ماده ۵۱۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

هر کس به قصد بر هم‌ زدن امنیت ملی یا کمک به دشمن، جاسوسانی را که مأمور تفتیش یا وارد کردن هر گونه لطمه به کشور بوده‌اند ‌شناخته و مخفی نماید یا سبب اخفای آن ‌ها بشود به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم می‌شود.

تبصره - هر کس بدون آنکه جاسوسی کند و یا جاسوسان را مخفی نماید، افرادی را به هر نحو شناسائی و جذب نموده و جهت جاسوسی علیه ‌امنیت کشور به دولت خصم یا کشورهای بیگانه معرفی نماید به شش ماه تا دو سال حبس محکوم میشود.

توضیح واژگان

منظور از «دولت و کشور»، دولت و کشورهایی هستند که به رسمیت شناخته شده و دارای مرزهای جغرافیایی معین باشند، بنابراین این عبارات شامل گروه ها و افراد ضد انقلاب نمی شود.[۱]

منظور از «دشمن»، هر فرد، گروه، سازمان یا دولتی است که در جهت مقابله و مبارزه با نظام تلاش می کند هرچند دارای تابعیت ایرانی باشد.[۲]

پیشینه

سابقا محتوایی مشابه این ماده در ماده 66 قانون مجازات عمومی مصوب 1304 ذکر شده بود،[۳] همچنین در ماده 6 قانون تعزیرات مصوب 1362 مقرره ای مشابه وضع شده بود.[۴]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در این مقرره قانونی، سه عنصر مادی و به تعبیری سه عنوان مجرمانه ذکر شده است که عبارتند از : 1- مخفی کردن جاسوس (مباشرت) 2-سبب مخفی شدن جاسوس (به نحو غیر مستقیم) 3- شناسایی، جذب و معرفی جاسوس به دولت خصم یا کشور بیگانه [۵]. به اعتقاد برخی مخفی کردن جاسوس صرفا زمانی موضوعیت پیدا میکند که جاسوس در حال تعقیب باشد[۶]؛ اما در مقابل عده ای دیگر، تعقیب یا عدم تعقیب جاسوس را فاقد اثر دانسته اند.[۷] عنصر روانی این جرم نیز علاوه بر علم به هویت جاسوس و عمد در ارتکاب رفتار مجرمانه (سونیت عام)، شامل «قصد بر هم زدن امنیت ملی یا کمک به دشمن» به عنوان سوء نیت خاص نیز می باشد[۸] بنابراین اگر فردی به قصد معرفی کردن جاسوس به ماموران، او را مخفی کند یا اطلاعی از هویت جاسوس نداشته باشد، مشمول مقررات این ماده، نخواهد بود.[۹]

مواد مرتبط

در بند ج ماده 21 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب 1382 مقرره ای وضع شده که علی رغم وجود برخی تفاوت ها، مشابهت هایی نیز با ماده 510 دارد.[۱۰]

منابع

  1. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 387164
  2. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 714524
  3. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 714832
  4. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 387168
  5. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 714856
  6. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 387132
  7. حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 432776
  8. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 714836
  9. حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 432780
  10. حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 432248