دوره حقوق تجارت (عرفانی)

دوره حقوق تجارت یک مجموعه ۱۲ جلدی، نوشته محمود عرفانی است که توسط انتشارات جنگل، جاودانه به چاپ رسیده‌است.

جلد اول

محتوای کتاب

جلد اول از این کتاب در ۶ فصل تدوین گردیده‌است:

  1. فصل اول: کلیات
  2. فصل دوم: دفاتر تجاری
  3. فصل سوم: قراردادهای تجاری و حمل و نقل
  4. فصل چهارم: بارنامه (دریایی، هوایی، زمینی)
  5. فصل پنجم: تجارت در اسلام
  6. فصل ششم: آراء هیئت عمومی دیوان عالی کشور[۱]

بخشی از کتاب

نویسنده در مقدمه اینطور می‌نویسد:

«تجارت در شکوفایی اقتصاد کشورها نقش عمده ای را ایفاء می‌نماید بنا بر این اصل، حقوق تجارت یکی از مهمترین رشته‌های حقوق خصوصی محسوب می‌شود. اگر توسعه ماشینیسم و تحولّات اقتصادی مورد بررسی قرار گیرد ملاحظه می‌شود که به علل مذکور روابط اجتماعی مردم بیش از پیش متعدد گردیده‌است و در نتیجه امروز در اغلب کشورهای جهان به استثنای بعضی از کشورها مانند انگلستان - هلند - ایتالیا و سوئیس (هر چند که تأسیسات حقوقی خاص تجار در قوانین آنها دیده می‌شود) حقوق مدنی قسمتی از حقوق خصوصی را تشکیل داده‌است و رشته‌های دیگری از قبیل: حقوق تجارت، حقوق دریایی و حقوق هوایی هر یک به‌طور مستقل و تحت حاکمیت مقررات مخصوص خود عمل می‌نمایند. نکته ای که باید به آن توجه داشت این است که اگر قوانین خاص مواردی را پیش‌بینی نکرده باشند دراین صورت به قواعد عام حقوق مدنی مراجعه می‌شود.»[۲]

جلد دوم

محتوای کتاب

جلد دوم از کتاب حقوق تجارت در ۱۱ فصل تدوین گردیده‌است:

  1. فصل اول: شرکت‌های سهامی عام و خاص. در این بخش به عناوینی مانند: اهمیت اقتصادی و ماهیت حقوقی شرکت سهامی، تشکیل شرکت سهامی، سهام و اوراق قرضه و … پرداخته شده‌است.
  2. فصل دوم: شرکت با مسئولیت محدود. در این فصل نویسنده ضمن بیان تعریف، سابقه تاریخی و خصوصیات شرکت با مسئولیت محدود، شرایط تشکیل این شرکت را تبیین کرده و ارگان‌های اداره کننده، کنترل‌کننده و تصمیم گیرنده این نوع شرکت را مورد مطالعه قرار می‌دهند. در بخش آخر نیز به بحث انحلال و تصفیه این شرکت می‌پردازند.
  3. فصل سوم: شرکت تضامنی. تعریف شرکت، وضعیت حقوقی شرکا، مسئولیت شرکا در مقابل طلبکاران شخصی خود، تأسیس و اداره شرکت، انحلال شرکت تضامنی و نتایج آن، از عناوینی است که ذیل این فصل به آن پرداخته شده‌است.
  4. فصل چهارم: شرکت نسبی. این فصل به تعریف و تبیین خصوصیات شرکت نسبی اختصاص دارد.
  5. فصل پنجم: شرکت مختلط غیر سهامی. این فصل به بیان تعریف، وضعیت حقوقی شرکا، ارگان تصمیم گیرنده و انحلال و تصفیه شرکت مختلط غیر سهامی می‌پردازد.
  6. فصل ششم: شرکت مختلط سهامی. این فصل خصوصیات شرکت سهامی مختلط مانند: تعریف، وضعیت حقوقی شرکا، ارگان‌ها، بطلان، شیوه انحلال و تصفیه و … را تبیین می‌کند.
  7. فصل هفتم: شرکت‌های تعاونی: سابقه تاریخی و سیر قانونی، نحوه تشکیل، توضیحاتی پیرامون ارگان‌های اداره کننده، تصمیم گیرنده و کنترل‌کننده و… این شرکت، ذیل این بخش آمده‌است.
  8. فصل هشتم: موسسات غیرتجاری و ثبت شرکت‌های خارجی
  9. فصل نهم: مقررات مالیاتی شرکت‌ها و موسسات ایرانی و خارجی
  10. فصل دهم: شرایط اشتغال به کار اتباع بیگانه در ایران
  11. فصل یازدهم: ثبت شرکت داخلی و شعب آن[۳]

بخشی از کتاب

امروزه شرکت‌های سهامی با توجه به فن حقوقی آن و به لحاظ جلب سرمایه‌های کوچک مردم، برای سرمایه‌گذاری در واحدهای تولیدی، صنعتی، تجارتی و خدماتی از اهمیت اقتصادی فوق‌العاده ای برخوردارند. از طرف دیگر دولت‌ها نیز در این امر ناظر بی‌طرف نمی‌باشند اما با وضع و اصلاح قوانین حاکم بر شرکت‌های سهامی سعی دارند هرچه بیشتر با تقویت و تثبیت حقوق سهامداران اعتماد آنان و سایر پس‌انداز کنندگان را به این شرکت‌ها جلب نمایند.[۴]

جلد سوم

محتوای کتاب

جلد سوم از کتاب حقوق تجارت در ۶ بخش تدوین گردیده‌است:

بخش اول: کلیات اسناد تجارتی

بخش دوم: برات

بخش سوم: سفته

بخش چهارم: چک

بخش پنجم: اسناد الکترونیکی

بخش ششم: قبض انبار عمومی[۵]

بخشی از کتاب

اسناد تجارتی به‌ویژه: برات، سفته و چک در دنیای امروز نقش اقتصادی مهمّی را در کشورها ایفا می‌نمایند؛ زیرا افزایش میزان پول در گردش به بیش از حد جذب آن، که منشأ اصلی تورم است با استفاده از اسناد مزبور مهار شده و پس از سرمایه‌گذاری، تورم کاهش پیدا می‌نماید. اگر قانون و نظام بانکی بتواند اعتماد مردم را نسبت به برات، سفته، چک و سایر اسناد تجارتی جلب نماید در این صورت امکانات پولی فراوانی در اختیار شبکه بانکی کشور برای سرمایه‌گذاری در واحدهای تولیدی، صنعتی، تجارتی و خدماتی عام‌المنفعه قرار گرفته و مالا شکوفایی اقتصادی کشور و رفاه افراد جامعه فراهم می‌گردد.[۶]

جلد چهارم

محتوای کتاب

جلد چهارم از کتاب حقوق تجارت در ۷ فصل تدوین گردیده‌است:

  1. فصل اول: تعریف، ماهیت حقوقی و انواع ورشکستگی
  2. فصل دوم: اعلام ورشکستگی و شرایط آغاز دادرسی
  3. فصل سوم: رسیدگی به دعوی و صدور حکم ورشکستگی و اعلان آن
  4. فصل چهارم: آثار حکم ورشکستگی
  5. فصل پنجم: تصفیه امور ورشکستگی
  6. فصل ششم: افلاس در اسلام و سیر قانونی آن در ایران
  7. فصل هفتم: ورشکستگی در حقوق تجارت بین‌الملل[۷]

جلد پنجم

محتوای کتاب

کتاب حقوق تجارت بین‌الملل در واقع جلد ششم از دوره حقوق تجارت این نویسنده است که در ۷ فصل تدوین گردیده‌است.

  1. فصل اول: مشارکت بازرگانی بین‌المللی
  2. فصل دوم: اعتبارات اسنادی
  3. فصل سوم: سرمایه‌گذاری تاجر خارجی و وضعیت حقوقی آن
  4. فصل چهارم: بورس و اوراق بهادار در ایران
  5. فصل پنجم: حقوق بانکی، ارز، بیمه
  6. فصل ششم: شرکت‌های دولتی در حقوق ایران و فرانسه
  7. فصل هفتم: تجارت الکترونیکی، ضمانت نامه‌های بانکی، سازمان تجارت جهانی WTO، حقوق گمرکی در ایران، قانون مقررات صادرات و واردات در ایران، مناطق آزاد، مناطق ویژه اقتصادی و داوری ICC، داوری بین‌المللی[۸]

جلد ششم

محتوای کتاب

کتاب حقوق تجارت تطبیقی در واقع جلد ششم از دوره حقوق تجارت این نویسنده است که در ۴ باب تدوین گردیده‌است.

  1. باب اول: اسناد تجارتی بین‌المللی: برات؛ سفته و چک به‌طور تطبیقی در حقوق ایران، فرانسه، آلمان، انگلیس و آمریکا با مطالعه کنوانسیون‌های بین‌المللی از جمله کنوانسیون برات و سفته بین‌المللی کمیسیون حقوق تجارت سازمان ملل متحد ۹ دسامبر ۱۹۸۸ می‌باشد.
  2. باب دوم: شرکت‌های تجارتی شامل مقالات منتخب فارسی مؤلف بوده که با مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه، سوئیس، هلند، لوکزامپورگ، بلژیک، یونان، برزیل، کانادا، آمریکا، انگلیس، آلمان و ایران تهیه و منتشر گردیده‌است و حاصل کار پژوهشی سالیان متمادی می‌باشد.
  3. باب سوم: مقالات منتخب خارجی مؤلف به زبان‌های فرانسه و انگلیسی که در کنگره‌های بین‌المللی سخنرانی شده و در مجموع مقالات چاپ گردیده‌است.
  4. باب چهارم: ترجمه کنوانسیون برات و سفته بین‌المللی ۹ دسامبر ۱۹۸۸ کمیسیون حقوق تجارت بین‌المللی سازمان ملل متحد(UNCITRAL) که از متن فرانسه و انگلیسی به فارسی ترجمه شده‌است.[۹]

مجلدات

منابع

  1. محمود عرفانی. حقوق تجارت (جلد اول) (کلیات، اعمال تجارتی، تجار، دفاتر تجارتی، قراردادهای تجارتی و حمل و نقل، بارنامه (دریایی، هوایی، زمینی) تجارت در اسلام، آرای هیٱت عمومی). چاپ 1. جنگل، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6654564
  2. محمود عرفانی. حقوق تجارت (جلد اول) (کلیات، اعمال تجارتی، تجار، دفاتر تجارتی، قراردادهای تجارتی و حمل و نقل، بارنامه (دریایی، هوایی، زمینی) تجارت در اسلام، آرای هیٱت عمومی). چاپ 1. جنگل، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6654568
  3. محمود عرفانی. حقوق تجارت (جلد دوم) شرکت‌های تجارتی (شرکت‌های سهامی عام و خاص، با مسئولیت محدود، تضامنی، نسبی، مختلط غیرسهامی، مختلط سهامی و تعاونی، مؤسسات غیرتجاری، ثبت شرکت خارجی، مقررات مالیاتی در شرکت‌های ایرانی و خارجی، شرایط کار فرد خارجی در ایران و…). چاپ 2. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6654572
  4. محمود عرفانی. حقوق تجارت (جلد دوم) شرکت‌های تجارتی (شرکت‌های سهامی عام و خاص، با مسئولیت محدود، تضامنی، نسبی، مختلط غیرسهامی، مختلط سهامی و تعاونی، مؤسسات غیرتجاری، ثبت شرکت خارجی، مقررات مالیاتی در شرکت‌های ایرانی و خارجی، شرایط کار فرد خارجی در ایران و…). چاپ 2. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6654576
  5. محمود عرفانی. حقوق تجارت (جلد سوم) اسناد نجارتی (کلیات برات، سفته، چک، اسناد الکترونیکی، قبض انبار عمومی، نمونه‌های کاربردی). چاپ 2. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6654584
  6. محمود عرفانی. حقوق تجارت (جلد سوم) اسناد نجارتی (کلیات برات، سفته، چک، اسناد الکترونیکی، قبض انبار عمومی، نمونه‌های کاربردی). چاپ 2. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6654580
  7. محمود عرفانی. حقوق تجارت (جلد چهارم) (ورشکستگی و تصفیه اموال، افلاس در اسلام و سپر قانونی آن در ایران، ورشکستگی در حقوق تجارت بین‌المللی). چاپ 1. جنگل، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6654588
  8. محمود عرفانی. حقوق تجارت (جلد پنجم) (مشارکت بازرگانی بین‌المللی، اعتبارات اسنادی، سرمایه‌گذاری تاجر خارجی و وضعیت حقوقی آن، بورس اوراق بهادار در ایران، حقوق بانکی، ارز و بیمه، شرکت‌های دولتی در حقوق ایران و فرانسه، تجارت الکترونیکی، ضمانت نامه‌های بانکی و…). چاپ 2. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6654592
  9. محمود عرفانی. حقوق تجارت تطبیقی. چاپ -. جنگل، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6654792