ماده ۴۸۹ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (added Category:مهلت پرداخت دیه جنایت خطای محض using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
در [[جنایت خطای محض]]، پرداخت کننده باید ظرف هر سال، یک سوم [[دیه]] و در شبه | در [[جنایت خطای محض]]، پرداخت کننده باید ظرف هر سال، یک سوم [[دیه]] و در [[جنایت شبه عمد|شبه عمدی]]، ظرف هر سال نصف دیه را بپردازد. | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
این ماده را | گروهی این ماده را از نو آوری های قانون جدید می دانند و معتقدند به موجب این ماده، زمان پرداخت دیه، تمام مدتی است که به عنوان [[مهلت پرداخت دیه]] شناسایی شده است، نه پایان این مهلت.4624156 طبق نظر برخی از حقوقدانان، اگر دیه [[قتل خطای محض]] در سه قسط پرداخت گردد، ملاک محاسبه میزان هر قسط، زمان پرداخت آن قسط است، لذا اگر کسی به دلیل عدم پرداخت دیه، [[بازداشت]] شود، در اینجا هم ملاک، زمان پرداخت است.710508 | ||
== | == مطالعات فقهی == | ||
برخی از | === سوابق فقهی === | ||
برخی فقها معتقدند در جنایت شبه عمد و جنایت خطای محض، مرتکب باید در هر سال، حسب مورد یک دوم و یا یک سوم دیه را بپردازد،1421816 برخی از فقها بیان نموده اند که اگر [[دیه اعضا|دیه عضو]] به میزان یک سوم [[دیه نفس]] باشد، در جنایت خطای محض، این مبلغ در پایان سال نخست گرفته می شود و چنانچه بیشتر از این میزان باشد، اگر این میزان زیاده به اندازه ثلث یا کمتر از آن باشد، در پایان سال دوم اخذ می شود و زیاده بر ثلث دوم نیز بعد از انقضای سال سوم اخذ می شود،835184 لذا اگر دیه کمتر از یک سوم بوده باشد، تقسیط دیه و اخذ آن در طول سه سال بی معنی است.835188 | |||
برخی از فقها در ادای دیه، میزان را همان قیمتی می دانند که طرفین بر آن [[صلح|مصالحه]] نموده اند.1456176 | |||
== رویه های قضایی == | |||
طبق [[نظریه مشورتی]] 7/3688-64/6/31، در فرض [[اعسار]] [[محکوم علیه]]، تقسیط دیه به تشخیص دادگاه بوده و [[رضایت]] [[مجنی علیه]] در این امر تاثیری ندارد.710556 | |||
به | همچنین به موجب نظر کمیسیون در یکی از [[نشست قضایی|نشست های قضایی]]، چنانچه به موجب حکم دادگاه یا بر حسب توافق طرفین، پس از تعیین قیمت دیه حکم به تقسیط شده باشد، در هر قسط ملاک پرداخت همان مبلغ تعیین شده است، اما اگر تقسیط بر اساس دیه مقرر باشد( نه بر اساس قیمت آن) باید قائل به [[قیمت یوم الاداء]] در خصوص هر یک از قسط ها باشیم.840912 | ||
به موجب رای صادره از شعبه 16 [[دیوان عالی کشور]] در تاریخ 1369/9/21، به شماره [[دادنامه]] 826، مجازات [[صدمه]] [[غیر عمدی]] به وسیله گلوله یک اسلحه بادی از سوی فردی [[صغر|نابالغ]] که منجر به تخلیه یک چشم شده است، پرداخت نصف [[دیه کامل]] ظرف مدت سه سال توسط [[عاقله]] نابالغ می باشد.2816940 | |||
== منابع == | |||
[[رده:رفرنس]] | [[رده:رفرنس]] | ||
[[رده:دیات]] | [[رده:دیات]] | ||
[[رده:مهلت پرداخت دیه]] | [[رده:مهلت پرداخت دیه]] | ||
[[رده:مهلت پرداخت دیه جنایت خطای محض]] | [[رده:مهلت پرداخت دیه جنایت خطای محض]] | ||
نسخهٔ ۱۳ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۰۳:۱۶
در جنایت خطای محض، پرداخت کننده باید ظرف هر سال، یک سوم دیه و در شبه عمدی، ظرف هر سال نصف دیه را بپردازد.
نکات توضیحی تفسیری دکترین
گروهی این ماده را از نو آوری های قانون جدید می دانند و معتقدند به موجب این ماده، زمان پرداخت دیه، تمام مدتی است که به عنوان مهلت پرداخت دیه شناسایی شده است، نه پایان این مهلت.4624156 طبق نظر برخی از حقوقدانان، اگر دیه قتل خطای محض در سه قسط پرداخت گردد، ملاک محاسبه میزان هر قسط، زمان پرداخت آن قسط است، لذا اگر کسی به دلیل عدم پرداخت دیه، بازداشت شود، در اینجا هم ملاک، زمان پرداخت است.710508
مطالعات فقهی
سوابق فقهی
برخی فقها معتقدند در جنایت شبه عمد و جنایت خطای محض، مرتکب باید در هر سال، حسب مورد یک دوم و یا یک سوم دیه را بپردازد،1421816 برخی از فقها بیان نموده اند که اگر دیه عضو به میزان یک سوم دیه نفس باشد، در جنایت خطای محض، این مبلغ در پایان سال نخست گرفته می شود و چنانچه بیشتر از این میزان باشد، اگر این میزان زیاده به اندازه ثلث یا کمتر از آن باشد، در پایان سال دوم اخذ می شود و زیاده بر ثلث دوم نیز بعد از انقضای سال سوم اخذ می شود،835184 لذا اگر دیه کمتر از یک سوم بوده باشد، تقسیط دیه و اخذ آن در طول سه سال بی معنی است.835188
برخی از فقها در ادای دیه، میزان را همان قیمتی می دانند که طرفین بر آن مصالحه نموده اند.1456176
رویه های قضایی
طبق نظریه مشورتی 7/3688-64/6/31، در فرض اعسار محکوم علیه، تقسیط دیه به تشخیص دادگاه بوده و رضایت مجنی علیه در این امر تاثیری ندارد.710556
همچنین به موجب نظر کمیسیون در یکی از نشست های قضایی، چنانچه به موجب حکم دادگاه یا بر حسب توافق طرفین، پس از تعیین قیمت دیه حکم به تقسیط شده باشد، در هر قسط ملاک پرداخت همان مبلغ تعیین شده است، اما اگر تقسیط بر اساس دیه مقرر باشد( نه بر اساس قیمت آن) باید قائل به قیمت یوم الاداء در خصوص هر یک از قسط ها باشیم.840912
به موجب رای صادره از شعبه 16 دیوان عالی کشور در تاریخ 1369/9/21، به شماره دادنامه 826، مجازات صدمه غیر عمدی به وسیله گلوله یک اسلحه بادی از سوی فردی نابالغ که منجر به تخلیه یک چشم شده است، پرداخت نصف دیه کامل ظرف مدت سه سال توسط عاقله نابالغ می باشد.2816940