مجازات تبعی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
منظور از مجازات تبعی محرومیت از برخی حقوق اجتماعی است که علاوه بر مجازات جرم اصلی به صورت خود به خود برای مدت معین بر محکوم بار می‌شود. مجازات‌های تبعی بر خلاف [[مجازات تکمیلی|مجازات‌های تکمیلی]] در دادنامه ذکر نمی‌شوند. شرایط و موارد اعمال این نوع مجازات در [[ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی]] ذکر شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگرشی بر حقوق جزای عمومی (مجموعه تقریرات محمد باهری و میرزا علی اکبر داور)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2381416|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=باهری|نام۲=رضا|نام خانوادگی۲=شکری|چاپ=3}}</ref>
منظور از '''مجازات تبعی'''، محرومیت از برخی [[حقوق اجتماعی]] است که علاوه بر مجازات [[جرم اصلی]] به صورت خود به خود برای مدت معین بر محکوم بار می‌شود، مجازات‌های تبعی بر خلاف [[مجازات تکمیلی|مجازات‌های تکمیلی]] در [[دادنامه]] ذکر نمی‌شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگرشی بر حقوق جزای عمومی (مجموعه تقریرات محمد باهری و میرزا علی اکبر داور)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2381416|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=باهری|نام۲=رضا|نام خانوادگی۲=شکری|چاپ=3}}</ref>به بیان دیگر گفته شده است مجازات تبعی آن دسته از مجازات‌هایی است که برخلاف سایر مجازات‌ها در رای دادگاه نوشته نمی‌شود بلکه به تبع مجازات اصلی و به موجب قوانین متفرقه ای که وجود دارد، محکوم علیه را برای مدتی از [[حقوق اجتماعی]] و… محروم می‌نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3512948|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=مالمیر|چاپ=3}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== رویه قضایی ==
موارد اعمال مجازات‌های تبعی به نحو حصری در [[ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی|ماده ۲۵]] تعیین شده و محکومیت کیفری به سایر مجازات‌ها محرومیتی را در پی نخواهد داشت؛ از جمله در جرائم موجب مجازت‌های شلاق تعزیری، جزای نقدی، محرومیت از حقوق اجتماعی، حبس درجه ۶ تا ۸، انفصال دائم و موقت، مصادره اموال، انتشار حکم در رسانه‌ها و همه [[جرم غیرعمدی|جرائم غیرعمدی]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4933156|صفحه=|نام۱=غلامحسین|نام خانوادگی۱=الهام|نام۲=محسن|نام خانوادگی۲=برهانی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4932952|صفحه=|نام۱=غلامحسین|نام خانوادگی۱=الهام|نام۲=محسن|نام خانوادگی۲=برهانی|چاپ=1}}</ref> گفتنی است که پس از گذشت مدت مقرر در [[ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی|ماده ۲۵]] بنا بر عبارت «از محکومیت رفع اثر می‌شود» صدور حکم بر عدم سوء پیشینه این افراد بلا مانع خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231880|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
 
* [[نظریه شماره 7/1401/1371 مورخ 1402/01/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره محکومیت مؤثر اجرا نشده.]]
 
==پیشینه==
سابقاً قانونگذار در [[ماده ۶۲ مکرر قانون مجازات عمومی الحاقی ۱۳۷۷]]، محرومیت از حقوق اجتماعی متعاقب محکومیت کیفری را تعیین کرده بود،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3625508|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> همچنین [[ماده ۱۹ قانون مجازات عمومی مصوب ۱۳۵۲]] نیز به این نوع مجازات اشاره داشته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3625520|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
== در قانون ==
شرایط و موارد اعمال مجازات‌های تبعی به نحو [[جنبه حصری|حصری]] در [[ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی|ماده ۲۵]] قانون مجازات اسلامی، تعیین شده و محکومیت کیفری به سایر مجازات‌ها، محرومیتی را در پی نخواهد داشت؛ از جمله در جرائم موجب مجازات‌های شلاق تعزیری، جزای نقدی، محرومیت از حقوق اجتماعی، حبس درجه ۶ تا ۸، [[انفصال دائم]] و [[انفصال موقت|موقت]]، [[مصادره|مصادره اموال]]، انتشار حکم در رسانه‌ها و همه [[جرم غیرعمدی|جرائم غیرعمدی]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4933156|صفحه=|نام۱=غلامحسین|نام خانوادگی۱=الهام|نام۲=محسن|نام خانوادگی۲=برهانی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4932952|صفحه=|نام۱=غلامحسین|نام خانوادگی۱=الهام|نام۲=محسن|نام خانوادگی۲=برهانی|چاپ=1}}</ref> گفتنی است که پس از گذشت مدت مقرر در ماده ۲۵، صدور حکم بر عدم سوء پیشینه این افراد، بلا مانع خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231880|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
[[رده:مجازات ها]]
[[رده:مجازات های تکمیلی و تبعی]]
[[رده:اصطلاحات قانون مجازات اسلامی]]
[[رده:اصطلاحات حقوق جزا]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۲۲

منظور از مجازات تبعی، محرومیت از برخی حقوق اجتماعی است که علاوه بر مجازات جرم اصلی به صورت خود به خود برای مدت معین بر محکوم بار می‌شود، مجازات‌های تبعی بر خلاف مجازات‌های تکمیلی در دادنامه ذکر نمی‌شوند.[۱]به بیان دیگر گفته شده است مجازات تبعی آن دسته از مجازات‌هایی است که برخلاف سایر مجازات‌ها در رای دادگاه نوشته نمی‌شود بلکه به تبع مجازات اصلی و به موجب قوانین متفرقه ای که وجود دارد، محکوم علیه را برای مدتی از حقوق اجتماعی و… محروم می‌نماید.[۲]

رویه قضایی

پیشینه

سابقاً قانونگذار در ماده ۶۲ مکرر قانون مجازات عمومی الحاقی ۱۳۷۷، محرومیت از حقوق اجتماعی متعاقب محکومیت کیفری را تعیین کرده بود،[۳] همچنین ماده ۱۹ قانون مجازات عمومی مصوب ۱۳۵۲ نیز به این نوع مجازات اشاره داشته‌است.[۴]

در قانون

شرایط و موارد اعمال مجازات‌های تبعی به نحو حصری در ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی، تعیین شده و محکومیت کیفری به سایر مجازات‌ها، محرومیتی را در پی نخواهد داشت؛ از جمله در جرائم موجب مجازات‌های شلاق تعزیری، جزای نقدی، محرومیت از حقوق اجتماعی، حبس درجه ۶ تا ۸، انفصال دائم و موقت، مصادره اموال، انتشار حکم در رسانه‌ها و همه جرائم غیرعمدی.[۵][۶] گفتنی است که پس از گذشت مدت مقرر در ماده ۲۵، صدور حکم بر عدم سوء پیشینه این افراد، بلا مانع خواهد بود.[۷]

منابع

  1. محمد باهری و رضا شکری. نگرشی بر حقوق جزای عمومی (مجموعه تقریرات محمد باهری و میرزا علی اکبر داور). چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2381416
  2. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3512948
  3. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3625508
  4. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3625520
  5. غلامحسین الهام و محسن برهانی. درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم). چاپ 1. میزان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4933156
  6. غلامحسین الهام و محسن برهانی. درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم). چاپ 1. میزان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4932952
  7. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6231880