حق دادخواهی: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''حق دادخواهی''' به‌عنوان اصلی‌ترین تضمین دادرسی عادلانه و مقدم بر سایر اصول در اصل 34 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصریح شده است. بر اساس بند (الف) ماده 9 سند امنیت قضایی، '''دادخواهی''' حق هر شخ...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''حق دادخواهی''' به‌عنوان اصلی‌ترین تضمین [[دادرسی عادلانه]] و مقدم بر سایر اصول در [[اصل ۳۴ قانون اساسی|اصل 34 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] تصریح شده است. بر اساس [[ماده 9 سند امنیت قضایی|بند (الف) ماده 9 سند امنیت قضایی]]، '''دادخواهی''' [[حق]] هر شخص است و اعمال هرگونه ممانعت، محدودیت و تبعیض در احقاق حق ممنوع است و دسترسی آسان به [[مراجع قضایی|مراجع صالح قضایی]]، [[مراجع شبه قضایی|شبه قضایی]] و [[مراجع اداری|اداری]] حق بنیادین هر شخص است.<ref>{{Cite journal|title=آیین دادرسی هیات حل اختلاف ثبت احوال|url=https://jcl.illrc.ac.ir/article_243178.html|journal=[[فصلنامه تحقیق و توسعه در حقوق تطبیقی]]|date=1399|issn=2981-1805|pages=36–72|volume=3|issue=7|doi=10.22034/law.2021.520908.1005|language=fa|first= | '''حق دادخواهی''' به‌عنوان اصلی‌ترین تضمین [[دادرسی عادلانه]] و مقدم بر سایر اصول در [[اصل ۳۴ قانون اساسی|اصل 34 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] تصریح شده است. بر اساس [[ماده 9 سند امنیت قضایی|بند (الف) ماده 9 سند امنیت قضایی]]، '''دادخواهی''' [[حق]] هر شخص است و اعمال هرگونه ممانعت، محدودیت و تبعیض در احقاق حق ممنوع است و دسترسی آسان به [[مراجع قضایی|مراجع صالح قضایی]]، [[مراجع شبه قضایی|شبه قضایی]] و [[مراجع اداری|اداری]] حق بنیادین هر شخص است.<ref>{{Cite journal|title=آیین دادرسی هیات حل اختلاف ثبت احوال|url=https://jcl.illrc.ac.ir/article_243178.html|journal=[[فصلنامه تحقیق و توسعه در حقوق تطبیقی]]|date=1399|issn=2981-1805|pages=36–72|volume=3|issue=7|doi=10.22034/law.2021.520908.1005|language=fa|first=|last=توکلی کیا|last2=امید}}</ref> به عبارت دیگر '''حق دادخواهی''' به معنای حق [[طرح دعوا]] و [[شکایت]] و تظلم خواهی در دادگاه ها و مراجع قضایی برای احقاق حق و خواستار اجرای عدالت شدن است. این حق در زمره اصول بنیادین [[حقوق بشر]] و از اصول مهم در [[آیین دادرسی کیفری]] است که به موجب آن حقوق و آزادی های افراد تحت امنیت و حمایت قضایی قرار می گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه ها، قوانین|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نامه هستی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4460356|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=ایمانی|نام۲=امیررضا|نام خانوادگی۲=قطمیری|چاپ=1}}</ref> | ||
== تضمینات حق برخورداری از حق دادخواهی == | == تضمینات حق برخورداری از حق دادخواهی == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۲ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۰۴:۲۳
حق دادخواهی به‌عنوان اصلی‌ترین تضمین دادرسی عادلانه و مقدم بر سایر اصول در اصل 34 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصریح شده است. بر اساس بند (الف) ماده 9 سند امنیت قضایی، دادخواهی حق هر شخص است و اعمال هرگونه ممانعت، محدودیت و تبعیض در احقاق حق ممنوع است و دسترسی آسان به مراجع صالح قضایی، شبه قضایی و اداری حق بنیادین هر شخص است.[۱] به عبارت دیگر حق دادخواهی به معنای حق طرح دعوا و شکایت و تظلم خواهی در دادگاه ها و مراجع قضایی برای احقاق حق و خواستار اجرای عدالت شدن است. این حق در زمره اصول بنیادین حقوق بشر و از اصول مهم در آیین دادرسی کیفری است که به موجب آن حقوق و آزادی های افراد تحت امنیت و حمایت قضایی قرار می گیرد.[۲]
تضمینات حق برخورداری از حق دادخواهی
تضمینات حق برخورداری از دادرسی منصفانه را می‌توان در دو گروه تضمینات نهادی و تضمین‌های مربوط به فرایند رسیدگی جای داد. تضمین‌های نهادی به مرجع رسیدگی مربوط می‌شوند که اهم آن‌ها عبارت است از: استقلال و بی‌طرفی مرجع قضایی، تضمین‌های مربوط به فرایند رسیدگی نیز تضمین‌هایی هستند که یا به فرایند رسیدگی از سوی دادگاه مربوط می‌شوند یا به حق‌هایی ارتباط پیدا می‌کنند که طرفین رسیدگی باید از آن‌ها بهره برند.[۳] هدف از رعایت اصول دادرسی منصفانه نیز آن است که شکل دادرسی فارغ از محتوا یا نتیجه آن به گونه ای انتظام پیدا کند که بتواند نوید بخش عدالت و نظم حقوقی باشد.[۴]
منابع
- ↑ توکلی کیا; امید (1399). "آیین دادرسی هیات حل اختلاف ثبت احوال". فصلنامه تحقیق و توسعه در حقوق تطبیقی. 3 (7): 36–72. doi:10.22034/law.2021.520908.1005. ISSN 2981-1805.
- ↑ عباس ایمانی و امیررضا قطمیری. قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه ها، قوانین. چاپ 1. نامه هستی، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4460356
- ↑ محمدرضا ویژه. کلیات حقوق اساسی. چاپ 1. شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5137456
- ↑ احمد رفیعی. حل اختلاف کار در نظام حقوقی ایران در پرتو اصول دادرسی منصفانه. دانشگاه شهید بهشتی، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4388828