تعهد به نفع ثالث
اثر عقد و شرط محدود به طرفین معامله است، اما میتوان ضمن عقد، تعهدی را به نفع ثالث نمود.[۱] تعهد به نفع ثالث التزامی است که از عقود منعقده بین دو شخص، به نفع بیگانه ای که به نحو مستقیم یا غیرمستقیم، مداخله ای در وقوع عقد ندارد؛ حاصل می شود.[۲]
مطابق قانون مدنی، کسی که معامله میکند آن معامله برای خود آن شخص محسوب است مگر این که در موقع عقد، خلاف آن را تصریح نماید یا بعد، خلاف آن ثابت شود معذلک ممکن است در ضمن معامله که شخص برای خود میکند تعهدی هم به نفع شخص ثالثی بنماید.[۳]
گفتنی است وجود شخص ثالثی که تعهدی به نفع او شده، به هنگام عقد، ضروری نیست، بلکه کافی است وی، به هنگام اجرای تعهد، حاضر باشد.[۴]
مواد مرتبط
ماهیت
برخی از حقوقدانان، تعهد به نفع ثالث را بدین جهت که نیازی به قبول متعهدٌله ندارد؛ از زمره عقود خارج دانستهاند و برخی دیگر، قائل به ایقاع بودن آن هستند.[۵]
در حقوق تطبیقی
- در ایالات متحده آمریکا، از اواخر قرن نوزدهم، تعهد به نفع ثالث، معتبر دانسته شد.[۶]
- به موجب ماده ۱۱۲۱ قانون مدنی فرانسه (قبل از اصلاحات 2016)، تعهد به نفع ثالث، به دو صورت تبعی، و شرط ضمن عقد، قابل تقسیم است.[۷]
- در قانون مدنی جدید فرانسه، در خصوص معاملات اشخاص در حالت نمایندگی دو فرض متصور شده است. اگر نماینده در حدود اختیارات به نام و حساب منوب عنه عمل نماید، تنها منوب عنه متعهد می گردد، لیکن اگر به نام خود معامله نماید، تنها خودش متعهد می گردد، این مسئله در حقوق ایران نیز وجود دارد، برابر ماده ۱۹۶ قانون مدنی، در صورتی که اثبات شود شخصی به نمایندگی از دیگری عمل حقوقی انجام داده است، اثر آن عمل حقوقی به منوب عنه تسری می یابد.[۸]
- تعهد به نفع ثالث در ماده ۱۲۰۵ قانون مدنی جدید فرانسه تصریح شده است بدین نحو که هر کس می تواند به نفع شخص ثالث شرط نماید، ثالث نیز باید یا به طور شخص تعیین گردد یا در آینده موجودیت یابد و یا در زمان اجرای تعهد قابل تعیین باشد.[۹]
در رویه قضایی
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ماهیت تعهد به فروش ملک
- رای دادگاه درباره تشریفات قرارداد پیش فروش آپارتمان (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۰۲۳۷)
- رای دادگاه درباره اعتبار مبایعه نامه فاقد کد رهگیری (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۰۰۵۲)
- رای دادگاه درباره اثر نسبی قرارداد مدیون در خصوص انتقال تعهد به پرداخت دین وتعهد مدیون نسبت به پرداخت دین در موعد(۲)-
رابطه با اصل نسبی بودن قراردادها
تعهد به نفع ثالث، معامله فضولی با مال غیر و عقود جمعی، استثنائاتی بر اصل نسبی بودن قراردادها محسوب میگردند.[۱۰]
مقالات مرتبط
- بررسی فرآیند و آثار قصد و رضا در معاملات سنتی و الکترونیکی
- اصل راهبردی حاکمیت اراده در حقوق ایران و انگلیس
- معاملات عمدهی بورسی از حیث تشکیل، آثار و انحلال
- رابطه ناقل با منتقل الیه در قرارداد انتقال تعهد و بیمه مسئولیت با نگاهی به اصول حقوق قراردادهای اروپا
- مطالعة تطبیقی دعوای مستقیم در حقوق ایران و مصر و فرانسه با محوریت حقوق ایران
- تحلیل حقوقی ماهیت اعتبارات اسنادی
- نهاد بازسازی؛ ماهیت و مدلها در نظام بانکی ایران
- رویکرد تفسیری دیوان عالی کشور در حمایت از حقوق و آزادیها با تأکید بر آرای حقوقی
- تبیین جوهره اندیشه استاد جعفری لنگرودی در مقام تعارض اراده باطنی و ظاهری در نظام قراردادها
- شیوههای تفسیر قرارداد در نظام حقوقی ایران و انگلستان
- تأثیر و حدود قاعده احسان در میزان مسئولیت مدیر مال غیر و بررسی تطبیقی با حقوق کامنلا
- بررسی ضرورت رفع ابهام از مفاد قرارداد
- مبانی و کارکرد قاعدۀ تفسیر علیه انشاء کننده در حقوق قراردادها
- اعتبار صحت ظاهری در حقوق مدنی (بحثی در حقوق ایران و فرانسه)
- تأثیر شخصیت در قراردادها با مطالعه تطبیقی در حقوق ایران و انگلیس با تأکید بر رویه قضایی
- تبیین ماهیت قراردادهای نفتی از دیدگاه حقوق اداری
- بررسی تطبیقی مسئولیت مدنی وکیل و موکل در وکالت مخفی در نظام حقوقی ایران و انگلیس
- بررسـی قاعده معاوضه در فقـه امامیـه و حقوق ایران و انگلیس
- اصل آزادی انتقال قرارداد
- ماهیت حقوقی ضمانتنامههای بانکی در ایران
- بررسی تطبیقی ماهیت حقوقی ضمانتنامههای عندالمطالبه و اعتبارات اسنادی تضمینی در حقوق داخلی و حقوق تجارت بینالملل
- متاورس و چالشهای حقوقی در حوزۀ حقوق اموال
- تاثیر انتقال دعوی دادرسی مدنی با تاکید بر ورشکستگی
- وضعیت حقوقی سرمایه گذاری در مناطق نمونه گردشگری با امکان سنجی وقوع قراردادهای مشارکت عمومی- خصوصی در این مناطق
- تسری شروط انتخاب دادگاه در بارنامههای دریایی به اشخاص ثالث دریافتکننده کالا: مطالعه تطبیقی در حقوق اتحادیه اروپا، انگلستان، و ایران
- قواعد حاکم بر کارگزاری در فوتبال در پرتو نظام حقوقی ایران
- تفاوتسنجی مستند و مستدل بودن آرای قضایی
- سازوکار جبران جمعی خسارات ناشی از نقض قواعد امنیتی آییننامۀ عمومی حفاظت از اطلاعات اتحادیۀ اروپا و امکانسنجی اجرای آن در حقوق ایران
- بررسی نمایندگی اضطراری در حقوق انگلستان و جایگاه آن در حقوق ایران
- نقش لیسانس فرند فناوری در تسهیل فرایند تعیین استانداردهای فنی
- اسباب و آثار حقوقی انحلال قراردادهای تبلیغاتی در بستر فضایمجازی
- اثر رد تعهد به نفع ثالث بر اعتبار قرارداد
- تاثیر إخبار در فسخ نکاح و رجوع
- بررسی ابعاد حقوقی گارانتی
پایان نامه و رساله های مرتبط
کتب مرتبط
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 90864
- ↑ محمود صادقی. تعهد به نفع شخص ثالث در حقوق فرانسه ، انگلیس، ایران و فقه امامیه. چاپ 1. امیرکبیر، 1383. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2149224
- ↑ ماده ۱۹۶ قانون مدنی
- ↑ ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 93544
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. فلسفه حقوق مدنی (جلد اول) (عناصر عمومی عقود). چاپ 1. گنج دانش، 1380. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 123484
- ↑ محمود صادقی. تعهد به نفع شخص ثالث در حقوق فرانسه، انگلیس، ایران و فقه امامیه. چاپ 1. امیرکبیر، 1383. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2145132
- ↑ محمود صادقی. تعهد به نفع شخص ثالث در حقوق فرانسه، انگلیس، ایران و فقه امامیه. چاپ 1. امیرکبیر، 1383. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2147320
- ↑ سیامک پاکباز. شرح قانون مدنی فرانسه. چاپ 1. میزان، 1401. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6671424
- ↑ سیامک پاکباز. شرح قانون مدنی فرانسه. چاپ 1. میزان، 1401. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6712092
- ↑ ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (جلد سوم) (قواعد عمومی قراردادها، آثار قرارداد در رابطه دو طرف و نسبت به اشخاص ثالث)). چاپ 3. شرکت سهامی انتشار، 1380. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2916048