ماده 261 قانون امور حسبی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۲۶۱ قانون امور حسبی: وصی و هر یک از ورثه می‌توانند از دادگاه کتباً تصفیه ترکه را بخواهند.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

وصی: شخصی است که در ولایت بر مورد وصیت، نایب موصی می‌گردد.[۱]

ورثه: به کسی می‌گویند که درصورت برخورداری از شرایط ارث و مبری بودن از موانع ارث بری، ترکه میت به او انتقال می‌یابد.[۲]

تصفیه ترکه: یعنی تعیین دیون و حقوق بر عهده متوفی و پرداخت آن‌ها و خارج کردن مورد وصیت از ماترک.[۳]

نکات تفسیری دکترین ماده 261 قانون امور حسبی

در قانون اشاره ای به این نشده‌است که آیا موصی له می‌تواند درخواست تصفیه ترکه را بکند یا خیر اما به نظر می‌رسد چنانچه سهم مشاع برای او وصیت شده باشد بتواند تصفیه ترکه را از دادگاه بخواهد زیرا وضعیت موصی له مزبور از نظر تحلیلی مانند وارث است. بر خلاف کسی که عین معین از ترکه به او وصیت شده باشد.[۴] اما طلبکار به هیچ وجه اجازه درخواست تصفیه ترکه داده نشده‌است.[۵]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 261 قانون امور حسبی

  1. وصی می‌تواند درخواست تصفیه ترکه را از دادگاه به‌صورت کتبی ارائه دهد.
  2. هر یک از ورثه این حق را دارند که به‌صورت کتبی از دادگاه تقاضای تصفیه ترکه کنند.
  3. درخواست تصفیه ترکه باید به‌صورت کتبی به دادگاه ارائه شود.

رویه های قضایی

در نشست قضایی دادگستری بابلسر در آبان ۱۳۸۱ این مسئله مطرح شد که بین وصی و شخصی که مدعی است تنها ورثه متوفی است دعاوی کیفری طرح و وصی منکر انتساب نسبت مدعی توارث به موصی شده آیا امکان تقدیم دادخواست برای نفی نسب وجود دارد یا خیر؟ کمیسیون در این خصوص این گونه اظهار نظر کرده‌است که شخصی که مدعی است وارث منحصر به فرد متوفی است برای استیفای ماترک باید وفق مقررات قانون امور حسبی درخواست صدور گواهی انحصار وراثت از دادگاه نماید و در صورتی که متوفی وصیت کرده و وصی معین نموده باشد با توجه به مواد ۸۵۸ و ۶۱۹ و ۶۲۲ قانون مدنی از آنجا که وصی نسبت به اموالی که بر حسب وصیت در ید او باشد حکم امین را دارد و امین باید اموال را به اهلش برساند لذا در صورتی که وصی منکر وراثت مدعی وراثت باشد می‌تواند به درخواست او در زمینه تحصیل گواهی حصر وراثت اعتراض کند که از ملاک ماده ۳۶۹ قانون امور حسبی این مطلب استفاده می‌شود. موضوع نفی نسب که در سؤال مطروحه عنوان گردید، راجع به انکار نسب است که در این مورد فقط پدر و مادر ادعایی مدعی نسب می‌توانند به عنوان نفی ولد اقامه دعوا کنند و الا همین قدر که موصی به درخواست تصدیق انحصار وراثت اعتراض کند و دلایل اعتراض خود را هم ارائه نماید به تکلیف قانونی خود عمل کرده‌است.[۶]

منابع

  1. سیدمهدی میرداداشی، ولی اله علیزاده و مهدی حسن‌زاده. احوال شخصیه اهل سنت (طلاق، وصیت، ارث، حجر) در مذهب شافعی و حنفی. چاپ 1. خرسندی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3043892
  2. حمید مسجدسرایی. ترمینولوژی فقه اصطلاح‌شناسی فقه امامیه. چاپ 1. پیک کوثر، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4252640
  3. ماده 260 قانون امور حسبی
  4. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 16276
  5. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 16280
  6. محمدمجتبی رودیجانی. قانون امور حسبی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. کتاب آوا، 1397.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6568940