ماده ۱۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی
ماده ۱۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی: درخواست تأمین دلیل چه کتبی یا شفاهی باید حاوی نکات زیر باشد:
مواد مرتبط
توضیح واژگان
تأمین دلیل: در قانون تأمین دلیل تعریف نشده‌است اما می‌توان گفت شیوه است برای حفاظت از حالات و وضعیت‌هایی که امکان تغییر آن‌ها وجود داشته و درخواست کننده آن قصد دارد به منظور اثبات ادعای خویش در آینده به آن وضعیت، استناد نماید. به بیان دیگر تأمین دلیل به معنای در امنیت قراردادن ادله می‌باشد.[۱][۲]
پیشینه
مفاد این ماده در ماده ۳۱۸ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318 بیان شده بود با این تفاوت که به جای کلمه «مشخصات» از عبارت «نام و شهرت» استفاده شده بود.[۳] همچنین ماده ۶۲ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی مصوب ۱۲۹۰ چنین بیان کرده بود: «خواهش تأمین دلایل چه کتبی باشد چه شفاهی باید حاوی نکات ذیل باشد: ۱ - اسم و شهرت خواهش‌کننده و طرف او. ۲ - اشاره به اوضاع و احوالی که مبتنی است بر دلایلی که تأمین آن را می‌خواهند. ۳ - جهت خواهش تأمین دلایل.».[۴]
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
این ماده شرایط درخواست تأمین دلیل را بیان می‌کند.[۵] مقصود از «طرف او» در شرط اول، شخصی است که ممکن است در آینده، دعوا مستند به این تأمین دلیل، به طرفیت او مطرح شود و خوانده دعوا قرار گیرد.[۶] مقصود از شرط دوم نیز، موضوع دعوای آینده می‌باشد. به عنوان مثال تأمین دلیل از خودرو تصادفی در آینده می‌تواند در دعوای مطالبه خسارت مورد استفاده قرار گیرد.[۷] همچنین، در خصوص شرط سوم بایستی توجه داشت که شرط مذکور راجع به شرح وضعیتی است که برای متقاضی تأمین دلیل پیش آمده یا در آینده ممکن است حادث شود و توضیحی از بیم و ظن او بر اینکه استفاده از دلایل اثبات آن وضعیت در آینده مقدور نمی‌باشد.[۸] در نهایت، شایان ذکر است در صورتی که درخواست تأمین دلیل پیش از اقامه دعوا باشد، مطابق ماده ۱۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه نمی‌تواند به علت مشخص نبودن طرف دعوا (خوانده) درخواست تأمین را رد کند.[۹]
نکات توضیحی
این درخواست ممکن است کتبی و در همان دادخواست مربوط به دعوا یا به صورت تقدیم لایحه یا به‌طور شفاهی قبل از دعوا یا در اثنا رسیدگی مطرح شود که در مورد اخیر مراتب در صورتجلسه قید می‌شود.[۱۰]
مصادیق و نمونه‌ها
- شخصی ساختمانی را به مقاطعه داده، مقاطعه کار ملتزم شده‌است که اگر در مدت معینی بنا را تحویل ندهد، مبلغی به عنوان خسارت تأدیه نماید. در تاریخ انقضای مدت ساختمان ناتمام است و صاحب کار برای اینکه صورت وضعیت ساختمان را در آن ثبت و تأمین نماید، درخواست تأمین دلیل (رجوع کارشناس و معاینه محل) می‌نماید و باید ضمن آن تصریح نماید که درخواست برای اثبات دعوای مطالبه وجه التزام تأخیر انجام تعهد می‌باشد. در این صورت دیگر مقاطعه کار نمی‌تواند در آینده مدعی تحویل ساختمان در موعد مقرر شود.[۱۱][۱۲]
- شخصی اسبی خریده که بعد از آن متوجه می‌شود که اسب معیوب بوده و در زمان عقد عیب برای او مخفی مانده‌است، با درخواست تأمین دلیل دادگاه دامپزشکی را جهت ثبت و ضبط وضعیت بیماری اسب مشخص می‌نماید. تا در صورت تلف حیوان یا انکار فروشنده ادله برخلاف ادعای وی تهیه شده‌است.[۱۳][۱۴]
رویه‌های قضایی
منابع
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 112444
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 112432
- ↑ عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 556584
- ↑ ماده ۶۲ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی
- ↑ علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. فکرسازان، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 456432
- ↑ فریدون نهرینی. دستور موقت (در حقوق ایران و پژوهشی در حقوق تطبیقی). چاپ 2. گنج دانش، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2417808
- ↑ احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول). چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2355188
- ↑ احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول). چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2355196
- ↑ عبدالله شمس. آیین دادرسی مدنی (جلد سوم) (دوره پیشرفته). چاپ 18. دراک، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1342084
- ↑ یوسف نوبخت. نگاهی به آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. رادنواندیش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5312320
- ↑ احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول). چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2355188
- ↑ احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول). چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2355196
- ↑ احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول). چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2355188
- ↑ احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول). چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2355196