تعهد طبیعی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''تعهدات طبیعی''' یا موقعیت های عملی، تعهداتی قانونی غیرقابل مطالبه ای هستند که در صورت پرداخت داوطلبانه و آگاهانه توسط مدیون، قابل استرداد نخواهد بود.'''<ref>مهین جوانمرد چیانه، بررسی تعهدات طبیعی و موقعیت های عملی آن در خانواده...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''تعهدات طبیعی''' یا [[موقعیت عملی|موقعیت های عملی]]، تعهداتی قانونی غیرقابل مطالبه ای هستند که در صورت پرداخت داوطلبانه و آگاهانه توسط مدیون، قابل استرداد نخواهد بود.'''<ref>مهین جوانمرد چیانه، [[بررسی تعهدات طبیعی و موقعیت های عملی آن در خانواده از منظر حقوق ایران فقه امامیه و حقوق کامن لا]]، 1400، رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی.</ref>'''
'''تعهدات طبیعی''' یا موقعیت های عملی، [[تعهد قانونی|تعهدات قانونی]] غیرقابل [[مطالبه]] ای هستند که در صورت پرداخت داوطلبانه و آگاهانه توسط [[مدیون]]، قابل استرداد نخواهد بود.'''<ref>مهین جوانمرد چیانه، [[بررسی تعهدات طبیعی و موقعیت های عملی آن در خانواده از منظر حقوق ایران فقه امامیه و حقوق کامن لا]]، 1400، رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی.</ref>'''
 
حکم '''تعهد طبیعی''' در [[ماده ۲۶۶ قانون مدنی]] پیش بینی شده است و به موجب آن، در مورد [[تعهد|تعهداتی]] که برای [[متعهد له|متعهدله]] [[قانون|قانوناً]] [[حق]] مطالبه نمی‌باشد اگر [[متعهد]] به میل خود آن را ایفا نماید [[دعوی]] استرداد او مسموع نخواهد بود.<ref>[[ماده ۲۶۶ قانون مدنی]]</ref>
 
== مواد مرتبط ==
 
* [[ماده ۲۶۶ قانون مدنی]]
 
== قلمرو حکم ==
تعهدات اخلاقی محض که واجد جنبه حقوقی نبوده؛ و فاقد [[ضمانت اجرا|ضمانت اجرای]] قانونی و قضایی هستند؛ از شمول حکم '''تعهدات طبیعی''' خارج هستند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آموزه های حقوق مدنی تعهدات|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3617992|صفحه=|نام۱=محمدکاظم|نام خانوادگی۱=مهتاب پور|نام۲=افروز|نام خانوادگی۲=صمدی|نام۳=راضیه|نام خانوادگی۳=آرمین|چاپ=1}}</ref> اما اگر [[داین|طلبکار]]، به موجب [[قانون]]، حق [[اقامه دعوا]] جهت مطالبه [[دیون|دین]] خود را نداشته باشد؛ در این صورت نمی توان حق وی را، یک تکلیف اخلاقی محض محسوب نموده و متعهد را نسبت به تأدیه دین خود [[برائت ذمه|بری]] دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (نظریه عمومی تعهدات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=444528|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=5}}</ref>
==مصادیق==
*اگر شخصی به طور صریح، ملتزم به [[تادیه|تأدیه]] '''دین طبیعی''' گردیده باشد؛ و اینکه در گذشته مبلغی را به طور مستمر، به دیگری پرداخت می نموده است؛ چنین التزام و استمراری را نمی توان مانع از ایفای وجه مزبور دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=92800|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref>
==در حقوق تطبیقی==
*در [[ماده ۱۳۰۲ قانون مدنی فرانسه|ماده ۱۳۰۲ قانون مدنی جدید فرانسه]]، به [[ایفای ناروا|ایفاء ناروا]] تصریح گردیده است و همچون حقوق ایران، [[اصل عدم تبرع|اصل بر عدم تبرع]] می باشد، بدین بیان که پرداخت هرگونه [[وجه|وجهی]] حکایت از وجود [[دیون|دین]] دارد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی فرانسه|ترجمه=|جلد=|سال=1401|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6712896|صفحه=|نام۱=سیامک|نام خانوادگی۱=پاکباز|چاپ=1}}</ref>
==در رویه قضایی==
*[[نظریه شماره 7/99/1003 مورخ 1399/10/15 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره طرح مجدد پرونده برای اخذ وجوه اضافی از سوی تسهیلات گیرنده]]
== رساله و پایان نامه های مرتبط ==
 
* [[بررسی تعهدات طبیعی و موقعیت های عملی آن در خانواده از منظر حقوق ایران فقه امامیه و حقوق کامن لا]]
* [[تعهدات فاقد ضمانت اجرا]]
==مقالات مرتبط==
*[[دلایل اثبات دعاوی مدنی در حقوق ایران و مصر و فرانسه]]
*[[تأملی در: مفهوم، مبانی و اقسام تعهد]]
*[[مبانی حقوقی و فقهی اجرای پیش از موعد قرارداد با مطالعه تطبیقی در اسناد بین‌المللی]]
*[[ماهیت وفای به عهد و بررسی مصادیق آن در حقوق ایران]]
*[[ماهیت و اعتبارپرداخت دیون طبیعی و تأثیرات آن در مطالبات طلبکاران حقوقی در حقوق ایران و فرانسه]]
*[[اجرای زودهنگام تعهدات قراردادی در فقه ،حقوق ایران واسناد بین المللی|اجرای زودهنگام تعهدات قراردادی در فقه، حقوق ایران واسناد بین المللی]]
*[[امکان رجوع واهب از هبه به نوادگان]]
*[[موارد غیرقابل انجام شدن تعهدات در قراردادها]]
*[[کاهش اطاله دادرسی در پرتو مدیریّت دادرس بر ادله اثبات دعوا]]
== جستارهای وابسته ==
 
* [[تعهد]]
* [[وفای به عهد]]


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
[[رده:اصطلاحات حقوق خانواده]]
[[رده:اصطلاحات حقوق خصوصی]]
[[رده:اصطلاحات حقوق مدنی]]
[[رده:در وفای به عهد]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۱۴:۰۶

تعهدات طبیعی یا موقعیت های عملی، تعهدات قانونی غیرقابل مطالبه ای هستند که در صورت پرداخت داوطلبانه و آگاهانه توسط مدیون، قابل استرداد نخواهد بود.[۱]

حکم تعهد طبیعی در ماده ۲۶۶ قانون مدنی پیش بینی شده است و به موجب آن، در مورد تعهداتی که برای متعهدله قانوناً حق مطالبه نمی‌باشد اگر متعهد به میل خود آن را ایفا نماید دعوی استرداد او مسموع نخواهد بود.[۲]

مواد مرتبط

قلمرو حکم

تعهدات اخلاقی محض که واجد جنبه حقوقی نبوده؛ و فاقد ضمانت اجرای قانونی و قضایی هستند؛ از شمول حکم تعهدات طبیعی خارج هستند،[۳] اما اگر طلبکار، به موجب قانون، حق اقامه دعوا جهت مطالبه دین خود را نداشته باشد؛ در این صورت نمی توان حق وی را، یک تکلیف اخلاقی محض محسوب نموده و متعهد را نسبت به تأدیه دین خود بری دانست.[۴]

مصادیق

  • اگر شخصی به طور صریح، ملتزم به تأدیه دین طبیعی گردیده باشد؛ و اینکه در گذشته مبلغی را به طور مستمر، به دیگری پرداخت می نموده است؛ چنین التزام و استمراری را نمی توان مانع از ایفای وجه مزبور دانست.[۵]

در حقوق تطبیقی

در رویه قضایی

رساله و پایان نامه های مرتبط

مقالات مرتبط

جستارهای وابسته

منابع

  1. مهین جوانمرد چیانه، بررسی تعهدات طبیعی و موقعیت های عملی آن در خانواده از منظر حقوق ایران فقه امامیه و حقوق کامن لا، 1400، رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی.
  2. ماده ۲۶۶ قانون مدنی
  3. محمدکاظم مهتاب پور، افروز صمدی و راضیه آرمین. آموزه های حقوق مدنی تعهدات. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3617992
  4. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (نظریه عمومی تعهدات). چاپ 5. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 444528
  5. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 92800
  6. سیامک پاکباز. شرح قانون مدنی فرانسه. چاپ 1. میزان، 1401.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6712896