ماده ۲۶ قانون مجازات جرائم نیرو های مسلح مصوب ۱۳۸۲

ماده ۲۶ قانون مجازات جرائم نیرو های مسلح مصوب ۱۳۸۲:هر نظامي كه اسناد و مدارك، مذاكرات، تصميمات يا اطلاعات ‌طبقه‌بندي شده را در اختيار افرادي كه صلاحيت اطلاع نسبت به آنها را ندارند، قرار دهد يا‌ به هر نحو آنان را از مفاد آن مطلع سازد به ترتيب ذيل محكوم مي‌شود:

‌الف - هرگاه اسناد، مذاكرات، تصميمات يا اطلاعات، عنوان به ‌كلي سري داشته ‌باشد به حبس از سه تا پانزده سال.

ب - هرگاه اسناد، مذاكرات، تصميمات يا اطلاعات، عنوان سري داشته باشد به‌حبس از دو تا ده سال.

ج - هرگاه اسناد، مذاكرات، تصميمات يا اطلاعات، عنوان خيلي محرمانه داشته‌باشد به حبس از سه ماه تا يك سال.

تبصره 1 - هرگاه اسناد، مذاكرات، تصميمات يا اطلاعات، عنوان محرمانه داشته‌ باشد از طرف فرمانده يا رئيس مربوط تنبيه انضباطي خواهد شد.

تبصره 2 - هرگاه اعمال فوق به موجب قوانين ديگر مستلزم مجازات شديدتري ‌باشد مرتكب به مجازات شديدتر محكوم خواهد شد.

تبصره 3 - طبقه‌بندي و تغيير طبقه‌بندي اسناد و مدارك، مذاكرات، تصميمات و‌اطلاعات و طرز نگهداري اسناد طبقه‌بندي شده به موجب دستورالعملي است كه توسط‌ ستاد كل نيروهاي مسلح تهيه و پس از تصويب فرماندهي كل قوا جهت اجراء ابلاغ‌ مي‌گردد.

توضیح واژگان

منظور از اسناد دولتی طبق ماده 1 قانون مجازات انتشار و افشای اسناد محرمانه و سری دولتی عبارت است از: هر نوع نوشته یا اطلاعات ثبت یا ضبط شده مربوط به وظایف و فعالیتهای وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و‌ وابسته به دولت و شرکتهای دولتی از قبیل مراسلات - دفاتر - پرونده - عکس‌ها - نقشه‌ها - کلیشه‌ها - نمودارها- فیلم‌ها - میکرو فیلم‌ها و‌نوارهای ضبط صوت که در مراجع مذکور تهیه و یا به آن رسیده باشد.

همچنین اسناد خیلی محرمانه به اسنادی اطلاق میشود که افشای غیرمجاز آنها،نظام امور سازمانها را مختل کرده و اجرای وظایف اساسی آنان را ناممکن میکند.

اسناد سری نیز اسنادی هستند که اشفای غیر مجاز آن،منافع عمومی و امنیت ملی را دچار مخاطره کند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

جرم مذکور در این ماده مطلق تلقی میشود.هرچند در نظری مخالف تحقق این جرم را مقید به آن دانسته اند که اسناد و مدارک در اختیار افراد فاقد صلاحیت قرار بگیرد و در غیر این صورت مرتکب را مشمول این ماده ندانسته اند. همچنین در موضوع جرم این ماده،استفاده از وسیله خاصی برای دادن اسناد و مدارک شرط نیست.ضمنا مهم نیست که محتوی سیاسی باشد یا غیر سیاسی اما طبقه بندی بودن از شرایط تحقق این ماده است. لازم به ذکر است قصد اقدام علیه امنیت داخلی یا خارجی سوءنیت خاص این جرم به حساب می آید.

گفتنی است اگر اسناد و مذاکرات و...در اصطلاح سوخت شده باشد به این معنی که به هر طریقی لو رفته باشد،در اختیار قرار دادن این مدارک،مصداق این ماده نخواهد بود.

نکات توضیحی

در این ماده اسناد و مدارك، مذاكرات، تصميمات يا اطلاعات ‌طبقه‌بندي شده به چهار طبقه "به کلی سری"،"سری" "خیلی محرمانه" و "محرمانه" تقسیم کرده اند و طبقه‌بندي و تغيير طبقه‌بندي و طرز نگهداري اسناد طبقه‌بندي شده را به موجب دستورالعملي دانسته اند كه توسط‌ ستاد كل نيروهاي مسلح تهيه و پس از تصويب فرماندهي كل قوا جهت اجراء ابلاغ‌ مي‌گردد.همچنین اعمال این ماده در موردی است که اسرار در اختیار افراد فاقد صلاحیت قرار بگیرد که لزوما دشمن نستند و در صورت تسلیم به دشمن،طبق بند "ج" ماده 24 همین قانون مجازات میشود.

گفتنی است رکن معنوی این جرم،علاوه بر داشتن عمد و قصد در ارتکاب عنصر مادی جرم، علم و آگاهی نسبت به نداشتن صلاحیت دسترسی افرادی است که اسناد و اطلاعات در اختیار آنان قرار میگیرد.