هیات نظارت: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''هیأت نظارت''': هیأتی است مرکب از معاون سازمان ثبت و رئیس اداره ی امور املاک و یکی از اعضای سازمان مذکور که به اشتباهات ثبتی در امور املاک رسیدگی می نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=347300|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
'''هیأت نظارت''' یا به بیان دقیق تر، '''هیات نظارت ثبت استان''' ، هیأتی بوده است مرکب از معاون سازمان ثبت و رئیس اداره ی امور املاک و یکی از اعضای سازمان مذکور که به اشتباهات ثبتی در امور املاک رسیدگی می نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=347300|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> و در حال حاضر در ترکیب این هیات تغییراتی ایجاد شده است و مطابق تعریف قانونی مندرج در بند غ ماده یک آئین‌نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم‌الاجراء و طرز رسیدگی به شکایت از عملیات اجرائی مصوب 1387، :" هیأتی است مرکب از [[مدیرکل ثبت استان]] یا [[قائم مقام]] او و دو نفر از [[قضات]] [[دادگاه تجدیدنظر استان]] به انتخاب [[رئیس قوه قضائیه]] که به کلیه اختلافات و اشتباهات مربوط به [[امور ثبتی]] در [[حوزه قضایی استان|حوزه قضائی استان]] رسیدگی می‌نماید."<ref>[[بند غ ماده یک آئین‌نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم‌الاجراء و طرز رسیدگی به شکایت از عملیات اجرایی مصوب 1387]]</ref>


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==


* [[ماده 6 قانون ثبت اسناد و املاک]]
* [[ماده 6 قانون ثبت اسناد و املاک]]
* [[ماده 146 قانون ثبت اسناد و املاک]]
* [[ماده 148 قانون ثبت اسناد و املاک]]


== اعضاء هیات نظارت ==
== اعضاء هیات نظارت ==
رئیس ثبت استان یا قائم مقام او و دو نفر از قضات دادگاه استان به انتخاب وزیر دادگستری از اعضاء تشکیل دهنده هیات نظارت می باشند. برای این هیأت یک عضو علی البدل از قضات دادگستری یا کارمندان ثبت مرکز استان از طرف وزیر دادگستری نیز تعیین خواهد شد. <ref>ماده 6 قانون ثبت اسناد و املاک</ref>
رئیس ثبت استان یا [[قائم مقام]] او و دو نفر از قضات دادگاه استان به انتخاب وزیر دادگستری از اعضاء تشکیل دهنده هیات نظارت می باشند. برای این هیأت یک عضو علی البدل از قضات دادگستری یا کارمندان ثبت مرکز استان از طرف وزیر دادگستری نیز تعیین خواهد شد. <ref name=":0">[[ماده 6 قانون ثبت اسناد و املاک]]</ref>
 
== صلاحیت ==
 
=== صلاحیت ذاتی ===
رسيدگی به کلیه اختلافات و اشتباهات مربوط به امور ثبت اسناد و املاك [[صلاحیت ذاتی]] هیات نظارت می باشد.<ref name=":0" />
 
=== صلاحیت محلی ===
درخصوص [[صلاحیت محلی]] هیأت نظارت لازم به ذکر است که تنها رسیدگی به اختلافات و اشتباهات حوزه های ثبتی استان مربوطه می باشد و نسبت به موارد خارج از محدوده استان فاقد صلاحیت رسیدگی خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ماهنامه کانون سردفتران و دفتریاران سال 45 شماره 32|ترجمه=|جلد=|سال=-|ناشر=مهنا|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3185612|صفحه=|نام۱=کانون سردفتران|دفتریاران|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>


== وظایف ==
== وظایف ==
خط ۱۳: خط ۲۳:
# رفع اختلاف و تعیین تکلیف درخصوص تقاضای ثبت اختلافی بین [[شخص|اشخاص]] و [[اداره ثبت اسناد و املاک|اداره ثبت]] و همچنین ابطال یا اصلاح درخواست ثبت.
# رفع اختلاف و تعیین تکلیف درخصوص تقاضای ثبت اختلافی بین [[شخص|اشخاص]] و [[اداره ثبت اسناد و املاک|اداره ثبت]] و همچنین ابطال یا اصلاح درخواست ثبت.
# تشخیص وجود یا عدم وجود اشتباه مؤثر در [[عملیات مقدماتی ثبت|جریان مقدماتی ثبت املاک]] و زمانی که آن اشتباه مؤثر تشخیص داده شود تصمیم بر [[ابطال]] یا [[تجدید]] یا [[تکمیل]] یا [[اصلاح]] (این رسیدگی هیأت نظارت تا زمانی است که ملک در دفتر املاک به ثبت نرسیده باشد).
# تشخیص وجود یا عدم وجود اشتباه مؤثر در [[عملیات مقدماتی ثبت|جریان مقدماتی ثبت املاک]] و زمانی که آن اشتباه مؤثر تشخیص داده شود تصمیم بر [[ابطال]] یا [[تجدید]] یا [[تکمیل]] یا [[اصلاح]] (این رسیدگی هیأت نظارت تا زمانی است که ملک در دفتر املاک به ثبت نرسیده باشد).
# اصلاح اشتباه قلمی در [[سند]] مالکیت و یا دفتر املاک که صرفاً به سبب عدم توجه و دقت نویسنده حین ثبت ملک و یا ثبت انتقالات بعدی باشد. زمانی که ثبت دفتر املاک مغایر با [[سند رسمی]] یا [[حکم نهایی]] [[دادگاه]] باشد، پس از رسیدگی و محرز شدن اشتباه صورت گرفته، دستور اصلاح ثبت دفتراملاک و سند مالکیت صادر می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نشریه دادرسی ، شماره 55 ، فروردین و اردیبهشت 1385|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سازمان قضایی نیروهای مسلح|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1693032|صفحه=|نام۱=سازمان قضایی نیروهای مسلح|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
# اصلاح اشتباه قلمی در [[سند]] مالکیت و یا دفتر املاک که صرفاً به سبب عدم توجه و دقت نویسنده حین ثبت ملک و یا ثبت انتقالات بعدی باشد. زمانی که ثبت دفتر املاک مغایر با [[سند رسمی]] یا [[حکم نهایی]] [[دادگاه]] باشد، پس از رسیدگی و محرز شدن اشتباه صورت گرفته، دستور اصلاح ثبت دفتراملاک و سند مالکیت صادر می شود.
# رسیدگی به تعارض در اسناد مالکیت کلاً یا بعضاً چه نسبت به اصل ملک و چه نسبت به حدود و حقوق ارتفاقی با این هیات می باشد.
# رسیدگی به اعتراضات اشخاص نسبت به نظریه رئیس ثبت در مورد تخلفات و اشتباهات.
# رفع اشکال و اشتباه در تنظیم اسناد و تطبیق مفاد آن با قوانین.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نشریه دادرسی ، شماره 55 ، فروردین و اردیبهشت 1385|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سازمان قضایی نیروهای مسلح|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1693032|صفحه=|نام۱=سازمان قضایی نیروهای مسلح|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
 
== موارد شروع به رسیدگی در هیات نظارت ==
آغاز رسیدگی در هیأت نظارت با دو حالت متصور می باشد:
 
* گزارش و درخواست از طرف ثبت محل.
* شکایت ذی نفع<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تحلیلی اراضی و املاک (اثبات، ثبت، تملک اراضی و املاک)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2784624|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=حسن زاده|چاپ=2}}</ref>.
 
== ویژگی رسیدگی در هیات نظارت ==
این رسیدگی ها فاقد جنبه [[ترافعی]] بوده و تنها در حد رفع اشتباهات و تشخیص صحت و سقم اقدامات و وجود و تحقق [[تعارض]] می باشد فلذا می توان تصمیمات هیأت نظارت را تصمیمات [[شبه قضایی]] درنظر گرفت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تحلیلی اراضی و املاک (اثبات، ثبت، تملک اراضی و املاک)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2784652|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=حسن زاده|چاپ=2}}</ref>
 
== مرجع عالی نسبت به هیات نظارت ==
آراء صادره از هیأت نظارت قابل تجدیدنظر در [[شورای عالی ثبت]] می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ماهنامه کانون سردفتران و دفتریاران سال 44 شماره 19|ترجمه=|جلد=|سال=-|ناشر=مهنا|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1642612|صفحه=|نام۱=کانون سردفتران|دفتریاران|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
 
=== مهلت اعتراض به آرای هیات نظارت ===
مهلت درخواست تجدیدنظر  20 روز از تاریخ الصاق رونوشت رأی بر روی تابلوی اعلانات ثبت محل وقوع ملک یا تنظیم سند می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق ثبت اسناد و املاک|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جهاد دانشگاهی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6651168|صفحه=|نام۱=غلامرضا|نام خانوادگی۱=شهری|چاپ=37}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۴۵

هیأت نظارت یا به بیان دقیق تر، هیات نظارت ثبت استان ، هیأتی بوده است مرکب از معاون سازمان ثبت و رئیس اداره ی امور املاک و یکی از اعضای سازمان مذکور که به اشتباهات ثبتی در امور املاک رسیدگی می نمود.[۱] و در حال حاضر در ترکیب این هیات تغییراتی ایجاد شده است و مطابق تعریف قانونی مندرج در بند غ ماده یک آئین‌نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم‌الاجراء و طرز رسیدگی به شکایت از عملیات اجرائی مصوب 1387، :" هیأتی است مرکب از مدیرکل ثبت استان یا قائم مقام او و دو نفر از قضات دادگاه تجدیدنظر استان به انتخاب رئیس قوه قضائیه که به کلیه اختلافات و اشتباهات مربوط به امور ثبتی در حوزه قضائی استان رسیدگی می‌نماید."[۲]

مواد مرتبط

اعضاء هیات نظارت

رئیس ثبت استان یا قائم مقام او و دو نفر از قضات دادگاه استان به انتخاب وزیر دادگستری از اعضاء تشکیل دهنده هیات نظارت می باشند. برای این هیأت یک عضو علی البدل از قضات دادگستری یا کارمندان ثبت مرکز استان از طرف وزیر دادگستری نیز تعیین خواهد شد. [۳]

صلاحیت

صلاحیت ذاتی

رسيدگی به کلیه اختلافات و اشتباهات مربوط به امور ثبت اسناد و املاك صلاحیت ذاتی هیات نظارت می باشد.[۳]

صلاحیت محلی

درخصوص صلاحیت محلی هیأت نظارت لازم به ذکر است که تنها رسیدگی به اختلافات و اشتباهات حوزه های ثبتی استان مربوطه می باشد و نسبت به موارد خارج از محدوده استان فاقد صلاحیت رسیدگی خواهد بود.[۴]

وظایف

وظایف هیات نظارت عبارتند از:

  1. رفع اختلاف و تعیین تکلیف درخصوص تقاضای ثبت اختلافی بین اشخاص و اداره ثبت و همچنین ابطال یا اصلاح درخواست ثبت.
  2. تشخیص وجود یا عدم وجود اشتباه مؤثر در جریان مقدماتی ثبت املاک و زمانی که آن اشتباه مؤثر تشخیص داده شود تصمیم بر ابطال یا تجدید یا تکمیل یا اصلاح (این رسیدگی هیأت نظارت تا زمانی است که ملک در دفتر املاک به ثبت نرسیده باشد).
  3. اصلاح اشتباه قلمی در سند مالکیت و یا دفتر املاک که صرفاً به سبب عدم توجه و دقت نویسنده حین ثبت ملک و یا ثبت انتقالات بعدی باشد. زمانی که ثبت دفتر املاک مغایر با سند رسمی یا حکم نهایی دادگاه باشد، پس از رسیدگی و محرز شدن اشتباه صورت گرفته، دستور اصلاح ثبت دفتراملاک و سند مالکیت صادر می شود.
  4. رسیدگی به تعارض در اسناد مالکیت کلاً یا بعضاً چه نسبت به اصل ملک و چه نسبت به حدود و حقوق ارتفاقی با این هیات می باشد.
  5. رسیدگی به اعتراضات اشخاص نسبت به نظریه رئیس ثبت در مورد تخلفات و اشتباهات.
  6. رفع اشکال و اشتباه در تنظیم اسناد و تطبیق مفاد آن با قوانین.[۵]

موارد شروع به رسیدگی در هیات نظارت

آغاز رسیدگی در هیأت نظارت با دو حالت متصور می باشد:

  • گزارش و درخواست از طرف ثبت محل.
  • شکایت ذی نفع[۶].

ویژگی رسیدگی در هیات نظارت

این رسیدگی ها فاقد جنبه ترافعی بوده و تنها در حد رفع اشتباهات و تشخیص صحت و سقم اقدامات و وجود و تحقق تعارض می باشد فلذا می توان تصمیمات هیأت نظارت را تصمیمات شبه قضایی درنظر گرفت.[۷]

مرجع عالی نسبت به هیات نظارت

آراء صادره از هیأت نظارت قابل تجدیدنظر در شورای عالی ثبت می باشد.[۸]

مهلت اعتراض به آرای هیات نظارت

مهلت درخواست تجدیدنظر 20 روز از تاریخ الصاق رونوشت رأی بر روی تابلوی اعلانات ثبت محل وقوع ملک یا تنظیم سند می باشد.[۹]

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 347300
  2. بند غ ماده یک آئین‌نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم‌الاجراء و طرز رسیدگی به شکایت از عملیات اجرایی مصوب 1387
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ماده 6 قانون ثبت اسناد و املاک
  4. ماهنامه کانون سردفتران و دفتریاران سال 45 شماره 32. مهنا، -.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3185612
  5. نشریه دادرسی ، شماره 55 ، فروردین و اردیبهشت 1385. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1693032
  6. بهرام حسن زاده. حقوق تحلیلی اراضی و املاک (اثبات، ثبت، تملک اراضی و املاک). چاپ 2. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2784624
  7. بهرام حسن زاده. حقوق تحلیلی اراضی و املاک (اثبات، ثبت، تملک اراضی و املاک). چاپ 2. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2784652
  8. ماهنامه کانون سردفتران و دفتریاران سال 44 شماره 19. مهنا، -.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1642612
  9. غلامرضا شهری. حقوق ثبت اسناد و املاک. چاپ 37. جهاد دانشگاهی، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6651168