نظریه شماره 7/99/1976 مورخ 1400/02/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره رسیدگی به قرار منع تعقیب صادره از جانب بازپرس توسط دادگاه کیفری یک
 | |
| شماره نظریه | ۷/۹۹/۱۹۷۶ |
|---|---|
| شماره پرونده | ۹۹-۱۶۸-۱۹۷۶ ک |
| تاریخ نظریه | ۱۴۰۰/۰۲/۲۹ |
| موضوع نظریه | آیین دادرسی کیفری |
| محور نظریه | قرار منع تعقیب |
نظریه شماره 7/99/1976 مورخ 1400/02/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره رسیدگی به قرار منع تعقیب صادره از جانب بازپرس توسط دادگاه کیفری یک: طبق ماده ۴۰۵ قانون آیین دادرسی کیفری، ترتیبات رسیدگی در دادگاه کیفری یک (به استثنای موارد خاص) همان است که برای سایر دادگاه‌های کیفری مقرر شده است و مطابق ماده ۲۷۴ این قانون، در صورتی که دادگاه، اعتراض شاکی به قرار منع یا موقوفی تعقیب را موجه بداند آن را نقض و قرار جلب به دادرسی صادر می‌کند. همچنین طبق ماده مذکور (۲۷۴)، در مواردی که به نظر دادگاه تحقیقات دادسرا کامل نباشد، بدون نقض قرار می‌تواند تکمیل تحقیقات را از دادسرا بخواهد یا خود اقدام به تکمیل تحقیقات کند.
استعلام
فردی به اتهام جرایم موضوع ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری، به عنوان مثال قتل عمدی تحت تعقیب قرار می‌گیرد و بازپرس قرار نهایی منع تعقیب صادر می‌نماید و با تایید دادستان پس از اعتراض شاکی در فرجه قانونی، پرونده به محکمه کیفری یک ارجاع می‌شود و دادگاه کیفری یک بعد از تحقیقات مجدد، قرار منع تعقیب را نقض می‌کند:
۱- آیا دادگاه کیفری یک باید همانند محاکم کیفری دو، مطابق با مواد ۲۷۴ و ۲۷۶ و ۴۰۵ قانون فوق‌الذکر قرار جلب به دادرسی صادر کند؟
۲- آیا دادگاه کیفری یک می‌تواند با وجود نقض قرار منع تعقیب، قرار جلب به دادرسی صادر نکند و بازپرس تکلیف نماید که پس از تحقیقات دوباره، در خصوص اتهام قبلی متهم به صورت ماهوی نفیا یا اثباتا اظهار نظر کند؟
۳- آیا بازپرس می‌تواند با وجود تکلیف دادگاه کیفری یک نفیا یا اثباتا اظهار نظر مجدد ننموده و دوباره پرونده را جهت تایید یا نقص تحقیقات قرار سابق الصدور به دادگاه اعاده نماید؟
۴- در فرض تبعیت از دادگاه، چنانچه عقیده بازپرس منع تعقیب باشد، تصمیم به چه شکل خواهد بود؟ صدور قرار نهایی منع تعقیب یا صرفا صورت‌جلسه به تاکید بر نظر سابق؟
۵- در فرض صورت جلسه به تاکید بر نظر سابق و اعاده مجدد پرونده به دادگاه برای رسیدگی به اعتراض شاکی پیرو قرار منع تعقیب قبلی، آیا دادگاه می‌تواند اصرار ورزد تا بازپرس تصمیم خویش را در قالب قرار نهایی اتخاذ نماید؟
۶- در فرض تبعیت از دادگاه، چنانچه بازپرس مجددا در خصوص اتهام قبلی متهم قرار منع تعقیب صادر کند، تکلیف پرونده مفتوح دادگاه کیفری یک پیرو اعتراض شاکی نسبت به قرار نهایی منع تعقیب سابق الصدور چه خواهد شد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
۱- مطابق ماده ۴۰۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، سایر ترتیبات رسیدگی در دادگاه کیفری یک (به استثنای موارد خاص) همان است که برای سایر دادگاه‌های کیفری مقرر شده است و مطابق ماده ۲۷۴ این قانون، در صورتی که دادگاه، اعتراض شاکی به قرار منع یا موقوفی تعقیب را موجه بداند آن را نقض و قرار جلب به دادرسی صادر می‌کند و در این خصوص تفاوتی بین دادگاه کیفری یک و دو نیست.
۲- مطابق ماده ۲۷۴ پیش گفته، در مواردی که به نظر دادگاه تحقیقات دادسرا کامل نباشد، بدون نقض قرار می‌تواند تکمیل تحقیقات را از دادسرا بخواهد یا خود اقدام به تکمیل تحقیقات کند. لذا نقض قرار منع تعقیب به دلیل نقص تحقیقات و الزام بازپرس به اظهار نظر مجدد در خصوص موضوع واحد موجه نیست.
۳- با عنایت به اصل قانون‌مندی دادرسی کیفری مذکور در ماده ۲ قانون آیین دادرسی کیفری و مستفاد از مواد ۱۰۵ و ۹۳ این قانون، بازپرس صرفا در چارچوب موازین قانونی مکلف به تبعیت از دادگاه است.
۴- ۵ و ۶- با توجه به پاسخ سوال‌های فوق، پاسخ به این سوال‌ها منتفی است.
مواد مرتبط
- ماده ۴۰۵ قانون آیین دادرسی کیفری
- ماده ۲۷۴ قانون آیین دادرسی کیفری
- ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری
- ماده ۲۷۶ قانون آیین دادرسی کیفری
- ماده ۴۰۵ قانون ایین دادرسی کیفری
- ماده ۲ قانون آیین دادرسی کیفری
- ماده ۱۰۵ قانون آیین دادرسی کیفری
- ماده ۹۳ قانون آیین دادرسی کیفری