشد؛ در این صورت نمی توان حق وی را، یک تکلیف اخلاقی محض محسوب نموده و متعهد را نسبت به تأدیه دین خود بری دانست.[۴]

مصادیق

  • اگر شخصی به طور صریح، ملتزم به تأدیه دین طبیعی گردیده باشد؛ و اینکه در گذشته مبلغی را به طور مستمر، به دیگری پرداخت می نموده است؛ چنین التزام و استمراری را نمی توان مانع از ایفای وجه مزبور دانست.[۵]

در حقوق تطبیقی

در رویه قضایی

رساله و پایان نامه های مرتبط

مقالات مرتبط

جستارهای وابسته

منابع

  1. مهین جوانمرد چیانه، بررسی تعهدات طبیعی و موقعیت های عملی آن در خانواده از منظر حقوق ایران فقه امامیه و حقوق کامن لا، 1400، رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی.
  2. ماده ۲۶۶ قانون مدنی
  3. محمدکاظم مهتاب پور، افروز صمدی و راضیه آرمین. آموزه های حقوق مدنی تعهدات. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3617992
  4. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (نظریه عمومی تعهدات). چاپ 5. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 444528
  5. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 92800
  6. سیامک پاکباز. شرح قانون مدنی فرانسه. چاپ 1. میزان، 1401.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6712896