مبانی تفکیک ایده از بیان
![]() | |
عنوان | مبانی تفکیک ایده از بیان |
---|---|
نویسنده | محمود حکمت نیا زینب شعبانی |
محور موضوعی | حقوق مالکیت فکری حقوق خصوصی |
سال نشر | ۱۴۰۱ |
منتشر شده در | نشریه حقوق اسلامی |
دوره | ۱۹ |
شماره | ۷۲ |
دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
مبانی تفکیک ایده از بیان عنوان مقاله ای از محمود حکمت نیا و زینب شعبانی است که در اردیبهشت 1401 و در شماره 72 فصلنامه حقوق اسلامی منتشر شده است.
چکیده
کاربرد کلمات «بیان»، «ظهور» و «ایجاد» ذیل تعریف «اثر» در ماده 1 قانون حمایت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان (1348) بر عدم حمایت از ایدهی آثار دلالت دارد. در نتیجه نخستین شرط حمایت آن است که ایده نمود خارجی یافته باشد. اصطلاح حقوقی معرف این تفکیک میان ایده و بیان آثار اصل دوگانگی ایده و بیان است. دوگانگی ایده و بیان نخستین و مبناییترین اصل حقوق مالکیت ادبی و هنری است که در همهی نظامهای حمایت از آثار ادبی و هنری به عنوان اصلی ثابت پذیرفته شده است. به موجب این اصل ایدهی صرف موضوع انحصار واقع نمیشود و حمایت تنها به بیان اصیل و خلاقانهی آن ایده تعلق مییابد. ایدهها اجزای سازندهی خلاقیت هستند و دسترسی آزاد عموم به آنها نباید با اعطای انحصار محدود شود. با این وجود، تفکیک ایده از بیان در عمل، همواره از بزرگترین چالشهای قضات و کارشناسان در تشخیص موضوع حمایت بوده است . مقالهی حاضر با بهکارگیری روش توصیفی-تحلیلی در بررسی آرای قضایی صادره و مطالعهی تطبیقی نظریات ناظر بر تشخیص ایده و بیان، در صدد ارائهی دستورالعمل تشخیصی برای دادگاهها و تسهیل فرایند رسیدگی به پروندههای نقض آثار ادبی و هنری برمیآید.
کلیدواژه ها
مواد مرتبط
- ماده 1 قانون حمایت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان
- ماده 2 قانون حمایت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان
- ماده 1 قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و آثار صوتی
- ماده 3 قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و آثار صوتی
- ماده 2 آئین نامه اجرائی مواد (2) و (17) قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانه ای