ماده ۴۹۲ قانون تجارت

ماده 492 قانون تجارت:در مورد ذیل قرارداد ارفاقی باطل است:

۱ - در مورد محکومیت تاجر به ورشکستگی به تقلب.

۲ - در مورد ماده ۴۹۰

توضیح واژگان

عده ای معتقدند مفهوم بطلان در این ماده، با مهوم عام پذیرفته شده در حقوق ایران متفاوت است. چرا که به عنوان مثال به موجب ماده 500 قانون تجارت بعد از بطلان قرارداد ارفاقی نیز همچنان معاملات و پرداخت های واقع شده پس از قرارداد، به اعتبار خود باقی خواهد ماند.4244172

فلسفه و مبانی نظری ماده

انعقاد قرارداد ارفاقی منوط به حسن نیت داشتن تاجر است. لذا سوء نیت تاجر قرارداد ارفاقی را باطل می کند.1839184

نکات توضیحی تفسیری دکترین

بر اساس ماده فوق اگر بعد از اعقاد قرارداد ارفاقی مشخص شود تاجر ورشکسته در میزان دارایی و قروض خود حیله به کار برده 2831936 یا تاجری بعد از انعقاد قرارداد ارفاقی به ورشکستگی به تقلب محکوم شود، قرارداد ارفاقی باطل تلقی شده و فاقد اعتبار است.1839148ابطال قرارداد ارفاقی آثار آن را نیز از بین می برد. در نتیجه ضمانت ضامنین قرارداد ارفاقی به خودی خود ملغی گشته و مجدداً ادا ره امور را اداره تصفیه بر عهده خواهد گرفت.1839188 موارد ابطال قرارداد ارفاقی منحصر به همین دو مورد بوده و مواردی نظیر کشف عدم تحقق اکثریت عددی یا عدم اعتبار وکالت نمانینده طلبکاران به اعتقاد گروهی مستند ابطال قرارداد ارفاقی تلقی نمی شود.4244184 اما به عقیده گروهی دیگر، از آنجا که قرارداد ارفاقی قائم به شخص است، فوت مدیون را نیز باید از جهات انحلال آن دانست.4244176

انتقادات

عده ای معتقدند در خصوص تاجری که وضعیت مالی خود را خلاف واقع نشان داده و قرارداد ارفاقی باطلی بر این مبنا میان او طلبکاران تنظیم شده است، بهتر است او را از طریق اصلاح ماده فوق مجازات شروع به کلاهبرداری یا جزای نقدی محکوم کرد.2715452