ماده 30 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری

ماده 30 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386: علامت‌، علامت جمعی و نام تجاری عبارتند از:

‎‎‎الف - علامت یعنی هر نشان قابل رؤیتی که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد.

‎‎‎ب - علامت جمعی یعنی هر نشان قابل رؤیتی که با عنوان علامت جمعی در اظهارنامه ثبت معرفی شود و بتواند مبدأ و یا هرگونه خصوصیات دیگر مانند کیفیت کالا یا خدمات اشخاص حقیقی و حقوقی را که از این نشان تحت نظارت مالک علامت ثبت شده جمعی استفاده می‌کنند متمایز سازد.

‎‎‎ج - نام تجارتی یعنی اسم یا عنوانی که معرف و مشخص کننده شخص حقیقی یا حقوقی باشد.

مواد مرتبط

• ماده 15 موافقتنامه تریپس

توضیح واژگان

علامت تجاری عبارت است از هر قسم علامتی اعم از نقش، رقم، تصویر، حرف، عبارت و غیره که برای امتیاز و تشخیص محصول صنعتی یا تجارتی یا فلاحتی به کار گرفته می شود.

مطالعات تطبیقی

در تعریف موافقتنامه تریپس از علامت تجاری، «علامت تجاری، هرگونه علامت یا ترکیبی از علائم است که بتواند کالاها یا خدمات یک فعالیت را از کالاها و یا خدمات فعالیت های دیگر متمایز گرداند.» امروزه، در اکثر کشورهای صنعتی، از جمله در بند سوم ماده 1-711 قانون مالکیت فکری و صنعتی فرانسه، علائم صوتی به عنوان علامت تجاری، صنعتی یا خدماتی پذیرفته شده اند. اما در قانون ایران از علائم صوتی حمایتی به عمل نیامده است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

علامت تجاری برای مالک آن ایجاد حق انحصاری می کند، ولی علامت جمعی و تأییدی، برای مالکش حق انحصاری ایجاد نمی کند، بلکه فقط مصرف کنندگان می توانند از آن بهره ببرند. لذا قابل نقل و انتقال هم نمی باشند.

شرکت ها، علاوه بر دارا بودن علائم تجاری که تمایزبخش کالاها و خدمات آنها از رقبایشان است، می توانند نام تجاری نیز داشته باشند. درواقع نام تجاری، برای تمایز یک شرکت از دیگری به کار می رود. برخلاف علائم جمعی و تاییدی، نام تجاری، تحت شرایطی، قابل واگذاری است.

نکات توضیحی

به دلیل خصوصیت تمایزبخشی علائم تجاری، استفاده از اسامی عام برای یک علامت تجاری ممنوع است؛ زیرا منجر به زوال وصف تمایزبخشی علامت تجاری می شود. همچنین علامت تجاری، به موجب قانون ایران، لزوما باید قابل رویت باشد؛ و لذا از آنچه که رویت نمی شود (نظیر بو و صوت)، حمایت صورت نمی گیرد.

در بند الف این ماده آمده که علامت یعنی هر نشان قابل رؤیتی که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد. لازم به ذکر است که در بحث علائم خدمات، با توجه به اینکه هر خدمتی قابل فروش یا عرضه برای فروش نمی باشد، همه علائم خدمات نیز نمی توانند مورد حمایت قانون باشند. در واقع تنها آن دسته از علائم خدماتی قابل حمایت مادی بوده که مربوط به خدمات قابل فروش باشند. همچنین منظور از علامت در این ماده، علائم مشهور نمی باشد. چرا که در رابطه با علائم تجاری مشهور، نظام حمایتی خاص وجود دارد.

رویه های قضایی

• رای دادگاه درباره ابطال علامت تجاری مشابه (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۴۶۷)

مقالات مرتبط

• مطالعة تطبیقی بهره ‏برداری از شهرت اشخاص مشهور در بازی‏ های رایانه ‏ای

• تحلیل نظری حق بر علامت تجاری: حق انحصاری مطلق یا مقید؟
• نقش حقوق مالکیت فکري در حمایت از صنعت گردشگري
• بازشناسی اطلاعات مالی در ترازوی حقوق اموال و مالکیت
• مطالعه تطبیقی ضرر جمعی در نظام حقوقی فرانسه، آمریکا و ایران
• ادّعای حقوق فکری شخص ثالث نسبت به مبیع در حقوق‌ایران، مصر، انگلیس و کنوانسیون بیع بین المللی (1980 وین)