ماده ۸۱ قانون مجازات اسلامی

ماده ۸۱ قانون مجازات اسلامی: چنانچه محکوم از اجرای مفاد حکم یا دستورهای دادگاه تخلّف نماید، به پیشنهاد قاضی اجرای احکام و رأی دادگاه برای بار نخست یک چهارم تا یک دوم به مجازات مورد حکم افزوده می‌ شود و در صورت تکرار، مجازات حبس اجراء می‌ گردد.

تبصره ـ دادگاه در متن حکم آثار تبعیت و تخلّف از مفاد حکم را به‌ طور صریح قید و به محکوم تفهیم‌ می‌‌ کند. قاضی اجرای احکام نیز در ضمن اجراء با رعایت مفاد حکم دادگاه و مقررات مربوط، نحوه نظارت و مراقبت بر محکوم را مشخص می‌ نماید.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۸۰ قانون مجازات اسلامی
• ماده ۸۲ قانون مجازات اسلامی
• ماده 24 قانون مجازات اسلامی (ضمانت اجرای مجازات تکمیلی)
• ماده 50 قانون مجازات اسلامی (ضمانت اجرای تعویق صدور حکم)
• ماده 61 قانون مجازات اسلامی (ضمانت اجرای آزادی مشروط)
• ماده 64 قانون مجازات اسلامی
• ماده 89 قانون مجازات اسلامی

نکات تفسیری دکترین ماده 81 قانون مجازات اسلامی

این ماده، ضمانت اجرای تخلف از مفاد حکم یا دستورات دادگاه مرتبط با مجازات های جایگزین حبس را تعیین کرده است که از این قرار است:

• تخلف بار اول: افزودن یک چهارم تا یک دوم به مفاد حکم

• تخلف بار دوم: اجرای مجازات حبس

به نظر میرسد در صورتی که دادگاه موارد مربوط به دستورات و تعهدات متهم را در حکم خود ذکر نکرده یا این موارد به متهم تفهیم نشده باشد، فاقد ضمانت اجرا خواهد بود. اجرای مقررات این ماده، منوط به پیشنهاد قاضی اجرای حکم است و دادگاه نمی‌تواند مستقلا مبادرت به صدور آن نماید.

انتقادات

به نظر میرسد پیش بینی چنین ضمانت اجرایی در عمل، منتهی به افزایش جمعیت زندان ها و اجرای مجازات حبس شود.

در این ماده، در خصوص محاسبه یا عدم محاسبه بخشی از مجازات جایگزین حبس که اجرا شده در مدت مجازات اصلی تعیین تکلیف نشده است.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 81 قانون مجازات اسلامی

1. در صورت تخلف محکوم از مفاد حکم یا دستورات دادگاه، مجازات محکوم قابل افزایش است.
2. برای بار اول، به پیشنهاد قاضی اجرای احکام و رأی دادگاه، مجازات قابل افزایش به میزان یک چهارم تا یک دوم است.
3. در صورت تکرار تخلف، مجازات حبس اجرا می‌گردد.
4. دادگاه باید آثار تبعیت و تخلف از مفاد حکم را به صورت صریح در حکم قید کند.
5. تفهیم آثار تبعیت و تخلف به محکوم ضروری است.
6. قاضی اجرای احکام مسئول نظارت و مراقبت بر محکوم است و نحوه نظارت را مشخص می‌کند.
7. رعایت مفاد حکم دادگاه و مقررات مربوط توسط قاضی اجرای احکام الزامی است.

رویه های قضایی

• نظریه شماره 96-168-1364 مورخ 1397/07/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/98/1375 مورخ 1398/09/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/97/2086 مورخ 1397/07/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 305/94/7 مورخ 1394/02/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/99/420 مورخ 1399/04/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مجازات کم تر از ۹۱ روز حبس

مقالات مرتبط

• شرایط و ضوابط حقوقی اجرای قرار نظارت قضایی در کنار قرارهای تأمین کیفری
• بومی‌سازی، راهبردی نوین از پاسخ، در سیاست جنایی ایران و غرب