تأثیر قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 بر امکان مطالبه خسارات معنوی و عدم نفع در نظام حقوقی ایران

تأثیر قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 بر امکان مطالبه خسارات معنوی و عدم نفع در نظام حقوقی ایران نام مقاله ای از پژمان محمدی و امیر مراد پور شاد و حجت مبین بوده که در شماره بیست و چهارم دوره هفتم (پاییز 1397) فصلنامه علمی پژوهش حقوق خصوصی منتشر شده است.

چکیده

قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1931 از چند جهت بر قلمرو خسارات معنوی و عدم نفع تاثیر گزار بوده است. از یکسو، دامنه مسئولیت مدنی اشخاص در قبال خسارات معنوی وارد به زیاندیده گسترش یافته است، توضیح اینکه بهموجب ماده 14 قانون مذکور، لطمه به هردوقسم سرمایه معنوی و صدمات روحی، موجب مسئولیت مدنی فاعل زیان می- گردد. از سوی دیگر، قلمرو قابلیت جبران خسارات معنوی و عدم نفع و به تعبیری، قلمرو مسئولیت مدنی اشخاص بهشدت کاهشیافته است. بدین توضیح در مواردی که دیه پرداخت و یا تعزیر منصوص شرعی به اجرا گزارده میشود، این دو قسم خسارت، قابلیت جبران ندارند. قانونگذار در خسارات عدم نفع، پا را از این هم فراتر گذاشته و خسارات مذکور را صرفاً در صورتی قابل جبران دانسته که بر این دسته از خسارات، اتلاف صدق کند. نهایتاً قلمرو و طرق جبران خسارت معنوی گسترش یافته و بهموجب تبصره 1 ماده 14 قانون آیین دادرسی کیفری خسارات معنوی هم از طریق مالی وهم از طریق غیرمالی قابل جبران است.

کلیدواژه ها

• خسارت معنوی
• اتلاف
• عدم نفع
• قلمرومسئولیت مدنی
• منافع ممکن الحصول

مواد مرتبط

• ماده 14 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 328 قانون مدنی
• ماده 515 قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده 520 قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده 492 قانون مجازات اسلامی
• ماده 115 قانون مجازات اسلامی
• ماده 6 قانون مسئولیت مدنی
• ماده 10 قانون مسئولیت مدنی
• ماده 301 اصول مسئولیت مدنی اروپایی