شرط ضمن عقد: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
فاطمه امیدی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[شرط]] یا [[التزام|التزامی]] که در [[عقد]] یا [[قرارداد]] به [[نفع]] یا [[ضرر]] طرفین یا یکی از طرفین یا [[شخص ثالث]] درج می‌شود، هرچند که مذاکره درباره آن قبل از [[عقد]] انجام شده باشد، '''شرط ضمن عقد''' نامیده می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تعهدات و قراردادها با مطالعه تطبیقی در فقه مذاهب اسلامی و نظام های حقوقی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دانشگاه امام صادق(ع)|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6655568|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=بهرامی احمدی|چاپ=1}}</ref> | [[شرط]] یا [[التزام|التزامی]] که در [[عقد]] یا [[قرارداد]] به [[نفع]] یا [[ضرر]] طرفین یا یکی از طرفین یا [[شخص ثالث]] درج می‌شود، هرچند که مذاکره درباره آن قبل از [[عقد]] انجام شده باشد، '''شرط ضمن عقد''' نامیده می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تعهدات و قراردادها با مطالعه تطبیقی در فقه مذاهب اسلامی و نظام های حقوقی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دانشگاه امام صادق(ع)|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6655568|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=بهرامی احمدی|چاپ=1}}</ref> به عبارت دیگر '''شرط ضمن عقد'''، [[تعهد|تعهدی]] است که در متن [[قرارداد]] آورده می‌شود و بر اثر آن، نوعی وابستگی و علاقه بین [[عقد]] و شرط به وجود می‌آید که شرط حالت تعهد تبعی می‌یابد. اگرچه افراد از این تأسیس برای تحقق خواسته‌ها و اهداف خود سود می‌برند، اما به کارگیری شرط، بی‌ضابطه و فاقد معیار نبوده، تابع موازین خاصی است. هر شرطی الزام‌آور نیست. لذا متعاقدین نمی‌توانند با رهایی از [[شرایط صحت معامله|شرایط عمومی صحت معاملات]]، شرط را به مثابه شگردی برای برتری‌جویی و تحصیل امتیازات ناروا به کار برده و با درج خواسته‌های نامشروع در عقد از تبعات آن مصون مانده، انتظار لزوم وفا از چنین شرطی داشته باشند. بنابراین صحت و فساد شرط، فرع بر اعتبار آن است.<ref>{{Cite journal|title=شرایط غیرمصرّح صحت و اعتبار شرط در قانون مدنی|url=https://cjd.razavi.ac.ir/article_1241.html|journal=آموزه های فقه مدنی|date=1400|issn=2251-936X|pages=313–340|volume=13|issue=24|doi=10.30513/cjd.2021.1229.1241|language=fa|first=رضا|last=مقصودی|first2=سیدمصطفی|last2=محقق داماد|first3=سیدمهدی|last3=علامه|first4=علیرضا|last4=مظلوم رهنی|first5=هرمز|last5=اسدی کوه باد}}</ref> | ||
== اقسام شرط ضمن عقد بر اساس موضوع == | == اقسام شرط ضمن عقد بر اساس موضوع == | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
=== شرط فعل اثباتاً یا نفیاً === | === شرط فعل اثباتاً یا نفیاً === | ||
آن است که اقدام یا عدم اقدام به فعلی بر یکی از متعاملین یا بر شخص خارجی شرط شود.<ref>[[ماده ۲۳۴ قانون مدنی|ماده 234 قانون مدنی]]</ref> | آن است که اقدام یا عدم اقدام به فعلی بر یکی از متعاملین یا بر شخص خارجی شرط شود.<ref>[[ماده ۲۳۴ قانون مدنی|ماده 234 قانون مدنی]]</ref> | ||
== مصادیق و نمونه ها == | |||
* '''شرط ضمن عقد''' مانند اینکه در [[عقد بیع]]، تحویل کالا در مکان خاصی شرط شود یا در ضمن [[عقد نکاح]]، [[حق اشتغال زوجه]] شرط شود.<ref name=":0">{{Cite journal|title=اشتغال زنان و مصلحت خانواده در قانون مدنی|url=https://ensani.ir/fa/article/2048|journal=مطالعات راهبردی زنان|date=1385|issn=|volume=|issue=|doi=|language=fa|first=فرج‌الله|last=هدایت نیا|first2=|last2=}}</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۹ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۰۲
شرط یا التزامی که در عقد یا قرارداد به نفع یا ضرر طرفین یا یکی از طرفین یا شخص ثالث درج می‌شود، هرچند که مذاکره درباره آن قبل از عقد انجام شده باشد، شرط ضمن عقد نامیده می‌شود.[۱] به عبارت دیگر شرط ضمن عقد، تعهدی است که در متن قرارداد آورده می‌شود و بر اثر آن، نوعی وابستگی و علاقه بین عقد و شرط به وجود می‌آید که شرط حالت تعهد تبعی می‌یابد. اگرچه افراد از این تأسیس برای تحقق خواسته‌ها و اهداف خود سود می‌برند، اما به کارگیری شرط، بی‌ضابطه و فاقد معیار نبوده، تابع موازین خاصی است. هر شرطی الزام‌آور نیست. لذا متعاقدین نمی‌توانند با رهایی از شرایط عمومی صحت معاملات، شرط را به مثابه شگردی برای برتری‌جویی و تحصیل امتیازات ناروا به کار برده و با درج خواسته‌های نامشروع در عقد از تبعات آن مصون مانده، انتظار لزوم وفا از چنین شرطی داشته باشند. بنابراین صحت و فساد شرط، فرع بر اعتبار آن است.[۲]
اقسام شرط ضمن عقد بر اساس موضوع
شرط صفت
عبارت است از شرط راجع به کیفیت یا کمیت مورد معامله.[۳]
شرط نتیجه
آن است که تحقق امری در خارج شرط شود.[۴]
شرط فعل اثباتاً یا نفیاً
آن است که اقدام یا عدم اقدام به فعلی بر یکی از متعاملین یا بر شخص خارجی شرط شود.[۵]
مصادیق و نمونه ها
- شرط ضمن عقد مانند اینکه در عقد بیع، تحویل کالا در مکان خاصی شرط شود یا در ضمن عقد نکاح، حق اشتغال زوجه شرط شود.[۶]
منابع
- ↑ حمید بهرامی احمدی. حقوق تعهدات و قراردادها با مطالعه تطبیقی در فقه مذاهب اسلامی و نظام های حقوقی. چاپ 1. دانشگاه امام صادق(ع)، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6655568
- ↑ مقصودی, رضا; محقق داماد, سیدمصطفی; علامه, سیدمهدی; مظلوم رهنی, علیرضا; اسدی کوه باد, هرمز (1400). "شرایط غیرمصرّح صحت و اعتبار شرط در قانون مدنی". آموزه های فقه مدنی. 13 (24): 313–340. doi:10.30513/cjd.2021.1229.1241. ISSN 2251-936X.
- ↑ ماده 234 قانون مدنی
- ↑ ماده 234 قانون مدنی
- ↑ ماده 234 قانون مدنی
- ↑ هدایت نیا, فرج‌الله (1385). "اشتغال زنان و مصلحت خانواده در قانون مدنی". مطالعات راهبردی زنان.