نفقه زوجه و اقارب، تقابل دو مفهوم «دین و تعهد»
 | |
| عنوان | نفقه زوجه و اقارب، تقابل دو مفهوم «دین و تعهد» |
|---|---|
| نویسنده | ابراهیم عبدی پور نصر الله جعفری خسرو آبادی |
| محور موضوعی | حقوق خانواده حقوق خصوصی حقوق مدنی فقه |
| سال نشر | ۱۳۹۲ |
| منتشر شده در | نشریه حقوق اسلامی |
| دوره | ۱۰ |
| شماره | ۳۹ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
نفقه زوجه و اقارب، تقابل دو مفهوم «دین و تعهد» عنوان مقاله ای از ابراهیم عبدی پور و نصر الله جعفری خسرو آبادی است که در بهمن 1392 و در شماره 39 فصلنامه حقوق اسلامی منتشر شده است.
چکیده
بر اساس مبانی فقه امامیه نفقه زوجه نه تنها دارای ویژگیها و امتیازاتی نسبت به نفقه اقارب است؛ ماهیت آن نیز متفاوت است. این ماهیت متفاوت علت و مبنای امتیازات نفقه زوجه است و حمایت از زوجه در چارچوب این ماهیت متفاوت جای دارد. نفقه زوجه بر خلاف نفقه اقارب از آثار وضعی قرارداد ازدواج است و زوجه نسبت به آن حق مالکانه دارد. هیچ یک از شرایط تکلیف همچون قدرت و تمکن زوج در ایجاد این حق دخیل نیست و در صورت عدم پرداخت دینی است بر ذمه شوهر که در هر زمانی قابل مطالبه است. بر این اساس گذر زمان تأثیری در آن ندارد و ساقط نمی شود؛ در حالی که نفقه اقارب ماهیتاً حکمی تکلیفی و فاقد اثر وضعی است یا حداکثر نوعى التزام و تعهد صرف محسوب می شود به این سبب حتی در صورت استنکاف منفق، دینی برای او ایجاد نمی شود مگر اینکه بر اساس اذن حاکم نفقه به عنوان قرض، از طرف شخص ثالث پرداخت شود. نتیجه این پژوهش نشان میدهد که تمایزات نفقه زوجه و نفقه اقارب بر مبنای تمایز دو تأسیس دین و تعهد در حقوق اسلامی، قابل توجیه است.