ماده ۶۵۲ قانون مدنی
ماده ۶۵۲ قانون مدنی: در موقع مطالبه، حاکم مطابق اوضاع و احوال برای مقترض مهلت یا اقساطی قرار میدهد.
مواد مرتبط
مطالعات تطبیقی
این ماده، از ماده ۱۲۴۴ قانون مدنی فرانسه اقتباس گردیده؛ که در حقوق این کشور، مدت تعیین شده از سوی قاضی، نباید بیش از یک سال باشد.[۱]
نکات تفسیری دکترین ماده 652 قانون مدنی
عرف، ملاک تعیین مهلت عادله است.[۲]
با استناد به مفاد این ماده، مبنای دادرسی، اختصاص به وضع مالی مدیون ندارد، به همین دلیل قانونگذار، به جای عبارت «... نظر به وضعیت مدیون، مهلت عادله یا قرار اقساط دهد»، قید «مطابق اوضاع و احوال» را به کار بردهاست، پس علاوه بر اینکه طرفین، میتوانند موعدی را برای ادای قرض تعیین نمایند؛ قانونگذار، میتواند با لحاظ نمودن اوضاع و شرایط حاکم بر قضیه، به مقترض، مهلت عادله اعطا نموده؛ یا تصمیم به تقسیط دین او بگیرد.[۳]
مطالعات فقهی
مستندات فقهی
شایان ذکر است که فرصت دادن به بدهکار در روایات متعددی مورد اشاره قرار گرفته است. برای مثال، ابو جارود از امام باقر (ع) روایت میکند که پیامبر اکرم (ص) فرمودند:«هر کس که شادمان میشود خداوند او را از وزشهای دوزخ حفظ کند، پس باید به بدهکار تنگدست فرصت دهد یا از حقش بگذرد». [۴]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 652 قانون مدنی
محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- در صورت مطالبه قرض، حاکم میتواند برای مقترض مهلت تعیین کند.
- حاکم میتواند شرایط بازپرداخت را به صورت اقساطی تنظیم کند.
- تصمیم حاکم براساس اوضاع و احوال خاص هر مورد اتخاذ میشود.
- قانون به حاکم اجازه میدهد در موارد خاص به نفع مقترض مداخله کند.
- هدف قانون میتواند تسهیل در بازپرداخت بدهی توسط مقترض باشد.
رویه های قضایی
- رای دادگاه درباره تأثیر صدور حکم اعسار بر مطالبه خسارت تأخیر تأدیه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۱۰۰۷)
- رای دادگاه درباره تأثیر اخذ وکیل تعیینی در دعوای اعسار و تقسیط محکوم به (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۲۳۰۱۱۶۰)
به موجب نظر کمیسیون نشستهای قضایی، به مناسبت نشست قضات دادگستری گرگان، پس از درخواست اعسار از تأدیه محکومٌ به، دادگاه بدون نیاز به موافقت محکومٌ له، مبادرت به تقسیط دین مدیون میکند، لیکن چنانچه محکومٌ علیه، بدون سبق ارائه درخواست اعسار، از دادگاه تقاضای تقسیط بدهی خود را نماید؛ در این صورت دادگاه، نمیتواند بدون کسب نظر از داین، دین مزبور را تقسیط کند.[۵]
مقالات مرتبط
منابع
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 116864
- ↑ ناصر کاتوزیان. فلسفه حقوق (جلد دوم) (منابع حقوق). چاپ 4. شرکت سهامی انتشار، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2841796
- ↑ ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (درسهایی از عقود معین) (بیع، اجاره، قرض، جعاله، شرکت، صلح). چاپ 13. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2880332
- ↑ احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و محمدحسین (ترجمه) مهوری. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وسوم) (معاملات 1). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3758312
- ↑ مجموعه نشستهای قضایی مسائل آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 1. جنگل، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5504504