ماده 374 قانون امور حسبی

ماده 374 قانون امور حسبی: در صورتی که ورثه بخواهند ملک غیرمنقولی که به نام مورث ثبت شده است به نام آن ها ثبت گردد باید تصدیق انحصار وراثت یا‌ رونوشت گواهی شده آن را که مشتمل بر تعیین سهام باشد به اداره ثبت تسلیم نمایند.

مواد مرتبط

• ماده 22 قانون ثبت اسناد و املاک

توضیح واژگان

انحصار وراثت: عبارت است از معلوم داشتن قطعی شمار میراث بران متوفی توسط مراجع ذیصلاح.

ورثه: به کسی می گویند که درصورت برخورداری از شرایط ارث و مبرا بودن از موانع ارث بری، ترکه میت به او انتقال می یابد.

نکات توضیحی

ماده 22 قانون ثبت صدور سند مالکیت به نام ورثه را علاوه بر انحصار وراثت موقوف به موافقت بین ورثه و در صورت اختلاف تا صدور حکم نهایی دانسته و ماده مزبور با ماده 374 قانون امور حسبی منافات دارد و به همین جهت ماده 542 قانون آیین دادرسی مدنی در مورد اجرای احکام مربوط به اموال غیر منقول تسری ندارد. اجرای ماده 22 قانون ثبت برای اداره ثبت مقدم بر ماده 374 قانون امور حسبی باشد و شاید فلسفه ماده 46 قانون دفاتر اسناد رسمی مصوب 15 خرداد 1316 بر این که احکام مربوط به اجرای اموال غیر منقول و ابطال ثبت یا سند باید به مدیر کل ثبت ابلاغ شود، برای حفظ این قبیل حقوق است که ذیحق با وضع غیر قابل رفع مواجه نشود.

رویه های قضایی

در رای شماره 3/716 مورخ 72/11/26 چنین مقرر شده است: ماده 374 قانون امور حسبی هم ناظر به جایی است که ورثه بخواهند ملک غیر منقولی که به نام مورث ثبت شده به نام آن ها ثبت گردد که در این مورد باید تصدیق انحصار وراثت یا رونوشت گواهی شده آن را که مشتمل بر تعیین سهام باشد به اداره ثبت ارائه کنند و نه مدلول و نه مفهوم این ماده ارتباطی با دعوای مطروحه ندارد و اساسا دعوای مطروحه از حدود شمول قوانین استنادی دادگاه خارج است و طریق اثبات وراثت هم منحصرا با ارائه گواهی انحصار وراثت نمی باشد.

در نشست قضایی قم در آبان 1383 این سوال طرح شده است که: متوفی مالک ده فقره قبر بوده است و هر قبر سه میلیون تومان ارزش دارد. آیا همسر متوفی از این مبلغ و بهای قبور ارث می برد یا خیر؟ ضمنا قبور فاقد اعیانی است. در جواب کمیسیون این گونه نظر داده است: به طور کلی در معاملات راجع به قبور امتیاز دفن مورد خرید و فروش قرار می گیرد و ارزش زمین مورد معامله نیست. بنابراین زوجه از بهای فروش امتیاز دفن ارث می برد. اما بنا به مورد متفاوت است اگر این امتیاز قابل واگذاری باشد حق خرید و فروش به وارث از جمله همسر متوفی منتقل می شود و اگر امتیاز قابل واگذاری نباشد در صورتی که زن فوت نماید جهت دفن وی می توان به عنوان مال خودش از آن قبر استفاده نمود.