ویکی حقوق

ماده ۲۷۶ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «هرگاه خوانده در جلسه دادرسی در قبال ادعای خواهان به علت عارضه ای از قبیل لکنت...» ایجاد کرد)
 
 
(۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
هرگاه خوانده در جلسه دادرسی در قبال ادعای خواهان به علت عارضه ای از قبیل لکنت زبان یا لال بودن سکوت نماید قاضی دادگاه رأساً یا به وسیله مترجم یا متخصص امر مراد وی را کشف یا عارضه را برطرف می نماید و چنانچه سکوت خوانده و استنکاف وی از باب تعمد و ا یذاء باشد دادگاه ضمن تذکر عواقب شرعی و قانونی کتمان حقیقت، سه بار به خوانده اخطار می نماید که در نتیجه استنکاف، ناکل شناخته می شود، در این صورت با سوگند خواهان دعوا ثابت و حکم بر محکومیت خوانده صادر خواهد شد.
'''ماده ۲۷۶ قانون آیین دادرسی مدنی''': هر گاه [[خوانده]] در [[جلسه دادرسی]] در قبال [[ادعا|ادعای]] [[خواهان]] به علت عارضه‌ای از قبیل لکنت زبان یا لال بودن سکوت نماید [[قاضی]] [[دادگاه]] رأساً یا به وسیله مترجم یا متخصص امر مراد وی را کشف یا عارضه را برطرف می‌نماید و چنانچه سکوت خوانده و استنکاف وی از باب تعمد و ایذاء باشد دادگاه ضمن تذکر عواقب شرعی و قانونی کتمان حقیقت، سه بار به خوانده اخطار می‌نماید که در نتیجه استنکاف، [[نکول از حلف|ناکل]] شناخته می‌شود، در این صورت با سوگند خواهان دعوا ثابت و [[حکم]] بر محکومیت خوانده صادر خواهد شد.
* {{زیتونی|[[ماده ۲۷۵ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۲۷۷ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
ناکل : مدعی علیه که خواسته را انکار کند و این نکول به معنی اخص است ، نکول باید مسبوق به انکلر ( به معنی اعم) مدعی علیه باشد و به تقاضای مدعی از دادگاه از او سوگند خواهند پس اگر قسم یاد نکند و رد قسم به مدعی ننماید او ناکل است .86019
[[ناکل]]: [[مدعی علیه|مدعی‌علیه]] که [[خواسته]] را انکار کند و این [[نکول از حلف|نکول]] به معنی اخص است، نکول باید مسبوق به انکار (به معنی اعم) مدعی علیه باشد و به تقاضای [[مدعی]] از [[دادگاه]] از او [[سوگند]] خواهند پس اگر قسم یاد نکند و رد قسم به مدعی ننماید او ناکل است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=344132|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>


سوگند: در حقیقت سوگند عبارت است از اخبار به وجود یا نبود حقی ، اخبار یا انشاء که به معنای ایجاد کردن است فرق دارد.118564
[[سوگند]]: در حقیقت سوگند عبارت است از اخبار به وجود یا نبود [[حق|حقی]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=474312|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>


سکوت: یعنی واکنش خوانده در برابر اظهارات خواهان به صورت سکوت باشد که مظهری از مظاهر انکار است .83102
سکوت مدعی علیه: یعنی واکنش خوانده در برابر [[اظهار|اظهارات]] خواهان به صورت سکوت باشد که مظهری از مظاهر انکار است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=332464|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>


== پیشینه ==
== پیشینه ==
مفاد این ماده در قوانین آیین دادرسی مدنی سال های 1290 و 1318 مشابهی نداشته است.699565/699566/139995
مفاد این ماده در قوانین آیین دادرسی مدنی سال‌های ۱۲۹۰ و ۱۳۱۸ مشابهی نداشته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=560036|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2798320|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2798316|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی وتفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی وتفسیری دکترین ==
سکوت خوانده همیشه به معنای وجود عذر موجه برای وی نمی باشد ، بلکه ممکن است خوانده به علت تعطیل کردن دادرسی و برای اذیت کردن خواهان عمدا در برابر او سکوت کند ، در این صورت مطابق این ماده دادگاه پس از سه مرتبه اخطار به خوانده اگر صحبت نکند ناکل شناخته شده و با سوگند خواهان  ، خوانده محکوم خواهد شد.115207
سوگند به صورت لفظ و بیان و صوت است یعنی اظهار موضوع و سوگند به آن باید طوری باشد که استماع شود و نمی‌توان آن را به وضع کتبی انجام داد، مگر درمورد اشخاصی که لال باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دادگاه‌های عمومی و انقلاب)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1181592|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref> نکته‌ی دیگر آن که سکوت خوانده همیشه به معنای وجود [[عذر موجه]] برای وی نمی‌باشد، بلکه ممکن است خوانده به علت تعطیل کردن [[دادرسی]] و برای اذیت کردن خواهان عمداً در برابر او سکوت کند، در این صورت مطابق [[ماده 276 قانون آیین دادرسی مدنی|این ماده]] دادگاه پس از سه مرتبه اخطار به خوانده اگر صحبت نکند ناکل شناخته شده و با سوگند خواهان، خوانده محکوم خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=460884|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> همچنین، شایان ذکر است استفاده از مترجم یا متخصص مستلزم [[تجدید جلسه]] می‌باشد و با توجه به [[ماده ۲۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی]] پرداخت دستمزد آن‌ها به عهده خواهان خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=573256|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>


سوگند به صورت لفظ و بیان و صوت است یعنی اظهار موضوع و سوگند به آن باید طوری باشد که استماع شود و نمی توان آن را به وضع کتبی انجام داد، مگر درمورد اشخاصی که لال باشند.295384
== مطالعات فقهی ==
محمد بن مسلم گوید: «از امام صادق (ع) دربارهٔ لال پرسیدم که: اگر [[دین|دینی]] علیه او [[ادعا]] شد و او انکار کرد و [[مدعی]] هم [[بینه]] نداشت، چگونه سوگند داده شود؟ امام صادق (ع) فرمودند: لالی را نزد امیرالمؤمنین (ع) آوردند و دینی بر او ادعا شده بود و او انکار داشت و مدعی هم بینه‌ای نداشت، امیرالمؤمنین (ع) فرمود: ستایش ویژه خداوندی است که مرا از دنیا نبرد تا آن که برای امت همه آنچه بدان نیاز دارد، بیان کنم، سپس فرمود قرآنی بیاورید آن گاه به فرد لال فرمود: این چیست؟ او سرش را به آسمان برداشت و اشاره کرد که آن کتاب خداوند است سپس فرمود: ولی او را نزد من بیاورید، پس برادر او را پیش حضرت آوردند حضرت او را در کنارش نشاند سپس فرمود: ای قنبر یک دوات و کتاب برایم بیاور این دو را برای حضرت آوردند. سپس حضرت به برادر فرد لال فرمودند: به برادرت بگو که این بین تو و اوست او این را به او گفت سپس امیرالمؤمنین مرقوم فرمود: به خداوندی که خدایی جز او نیست سوگند، هم او که آگاه از غیب و شهادت است، رحمان رحیم است، طلب کننده پیروز، زیان رسان و سود رسان است، هلاک کن و به دست آورنده است، هم او که نهان و آشکار را می‌داند که فلانی فرزند فلانی یعنی مدعی برای او در نزد فلانی فرزند فلانی یعنی لال، هیچ حق و طلبی نیست به هیچ گونه و بی هیچ سبب، پس از آن حضرت آن را مکتوب را در آبی شستند و به لال دستور دادند آن را بنوشد سپس لال امتناع نمود و حضرت او را به دین ملزم نمود».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=560040|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سیم) (قضا و شهادات و حدود و تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2790324|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=مهدی (ترجمه)|نام خانوادگی۳=حسینیان قمی|چاپ=1}}</ref>


استفاده از مترجم یا متخصص مستلزم تجدید جلسه می باشد و با توجه به ماده 259ق.ا.د.م پرداخت دستمزد آن ها به عهده خواهان خواهد بود.143300
همچنین، بنا به گفته آیت الله خمینی در تحریر الوسیله چنانچه سکوت در مقابل سوگند به علت عذر و دلیلی مانند کر بودن یا لال بودن و از این قبیل مسائل بود، باید به گونه‌ای عمل نمود که عذر مانع از ادای سوگند نباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ماهنامه قضاوت شماره 13 اردیبهشت 1382|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دادگستری استان تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2051024|صفحه=|نام۱=دادگستری استان تهران|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>


== سوابق و مستندات فقهی ==
== انتقادات ==
محمد بن مسلم گوید :« از امام صادق (ع) درباره لال پرسیدم که : اگر دینی علیه او ادعا شد و او  انکار کرد و مدعی هم بینه نداشت ، چگونه س.گند داده شود؟ امام صادق (ع) فرمودند : لالی را نزد امیرالمومنین (ع) آوردند و دینی بر او ادعا شده بود و او انکار داشت و مدعی هم بینه ای نداشت ، امیرالمومنین (ع) فرمود: ستایش ویژه خداوندی است که مرا از دنیا نبرد تا آن که برای امت همه آنچه بدان نیاز دارد ، بیان کنم ، سپس فرمود قرانی بیاورید آن گاه به فرد لال فرمود : این چیست ؟ او سرش را به اسمان برداشت و اشاره کرد که آن کتاب خداوند است سپس فرمود : ولی او را نزد من بیاورید ، پس برادر او را پیش حضرت آوردند حضرت او را در کنارش نشاند سپس فرمود : ای قنبر یک دوات و کتاب برایم بیاور این دو را برای حضرت آوردند. سپس حضرت به برادر فرد لال فرمودند : به برادرت بگو که این بین تو و اوست او این را به او گفت سپس امیرالمومنین مرقوم فرمود : به خداوندی که خدایی جز او نیست سوگند ، هم او که اگاه از غیب و شهادت است ، رحمان رحیم است ، طلب کننده پیزور ، زیان رسان و سود رسان است ، هلاک کن و به دست آورنده است ، هم او که نهان و آشکار را می داند که فلانی فرزند فلانی یعنی مدعی برای او در نزد فلانی فرزند فلانی یعنی لال ، هیچ حق و طلبی نیست به هیچ گونه و بی هیچ سبب ، پس از آن حضرت آن را مکتوب را در آبی شستند و به لال دستور دادند آن را بنوشد سپس لال امتناع نمود و حضرت او را به دین ملزم نمود.»697567/139996/
در این ماده عبارت «عواقب شرعی و قانونی کتمان حقیقت» ذکر شده اما معلوم نیست این عواقب کدامند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=تدریس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1640740|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref>


بنا به گفته آیت الله خمینی در تحریر الوسیله چنانچه سکوت در مقابل سوگند به علت عذر و دلیلی مانند کر بودن یا لال بودن و از این قبیل مسایل بود باید به گونه ای عمل نمود که عذر مانع از ادای سوگند نباشد.512742
== مقالات مرتبط ==


== انتقادات ==
* [[ضمانت اجرای نقض حسن نیت در آیین دادرسی مدنی ایران با مطالعه تطبیقی در اصول آیین دادرسی مدنی فراملی]]
در این ماده عبارت «عواقب شرعی و قانونی کتمان حقیقت » ذکر شده اما معلوم نیست این عواقب کدامند.410171
* [[دلایل اثبات دعاوی مدنی در حقوق ایران و مصر و فرانسه]]
 
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}


== مصادیق و نمونه ها ==
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
محمد بن مسلم گوید :« از امام صادق (ع) درباره لال پرسیدم که : اگر دینی علیه او ادعا شد و او انکار کرد و مدعی هم بینه نداشت ، چگونه س.گند داده شود؟ امام صادق (ع) فرمودند : لالی را نزد امیرالمومنین (ع) آوردند و دینی بر او ادعا شده بود و او انکار داشت و مدعی هم بینه ای نداشت ، امیرالمومنین (ع) فرمود: ستایش ویژه خداوندی است که مرا از دنیا نبرد تا آن که برای امت همه آنچه بدان نیاز دارد ، بیان کنم ، سپس فرمود قرانی بیاورید آن گاه به فرد لال فرمود : این چیست ؟ او سرش را به اسمان برداشت و اشاره کرد که آن کتاب خداوند است سپس فرمود : ولی او را نزد من بیاورید ، پس برادر او را پیش حضرت آوردند حضرت او را در کنارش نشاند سپس فرمود : ای قنبر یک دوات و کتاب برایم بیاور این دو را برای حضرت آوردند. سپس حضرت به برادر فرد لال فرمودند : به برادرت بگو که این بین تو و اوست او این را به او گفت سپس امیرالمومنین مرقوم فرمود : به خداوندی که خدایی جز او نیست سوگند ، هم او که اگاه از غیب و شهادت است ، رحمان رحیم است ، طلب کننده پیزور ، زیان رسان و سود رسان است ، هلاک کن و به دست آورنده است ، هم او که نهان و آشکار را می داند که فلانی فرزند فلانی یعنی مدعی برای او در نزد فلانی فرزند فلانی یعنی لال ، هیچ حق و طلبی نیست به هیچ گونه و بی هیچ سبب ، پس از آن حضرت آن را مکتوب را در آبی شستند و به لال دستور دادند آن را بنوشد سپس لال امتناع نمود و حضرت او را به دین ملزم نمود.» /139996/
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:رسیدگی به دلایل]]
[[رده:حقوق اصحاب دعوا]]
[[رده:حقوق خواهان]]
[[رده:حقوق خوانده]]
[[رده:سکوت خوانده]]
[[رده:ناکل]]
[[رده:سوگند]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۳۷

ماده ۲۷۶ قانون آیین دادرسی مدنی: هر گاه خوانده در جلسه دادرسی در قبال ادعای خواهان به علت عارضه‌ای از قبیل لکنت زبان یا لال بودن سکوت نماید قاضی دادگاه رأساً یا به وسیله مترجم یا متخصص امر مراد وی را کشف یا عارضه را برطرف می‌نماید و چنانچه سکوت خوانده و استنکاف وی از باب تعمد و ایذاء باشد دادگاه ضمن تذکر عواقب شرعی و قانونی کتمان حقیقت، سه بار به خوانده اخطار می‌نماید که در نتیجه استنکاف، ناکل شناخته می‌شود، در این صورت با سوگند خواهان دعوا ثابت و حکم بر محکومیت خوانده صادر خواهد شد.

توضیح واژگان

ناکل: مدعی‌علیه که خواسته را انکار کند و این نکول به معنی اخص است، نکول باید مسبوق به انکار (به معنی اعم) مدعی علیه باشد و به تقاضای مدعی از دادگاه از او سوگند خواهند پس اگر قسم یاد نکند و رد قسم به مدعی ننماید او ناکل است.[۱]

سوگند: در حقیقت سوگند عبارت است از اخبار به وجود یا نبود حقی.[۲]

سکوت مدعی علیه: یعنی واکنش خوانده در برابر اظهارات خواهان به صورت سکوت باشد که مظهری از مظاهر انکار است.[۳]

پیشینه

مفاد این ماده در قوانین آیین دادرسی مدنی سال‌های ۱۲۹۰ و ۱۳۱۸ مشابهی نداشته‌است.[۴][۵][۶]

نکات توضیحی وتفسیری دکترین

سوگند به صورت لفظ و بیان و صوت است یعنی اظهار موضوع و سوگند به آن باید طوری باشد که استماع شود و نمی‌توان آن را به وضع کتبی انجام داد، مگر درمورد اشخاصی که لال باشند.[۷] نکته‌ی دیگر آن که سکوت خوانده همیشه به معنای وجود عذر موجه برای وی نمی‌باشد، بلکه ممکن است خوانده به علت تعطیل کردن دادرسی و برای اذیت کردن خواهان عمداً در برابر او سکوت کند، در این صورت مطابق این ماده دادگاه پس از سه مرتبه اخطار به خوانده اگر صحبت نکند ناکل شناخته شده و با سوگند خواهان، خوانده محکوم خواهد شد.[۸] همچنین، شایان ذکر است استفاده از مترجم یا متخصص مستلزم تجدید جلسه می‌باشد و با توجه به ماده ۲۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی پرداخت دستمزد آن‌ها به عهده خواهان خواهد بود.[۹]

مطالعات فقهی

محمد بن مسلم گوید: «از امام صادق (ع) دربارهٔ لال پرسیدم که: اگر دینی علیه او ادعا شد و او انکار کرد و مدعی هم بینه نداشت، چگونه سوگند داده شود؟ امام صادق (ع) فرمودند: لالی را نزد امیرالمؤمنین (ع) آوردند و دینی بر او ادعا شده بود و او انکار داشت و مدعی هم بینه‌ای نداشت، امیرالمؤمنین (ع) فرمود: ستایش ویژه خداوندی است که مرا از دنیا نبرد تا آن که برای امت همه آنچه بدان نیاز دارد، بیان کنم، سپس فرمود قرآنی بیاورید آن گاه به فرد لال فرمود: این چیست؟ او سرش را به آسمان برداشت و اشاره کرد که آن کتاب خداوند است سپس فرمود: ولی او را نزد من بیاورید، پس برادر او را پیش حضرت آوردند حضرت او را در کنارش نشاند سپس فرمود: ای قنبر یک دوات و کتاب برایم بیاور این دو را برای حضرت آوردند. سپس حضرت به برادر فرد لال فرمودند: به برادرت بگو که این بین تو و اوست او این را به او گفت سپس امیرالمؤمنین مرقوم فرمود: به خداوندی که خدایی جز او نیست سوگند، هم او که آگاه از غیب و شهادت است، رحمان رحیم است، طلب کننده پیروز، زیان رسان و سود رسان است، هلاک کن و به دست آورنده است، هم او که نهان و آشکار را می‌داند که فلانی فرزند فلانی یعنی مدعی برای او در نزد فلانی فرزند فلانی یعنی لال، هیچ حق و طلبی نیست به هیچ گونه و بی هیچ سبب، پس از آن حضرت آن را مکتوب را در آبی شستند و به لال دستور دادند آن را بنوشد سپس لال امتناع نمود و حضرت او را به دین ملزم نمود».[۱۰][۱۱]

همچنین، بنا به گفته آیت الله خمینی در تحریر الوسیله چنانچه سکوت در مقابل سوگند به علت عذر و دلیلی مانند کر بودن یا لال بودن و از این قبیل مسائل بود، باید به گونه‌ای عمل نمود که عذر مانع از ادای سوگند نباشد.[۱۲]

انتقادات

در این ماده عبارت «عواقب شرعی و قانونی کتمان حقیقت» ذکر شده اما معلوم نیست این عواقب کدامند.[۱۳]

مقالات مرتبط

منابع

  1. ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 344132
  2. ↑ علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 474312
  3. ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 332464
  4. ↑ عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 560036
  5. ↑ علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2798320
  6. ↑ علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2798316
  7. ↑ سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دادگاه‌های عمومی و انقلاب). چاپ 1. پایدار، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1181592
  8. ↑ علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. فکرسازان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 460884
  9. ↑ علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 573256
  10. ↑ عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 560040
  11. ↑ احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی (ترجمه) حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سیم) (قضا و شهادات و حدود و تعزیرات). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2790324
  12. ↑ ماهنامه قضاوت شماره 13 اردیبهشت 1382. دادگستری استان تهران، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2051024
  13. ↑ عبدالرسول دیانی. ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری. چاپ 1. تدریس، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1640740
برگرفته از «https://wikihoghoogh.net/w/index.php?title=ماده_۲۷۶_قانون_آیین_دادرسی_مدنی&oldid=313248»