تفکیک مسئولیت کیفری ناشی از فعل غیر با عناوین مجرمانه مشابه
تفکیک مسئولیت کیفری ناشی از فعل غیر با عناوین مجرمانه مشابه نام مقاله ای از محمدصادق فرج پور و کیومرث کلانتری است که در شماره 41 (خرداد1399) فصلنامه پژوهشهای حقوقی منتشر شده است.
چکیده
علی‌رغم تصریح قانونگذار به اصل شخصی بودن مسئولیت کیفری در ماده 141 قانون مجازات اسلامی، مقنن مسئولیت کیفری ناشی از رفتار دیگری را در یک ماده پرابهام و پرچالش که مسبوق به سابقه نبوده، موردپذیرش قرار داده است. مسئولیت کیفری ناشی از فعل غیر که حتی در برخی از نظام‌های حقوقی به‌عنوان یک اصل در جرایم علیه رفاه موردپذیرش قرار گرفته، در حقوق کیفری ما به‌طور صریح به‌عنوان یک استثناء موردپذیرش قرار گرفته است. یکی از چالش‌های پیش‌ِرو درخصوص ماده 142 آن است که شخص مسئول ناشی از رفتار دیگری در حقوق کیفری ما چه عنوانی دارد؟ آیا می‌توان شخص مسئول را بر اساس یکی از عناوین مداخله‌کنندگان در جرم اعم از مباشر، معاون و شریک توجیه کرد؟ اساساً ما معتقدیم که شخص مسئول ناشی از رفتار دیگری در حقوق کیفری ایران دارای وجه افتراق با معاون، شریک، فاعل معنوی و همچنین تسبیب در جرم است و نمی‌توان مسئولیت این اشخاص را تحت یکی از عناوین یادشده توجیه کرد.
کلیدواژه ها
- مسئولیت کیفری
- مسئولیت به‌علت عمل دیگری
- معاون در جرم
- شریک در جرم
- فاعل معنوی