ماده 374 قانون امور حسبی
ماده ۳۷۴ قانون امور حسبی: در صورتی که ورثه بخواهند ملک غیرمنقولی که به نام مورث ثبت شده‌است به نام آن‌ها ثبت گردد باید تصدیق انحصار وراثت یا رونوشت گواهی شده آن را که مشتمل بر تعیین سهام باشد به اداره ثبت تسلیم نمایند.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
انحصار وراثت: عبارت است از معلوم داشتن قطعی شمار میراث بران متوفی توسط مراجع ذیصلاح.[۱]
ورثه: به کسی می‌گویند که درصورت برخورداری از شرایط ارث و مبری بودن از موانع ارث بری، ترکه میت به او انتقال می‌یابد.[۲]
نکات توضیحی
ماده ۲۲ قانون ثبت صدور سند مالکیت به نام ورثه را علاوه بر انحصار وراثت موقوف به موافقت بین ورثه و در صورت اختلاف تا صدور حکم نهایی دانسته و ماده مزبور با ماده ۳۷۴ قانون امور حسبی منافات دارد و به همین جهت ماده ۵۴۲ قانون آیین دادرسی مدنی در مورد اجرای احکام مربوط به اموال غیرمنقول تسری ندارد. اجرای ماده ۲۲ قانون ثبت برای اداره ثبت مقدم بر ماده ۳۷۴ قانون امور حسبی باشد و شاید فلسفه ماده ۴۶ قانون دفاتر اسناد رسمی مصوب ۱۵ خرداد ۱۳۱۶ بر این که احکام مربوط به اجرای اموال غیرمنقول و ابطال ثبت یا سند باید به مدیر کل ثبت ابلاغ شود، برای حفظ این قبیل حقوق است که ذیحق با وضع غیرقابل رفع مواجه نشود.[۳]
رویه‌های قضایی
- در رای شماره ۳/۷۱۶ مورخ ۷۲/۱۱/۲۶ چنین مقرر شده‌است: ماده ۳۷۴ قانون امور حسبی هم ناظر به جایی است که ورثه بخواهند ملک غیرمنقولی که به نام مورث ثبت شده به نام آن‌ها ثبت گردد که در این مورد باید تصدیق انحصار وراثت یا رونوشت گواهی شده آن را که مشتمل بر تعیین سهام باشد به اداره ثبت ارائه کنند و نه مدلول و نه مفهوم این ماده ارتباطی با دعوای مطروحه ندارد و اساساً دعوای مطروحه از حدود شمول قوانین استنادی دادگاه خارج است و طریق اثبات وراثت هم منحصراً با ارائه گواهی انحصار وراثت نمی‌باشد.[۴]
- در نشست قضایی قم در آبان ۱۳۸۳ این سؤال طرح شده‌است که: متوفی مالک ده فقره قبر بوده‌است و هر قبر سه میلیون تومان ارزش دارد. آیا همسر متوفی از این مبلغ و بهای قبور ارث می‌برد یا خیر؟ ضمناً قبور فاقد اعیانی است. در جواب کمیسیون این گونه نظر داده‌است: به‌طور کلی در معاملات راجع به قبور امتیاز دفن مورد خرید و فروش قرار می‌گیرد و ارزش زمین مورد معامله نیست؛ بنابراین زوجه از بهای فروش امتیاز دفن ارث می‌برد. اما بنا به مورد متفاوت است اگر این امتیاز قابل واگذاری باشد حق خرید و فروش به وارث از جمله همسر متوفی منتقل می‌شود و اگر امتیاز قابل واگذاری نباشد در صورتی که زن فوت نماید جهت دفن وی می‌توان به عنوان مال خودش از آن قبر استفاده نمود.[۵]
- رای دادگاه درباره اثر اصلاح قانون ارث بر ترکه تقسیم نشده مربوط به پیش از اصلاح (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۰۱۰۸)
منابع
- ↑ مسعود انصاری و محمدعلی طاهری. دانشنامه حقوق خصوصی (جلد اول). چاپ 2. محراب فکر، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6650664
- ↑ حمید مسجدسرایی. ترمینولوژی فقه اصطلاح‌شناسی فقه امامیه. چاپ 1. پیک کوثر، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4252640
- ↑ مجله علمی انتقادی حقوقی کانون وکلا سال بیست و یکم شماره 113 تابستان 1348. کانون وکلای دادگستری مرکز، 1348. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1531212
- ↑ عاطفه زاهدی. گواهی حصر وراثت در رویه قضایی. چاپ 1. جنگل، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2463424
- ↑ محمدمجتبی رودیجانی. قانون امور حسبی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. کتاب آوا، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6650728