ماده ۲۲ قانون مجازات جرائم نیرو های مسلح مصوب ۱۳۸۲

ماده ۲۲ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲:هر نظامی که علیه نظام جمهوری اسلامی ایران اقدام مسلحانه نماید، محارب محسوب می‌شود.

مشاهده ماده قبلی

مشاهده ماده بعدی

پیشینه

در قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح ۱۳۷۱، اقدام مسلحانه علیه نظام، در بند «ه» ماده ۱۱ پیش‌بینی شده بود که حسب مورد مجازات محارب یا حبس برای مرتکب در نظر گرفته می‌شد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

از لحاظ عنصر مادی تحقق این جرم منوط به استفاده از اسلحه برای اقدام علیه نظام است. همچنین جرم مذکور مطلق تلقی می‌گردد. در واقع از لحاظ عنصر روانی این جرم مطلق است و اینکه مرتکب به هدف خود برسد یا خیر، تاثیری در اصل موضوع ندارد. گفتنی است اقدام مسلحانه باید به وسیله سلاح گرم باشد؛ زیرا عرفا اقدام مسلحانه با سلاح سرد معقول به نظر نمی‌رسد. این جرم را می‌توان مصداقی از جرم سیاسی دانست.همچنین فحوای کلام مقنن آن است که اقدام مسلحانه باید علیه کل نظام باشد و اگر اقدام به قصد مبارزه با یکی از ارکان نظام باشد، جرم موضوع این ماده محقق نخواهد شد.هرچند گفته شده‌است اگر اقدام علیه یکی از ارکان نظام به قصد مقابله با کل نظام باشد، جرم شکل گرفته تلقی خواهد شد. گفتنی است اعمال مجازات تکمیلی در کنار مجازات محارب توجیه قانونی ندارد اما مجازات تبعی به موجب قانون اعمال می‌شود.

نکات توضیحی

رکن مادی این بزه، اقدام مسلحانه علیه نظام است. گفتنی است در قانون جدید تنها یک مجازات یعنی مجازات محارب برای اقدام مسلحانه علیه نظام پیش‌بینی شده‌است.

انتقادات

منظور از اقدام مسلحانه در این ماده روشن نیست. آیا صرفاً اعلام اقدام مسلحانه کافی است یا اینکه باید عملاً دست به اسلحه ببرند؟ گفتنی است در پاسخ به این سؤال برداشت دوم به دلیل معنی و مفهوم محاربه محتمل تر است.