ماده ۱۳۰ قانون مدنی

ماده ۱۳۰ قانون مدنی: کسی حق ندارد از خانهٔ خود به فضای خانه همسایه، بدون اذن او خروجی بدهد و اگر بدون اذن، خروجی بدهد ملزم به رفع آن خواهد بود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۱۲۹ قانون مدنی
• ماده ۱۳۱ قانون مدنی
• ماده ۶۷۵ قانون مدنی

ماده ۳۸ قانون مدنی

توضیح واژگان

به از بین رفتن منع قانونی، توسط مقنن یا شخصی معین، به نفع اشخاصی معلوم یا نامشخص و همچنین به موافقت مالک، جهت تصرف دیگری در مال او، «اذن» گویند.

«خروجی»، یعنی راهی برای خارج شدن از ملک.

مطالعات تطبیقی

این ماده، از ماده ۶۷۵ قانون مدنی فرانسه، اقتباس گردیده‌است، لذا باید خروجی را عبارت از بالکن، یا هر شیئ زایدی، دانست که وارد فضای خانه همسایه می‌گردد.

نکات تفسیری دکترین ماده 130 قانون مدنی

بنابر قاعده تبعیت، فضای بالای زمین، و نیز زیرزمین، متعلق به صاحب ملک است. فضای بالای زمین و نیز زیرزمین، در حدود عرفی، متعلق به صاحب ملک است به عبارتی حکم فضای بالای زمین، تابع مالکیت بنا است و صاحب ملک، حق منع دیگران از تصرف در فضای بالای زمین و نیز زیرزمین خود را دارد و در مالیت فضای بالای زمین و صحت بیع قسمت مزبور، تردیدی وجود ندارد.

این ماده و ماده بعد، تجاوز به فضای ملک همسایه را بدون اذن وی، ممنوع دانسته‌اند. چنین احکامی، نتیجه منطقی مالکیت همسایه، نسبت به فضای محاذی ملک خویش است.

در این ماده، نتیجه و حاصل عمل، مورد نهی قانونگذار قرار گرفته‌است، به نحوی که مخالفت با چنین ممنوعیتی، موجب بی‌اعتباری عمل منهیٌ‌عنه خواهد بود.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 130 قانون مدنی

1. حق ایجاد خروجی به فضای خانه همسایه نیاز به اجازه دارد.
2. ایجاد خروجی بدون اجازه از طرف همسایه غیرقانونی است.
3. در صورت ایجاد خروجی بدون اجازه، شخص ملزم به رفع آن می‌باشد.
4. تأکید بر احترام به حریم خصوصی و مالکیت همسایه.
5. امکان حل اختلاف از طریق مراجع قانونی در صورت عدم رعایت.

رویه های قضایی

• رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره عدم ابطال مصوبه اصلاح بند ۱۳ صورتجلسه کمیسیون طرح تفصیلی شهر اصفهان مورخ ۳۱/۴/۱۳۹۴
• رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره ابطال مصوبه اصلاح بند ۱۳ صورتجلسه کمیسیون طرح تفصیلی شهر اصفهان مورخ ۳۱؍۴؍۱۳۹۴
• رای دادگاه درباره مسئولیت شهرداری در فرض ایجاد ضرر برای مالکان به موجب احداث پل (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۹۰۰۷۱۱)

به موجب دادنامه شماره ۶۳ مورخه ۱۲/۶/۱۳۱۷ دیوان عالی کشور، گشودن در به سمت ملک همسایه، قانونی نیست.

به نظر کمیسیون نشست‌های قضایی، به مناسبت نشست قضات تنکابن، باز کردن در به طرف ملک همسایه، بدون سبق حق ارتفاق، صحیح نیست.

• رای دادگاه درباره احداث پنجره در تراس اختصاصی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۰۹۷۸)

مصادیق و نمونه ها

• بالکن، در و پنجره، خروجی محسوب می‌گردد.