دعوی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:


== اقسام دعوی (دعوا) ==
== اقسام دعوی (دعوا) ==
[[دعوای مدنی]]: در معنای عام شامل دعاوی مدنی در معنای خاص و دعاوی تجاری می‌باشد، اما در ماده 1 قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1379، در کنار دعوی مدنی از دعوای بازرگانی نیز یاد شده‌ است لذا واژه دعوای مدنی در اینجا دعوای مدنی به معنای خاص بوده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=460320|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
[[دعوای مدنی]]: در معنای عام شامل دعاوی مدنی در معنای خاص و [[دعوای بازرگانی|دعاوی تجاری]] می‌باشد، اما در [[ماده ۱ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده 1 قانون آیین دادرسی مدنی]]، در کنار دعوی مدنی از [[دعوای بازرگانی]] نیز یاد شده‌ است لذا واژه دعوای مدنی در اینجا دعوای مدنی به معنای خاص بوده‌ است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=460320|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>


[[دعوای بازرگانی]]: دعاوی است که از معاملات بازرگانی ناشی می‌شود و ضابطه آن [[قانون تجارت]] است و در این دعاوی می‌توان دعوا را [[محل اقامت خوانده]] و محل وقوع [[عقد]] ویا اجرای [[تعهد]] اقامه نمود که این امر به منظور تسهیل امور بازرگانی و رشد اقتصادی کشور بنا نهاده شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی دادگاه های عمومی و انقلاب (جلد اول-دوم-سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جهاد دانشگاهی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2263936|صفحه=|نام۱=سیدمحسن|نام خانوادگی۱=صدرزاده افشار|چاپ=11}}</ref>
[[دعوای بازرگانی]]: دعاوی است که از [[معاملات بازرگانی]] ناشی می‌شود و ضابطه آن [[قانون تجارت]] است و در این دعاوی می‌توان دعوا را [[محل اقامت خوانده]] و محل وقوع [[عقد]] ویا اجرای [[تعهد]] اقامه نمود که این امر به منظور تسهیل امور بازرگانی و رشد اقتصادی کشور بنا نهاده شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی دادگاه های عمومی و انقلاب (جلد اول-دوم-سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جهاد دانشگاهی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2263936|صفحه=|نام۱=سیدمحسن|نام خانوادگی۱=صدرزاده افشار|چاپ=11}}</ref>


[[دعوای مختلط]]: به دعوایی گفته می‌شود که دارنده حق در شرایطی است که در عین حال مجاز به اجرای [[حق عینی]] و [[حق شخصی]] است، در حقیقت حق منشأ دعوا گرچه بر [[عمل حقوقی]] واحدی مبتنی است اما دارنده حق می‌تواند با اجری حق عینی یا [[حق دینی|دینی]] به منظور خود برسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دعاوی مرتبط در حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3105920|صفحه=|نام۱=غلامرضا|نام خانوادگی۱=باقری|چاپ=1}}</ref>
[[دعوای مختلط]]: به دعوایی گفته می‌شود که دارنده حق در شرایطی است که در عین حال مجاز به اجرای [[حق عینی]] و [[حق شخصی]] است، در حقیقت حق منشأ دعوا گرچه بر [[عمل حقوقی]] واحدی مبتنی است اما دارنده حق می‌تواند با اجری حق عینی یا [[حق دینی|دینی]] به منظور خود برسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دعاوی مرتبط در حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3105920|صفحه=|نام۱=غلامرضا|نام خانوادگی۱=باقری|چاپ=1}}</ref>

نسخهٔ ‏۱۳ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۳۰

دعوی (دعوا) عبارت است از اینکه شخصی به عنوان مدعی به دادگاه مراجعه و شخص دیگری را به عنوان مدعی علیه، طرف دعوا خود قرار داده و از وی موضوع خاصی را مطالبه نماید.[۱]

دعوی اعم است از عملی که برای احقاق حقی انجام شود یا صرف ادعای حقی است، اعم از اینکه مبتنی بر حق باشد یا باطل.[۲]

ملاک تحقق دعوی (دعوا)

هر زمان حقی مورد انکار یا تجاوز واقع شود و دارنده حق برای احقاق حق خود به مراجع قضایی رجوع کند، دعوا محقق شده‌ است.[۳]

اقسام دعوی (دعوا)

دعوای مدنی: در معنای عام شامل دعاوی مدنی در معنای خاص و دعاوی تجاری می‌باشد، اما در ماده 1 قانون آیین دادرسی مدنی، در کنار دعوی مدنی از دعوای بازرگانی نیز یاد شده‌ است لذا واژه دعوای مدنی در اینجا دعوای مدنی به معنای خاص بوده‌ است.[۴]

دعوای بازرگانی: دعاوی است که از معاملات بازرگانی ناشی می‌شود و ضابطه آن قانون تجارت است و در این دعاوی می‌توان دعوا را محل اقامت خوانده و محل وقوع عقد ویا اجرای تعهد اقامه نمود که این امر به منظور تسهیل امور بازرگانی و رشد اقتصادی کشور بنا نهاده شده‌است.[۵]

دعوای مختلط: به دعوایی گفته می‌شود که دارنده حق در شرایطی است که در عین حال مجاز به اجرای حق عینی و حق شخصی است، در حقیقت حق منشأ دعوا گرچه بر عمل حقوقی واحدی مبتنی است اما دارنده حق می‌تواند با اجری حق عینی یا دینی به منظور خود برسد.[۶]

منابع

  1. محمدجواد صفار. تنفیذ معامله (ماهیت، شرایط و آثار). چاپ 2. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2666444
  2. قدرت اله واحدی. آیین دادرسی مدنی کتاب اول. چاپ 5. میزان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3495112
  3. حمید ابهری و محمدرضا برزگر. آیین دادرسی مدنی (جلد اول) (دعاوی-صلاحیت). چاپ 1. دانشگاه آزاد اسلامی واحد مازندران، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3249296
  4. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد اول). چاپ 1. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 460320
  5. سیدمحسن صدرزاده افشار. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی دادگاه های عمومی و انقلاب (جلد اول-دوم-سوم). چاپ 11. جهاد دانشگاهی، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2263936
  6. غلامرضا باقری. دعاوی مرتبط در حقوق ایران. چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3105920