شرط و عقد؛ همگرا یا واگرا؟

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۱ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۰۲ توسط Fariba-Ranjbar (بحث | مشارکت‌ها) (+ 8 categories using HotCat)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

شرط و عقد؛ همگرا یا واگرا؟ نام مقاله ای از علی جعفری و فاطمه شعبانی بوده که در شماره چهارم دوره پانزدهم (دی 1402) مجله علمی مطالعات حقوقی منتشر شده است.

چکیده

میزان وابستگی و حدود تبعیت یا عدم تبعیت انواع شروط از عقودی که ضمن آن­ها درج می‌شوند از دیرباز مورد توجه اندیشمندان حقوق بوده است به عقیده­ نویسندگان، هیچ­یک از این دیدگاه­ها جامع و خالی از نقص و نقد نبوده و بر مبنای تحلیل داده­ ها روشن خواهد شد که هیچ­یک از قائلان به واگرایی و همگرایی عقد و شرط، دلایل مناسبی جهت توجیه ارتباط شروط با عقد ارائه نمی‌دهند. در این راستا، پرسش اساسی‌ مقاله این است که جامع­ترین ملاک که در پرتو آن بتوان چیستی ارتباط عقد و انواع شرط را به روشنی بیان و توجیه کرد چه بوده و ثمرات آن چیست؟ فرضیه نویسندگان این است که توجه دقیق­تر به ماهیت شروط و میزان ارتباط آن­ها با عقد پایه، راهگشا خواهد بود. در نهایت نیز پژوهش حاضر «درجه ارتباط ماهوی» شروط مورد نظر طرفین با ارکان عقد پایه را مناسب‌ترین معیار جهت تفکیک میان شروط وابسته و مستقل و درنتیجه تبیین چیستی رابطه میان هریک از این شروط و عقد متضمن آن می‌یابد؛ با این بیان که شروطی که «وابسته» تشخیص داده شوند، همگرا با عقد بوده و ارتباط شروط «مستقل» و عقد ارتباطی واگرا خواهد بود. اصلی­ترین ثمره‌ این تفکیک نیز تفاوت شروط وابسته و مستقل در تبعیت از عقدی است که به جهتی از جهات مورد فسخ یا اقاله قرار گرفته و یا محکوم به بطلان است.

کلیدواژه ها

  • شرط صریح
  • شرط ضمن عقد
  • شرط مستقل
  • شرط وابسته
  • واگرا
  • همگرا

مواد مرتبط