ماده ۲۴۹ قانون مجازات اسلامی

هرگاه کسی به دیگری بگوید «تو با فلان زن زنا یا با فلان مرد لواط کرده ای» فقط نسبت به مخاطب، قاذف محسوب می شود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در این ماده فرد قذف کننده تنها نسبت به مخاطب قاذف محسوب میشود و استدلال طرفداران عدم اجرای حد نسبت به غیر مخاطب آن است که ممکن است غیرمخاطب دارای عذری باشد. همچنین در خصوص مفعول بودن مخاطب یعنی اینکه کسی به زنی بگوید فلانی با تو زنا کرد 2 احتمال وجود دارد:1-یکی اینکه چون نسبت زنا یا لواط داده است حد قذف ثابت میشود و دیگر اینکه چون ممکن است مفعول تحت اکراه و اجبار قرار گرفته حد ثابت نشود.به نظر میرسد حد قذف نسبت به مخاطب (در صورت مفعول بودن)منتفی و نسبت به منسوب الیه حد قذف ثابت شود. بنابراین اگرچه از ظاهر ماده برمی آید که تنها زمانی جرم مشمول این ماده محقق میشود که مخاطب فاعل باشد حال آنکه تفسیر معقول از ماده چنین چیزی را منع میکند.در واقع مخاطب چه فاعل باشد چه مفعول،مشمول حکم این ماده خواهد بود.همچنین این حکم نباید اختصاص به مخاطب مرد داشته باشد بلکه اگر به زن نیز بگوید با فلان مرد زنا کرده ای،قذف محقق شده است.ضمنا اگر مخاطب ادعای قاذف را بپذیرد،موجب سقوط حد نسبت به منسوب الیه نخواهد بود.

سوابق فقهی

براساس نظر فقهی آیت الله خمینی اگر به مردی بگوید:تو با فلان زن زنا کرده ای یا بگوید تو با فلان پسر لواط کرده ای،بنابر اشبه نسبت زنا و لواط را به مخاطب داده است نه به آن زن و آن پسر.در نتیجه تنها یک حد بر او جاری میشود.لکن بعضی گفته اند دو حد باید بخورد.زیرا هم به مخاطب نسبت داده است هم به آن زن یا پسر.