ماده ۱۷۸ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:


== پیشینه ==
== پیشینه ==
در ماده ۶۲۳ قانون سابق در هر مرحله و هر دور از ادوار دادرسی سازش ممکن بوده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق داوری و دعاوی مربوط به آن در رویه قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4044716|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref>
در [[ماده ۶۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318]] در هر مرحله و هر دور از ادوار دادرسی سازش ممکن بوده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق داوری و دعاوی مربوط به آن در رویه قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4044716|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref>  


با توجه به اطلاق این ماده در مرحله فرجامی نیز می‌توان دعوی مطروحه را به سازش خاتمه داد اما مرجع صدور گزارش اصلاحی در این حالت در قانون پیش‌بینی نشده در حالیکه در قانون آیین دادرسی مدنی سابق ذیل ماده ۶۲۴ سازش را مانع رسیدگی فرجامی ندانسته و مرجع صدور گزارش اصلاحی را دادگاهی که رسیدگی فرجامی از آن خواسته شده، دانسته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مباحث دشوار آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2891336|صفحه=|نام۱=نصراله|نام خانوادگی۱=قهرمانی|چاپ=1}}</ref>
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
چنین بیان شده است که سازش در دعاوی کیفری راهی ندارد و مخصوص دعاوی مدنی است. با این توضیح که در جرائم گزارش اصلاحی صادر نمی‌شود و در [[جرائم قابل گذشت]] نیز [[شاکی]] [[حق]] [[گذشت شاکی|گذشت]] دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=571532|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>  


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی ==
یکی دیگر از اسباب زوال دادرسی، سازش طرفین دعوی با یکدیگر است که بهترین شکل فصل خصومت و احقاق حق می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تشریفات دادرسی مدنی در آرای دیوانعالی کشور (تأمین خواسته، ورود و جلب ثالث، دعوای متقابل، تأمین دلیل، اظهارنامه، دعاوی تصرف عدوانی، ممانعت از حق و مزاحمت و سازش و احکام راجع به آنها)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=فردوسی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1548876|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref>
با توجه به [[اطلاق]] این ماده در مرحله [[فرجام|فرجامی]] نیز می‌توان دعوای مطروحه را به سازش خاتمه داد اما مرجع صدور [[گزارش اصلاحی]] در این حالت در [[قانون]] پیش‌بینی نشده است. در حالیکه [[ماده ۶۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318]] سازش را مانع رسیدگی فرجامی ندانسته و مرجع صدور گزارش اصلاحی را دادگاهی که رسیدگی فرجامی از آن خواسته شده، دانسته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مباحث دشوار آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2891336|صفحه=|نام۱=نصراله|نام خانوادگی۱=قهرمانی|چاپ=1}}</ref>


سازش طرفین پس از اقامه دعوا به سه شکل ممکن می‌باشد:
سازش طرفین پس از اقامه دعوا به سه شکل ممکن می‌باشد:


۱) سازش در خارج دادگاه به موجب سند رسمی در دفترخانه‌ها<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مباحث دشوار آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2891200|صفحه=|نام۱=نصراله|نام خانوادگی۱=قهرمانی|چاپ=1}}</ref>
۱) سازش در خارج [[دادگاه]] به موجب [[سند رسمی]] در دفترخانه‌ها،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مباحث دشوار آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2891200|صفحه=|نام۱=نصراله|نام خانوادگی۱=قهرمانی|چاپ=1}}</ref>


۲) سازش در خارج از دادگاه با تنظیم سند عادی
۲) سازش در خارج از دادگاه با تنظیم [[سند عادی]]،


۳) سازش در دادگاه رسیدگی کننده به دعوا<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5320884|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref> سازش در دعاوی کیفری راهی نداردو مخصوص دعاوی مدنی است. حتی در جرائم قابل گذشت نیز شاکی حق گذشت دارد و سازش مقرر در این ماده مد نظر نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=571532|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
۳) سازش در دادگاه رسیدگی کننده به دعوا.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5320884|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref>  


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
خط ۲۷: خط ۲۸:
* [[تراضی اصحاب دعوا در پایان دادن به دادرسی مدنی]]
* [[تراضی اصحاب دعوا در پایان دادن به دادرسی مدنی]]


== رویه های قضایی ==
== رویه‌های قضایی ==


* [[نظریه شماره 7/99/1096 مورخ 1399/08/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم صحت صدور گزارش اصلاحی صرفا برمبنای نظر کارشناسان تعیین شده]]
* [[نظریه شماره 7/99/1096 مورخ 1399/08/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم صحت صدور گزارش اصلاحی صرفا برمبنای نظر کارشناسان تعیین شده]]
خط ۳۳: خط ۳۴:
* [[رای دادگاه درباره اعتراض ثالث به گزارش اصلاحی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۰۸۸۴)]]
* [[رای دادگاه درباره اعتراض ثالث به گزارش اصلاحی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۰۸۸۴)]]


== منابع: ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}

نسخهٔ ‏۵ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۱۲

ماده ۱۷۸ قانون آیین دادرسی مدنی: در هر مرحله از دادرسی مدنی طرفین می‌توانند دعوای خود را به طریق سازش خاتمه دهند.

توضیح واژگان

سازش: سازش هم در معنای یک روش حل اختلاف به کار می‌رود و هم به عنوان یک قرارداد جهت حل و فصل دعاوی به کار می‌رود.[۱] همچنین، اینطور بیان شده است که سازش به مفهوم تراضی طرفین دعوی بر فیصلهٔ نزاع معین در دادگاه و با دخالت دادرسی می‌باشد.[۲]

پیشینه

در ماده ۶۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318 در هر مرحله و هر دور از ادوار دادرسی سازش ممکن بوده‌است.[۳]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

چنین بیان شده است که سازش در دعاوی کیفری راهی ندارد و مخصوص دعاوی مدنی است. با این توضیح که در جرائم گزارش اصلاحی صادر نمی‌شود و در جرائم قابل گذشت نیز شاکی حق گذشت دارد.[۴]

نکات توضیحی

با توجه به اطلاق این ماده در مرحله فرجامی نیز می‌توان دعوای مطروحه را به سازش خاتمه داد اما مرجع صدور گزارش اصلاحی در این حالت در قانون پیش‌بینی نشده است. در حالیکه ماده ۶۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318 سازش را مانع رسیدگی فرجامی ندانسته و مرجع صدور گزارش اصلاحی را دادگاهی که رسیدگی فرجامی از آن خواسته شده، دانسته‌است.[۵]

سازش طرفین پس از اقامه دعوا به سه شکل ممکن می‌باشد:

۱) سازش در خارج دادگاه به موجب سند رسمی در دفترخانه‌ها،[۶]

۲) سازش در خارج از دادگاه با تنظیم سند عادی،

۳) سازش در دادگاه رسیدگی کننده به دعوا.[۷]

مقالات مرتبط

رویه‌های قضایی

منابع

  1. یوسف درویشی هویدا. شیوه های جایگزین حل و فصل اختلاف (ADR). چاپ 1. میزان، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4927040
  2. فهیمه ملک زاده. اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی). چاپ 2. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2140456
  3. عبداله خدابخشی. حقوق داوری و دعاوی مربوط به آن در رویه قضایی. چاپ 1. شرکت سهامی انتشار، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4044716
  4. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 571532
  5. نصراله قهرمانی. مباحث دشوار آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. خرسندی، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2891336
  6. نصراله قهرمانی. مباحث دشوار آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. خرسندی، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2891200
  7. یوسف نوبخت. نگاهی به آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. رادنواندیش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5320884

{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}