آزادی از منظر لیبرالیسم و مارکسیسم: با تأکید بر آرای برلین و مارکس
 | |
| عنوان | آزادی از منظر لیبرالیسم و مارکسیسم: با تأکید بر آرای برلین و مارکس |
|---|---|
| نویسنده | مروارید آهوری سید محمد هاشمی مقصود رنجبر |
| محور موضوعی | حقوق عمومی فلسفه حقوق |
| سال نشر | ۱۴۰۱ |
| منتشر شده در | نشریه پژوهش حقوق عمومی |
| دوره | ۲۴ |
| شماره | ۷۷ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
آزادی از منظر لیبرالیسم و مارکسیسم: با تأکید بر آرای برلین و مارکس عنوان مقاله‌ای از مروارید آهوری، سید محمد هاشمی و مقصود رنجبر است که در سال 1401 در شماره‌ی 77 فصلنامه پژوهش حقوق عمومی منتشر شده است.
چکیده
رویکرد اندیشمندان لیبرال و مارکسیست بعنوان دو اندیشه غالب در قرن بیستم به مبحث آزادی، مبین جهان‌بینی آنها به مقوله آزادی و حقوق اساسی افراد است. پرسش این است که لیبرالیست‌ها و مارکسیست‌ها قائل به کدام یک از نظریات مطرح در خصوص مفهوم آزادی‌اند که بر اساس تجربه تاریخی بدست آمده در سده گذشته، نوع نگاه آنان به حقوق و آزادی‌های فردی شهروندانشان و به رسمیت شناختن این حقوق و آزادی‌ها در عمل تا این حد با یکدیگر متفاوت است؟! آنچه لیبرال‌ها بر آن نظر دارند به تعبیر برلین، مفهوم منفی از آزادی است و در نقطه مقابل برداشت مارکسیست‌ها از ایده آزادی، برداشتی است که از آن به آزادی مثبت تعبیر می‌شود. با لحاظ تجربه تاریخی و نگاهی به نظام‌های لیبرال و مارکسیستی در سده اخیر، بنظر می‌رسد آنچه تضمین کننده اراده آزاد افراد و حقوق اساسی‌شان است، برداشت منفی از آزادی است و تعبیر مثبت از آزادی می‌تواند به نفی اراده آزاد افراد و نهایتاً نوعی استبداد منجر شود. لذا هدف اصلی مقاله بررسی، نسبت‌سنجی و تعیین جایگاه آزادی (بویژه تفسیر رایج از آن یعنی آزادی منفی و آزادی مثبت) در قیاس با اصول و قواعد حاکم بر دو اندیشه سیاسی لیبرالیسم و مارکسیسم است.