اعتراض به ثبت

اعتراض به ثبت: نمونه ای از مفهوم دعوی می باشد، چرا که دعوی عبارت است از اخباری به حقی به سود خود و به زیان دیگری به رسم منازعه. لذا اعتراض به ثبت نیز نوعی از دعوی بوده چرا که کسی خود را نسبت به مورد درخواست ثبت دیگری کلاً یا بعضاً از جهت حقوق ارتفاقی ذیحق می داند و به ترتیب تعیین شده در قانون نسبت به درخواست ثبت تقاضاکننده اعتراض می نماید.

مواد مرتبط

• ماده 16 قانون ثبت اسناد و املاک
• ماده 17 قانون ثبت اسناد و املاک
• ماده 20 قانون ثبت اسناد و املاک

آیین نامه ها و بخشنامه های مرتبط

• ماده 86 آیین نامه قانون ثبت املاک*ماده 88 آیین نامه قانون ثبت املاک

• ماده 89 آیین نامه قانون ثبت املاک*ماده 91 آیین نامه قانون ثبت املاک

شرایط شکلی اعتراض به ثبت

مطابق با ماده 16 قانون ثبت و مواد 86 و 88 و 89 آیین نامه قانون ثبت این اعتراض باید به صورت دادخواست بوده و هزینه دادرسی نیز پرداخت گردد اما به جهت حفظ حق معترض مواد 88 و 89 و 91 آیین نامه مذکور اعتراض کتبی به هرنحوی را پذیرفته است و اداره ثبت را مکلف به قبول آن نموده است.

اقسام اعتراض به ثبت

اعتراض به ثبت دو اعتراض را شامل می شود؛

1. اعتراض به اصل تقاضای ثبت ملک
2. اعتراض به تحدید حدود و تعیین حقوق ارتفاقی.

مالی یا غیر مالی بودن اعتراض به ثبت

شایان ذکر است که در دعوی اعتراض به ثبت از آنجا که معترض، مدعی مالکیت است و موضوع ادعا مال و ملک می باشد، این دعوی از اقسام دعاوی مالی می باشد.

مهلت ارائه عرض حال اعتراض به ثبت

از تاريخ نشر اولين اعلان نوبتی تا 90 روز مهلت اقامه دعوی می باشد.

درصورتی که اعتراض قبل از انتشار اولین آگهی نوبتی صورت گیرد بر اساس ماده 87 آیین نامه قانون ثبت، اعتراض پذیرفته نخواهد شد.

مرجع ارائه عرض حال اعتراض به ثبت

این اعتراض مستقيماً به اداره يا دائره يا شعبه ثبتی كه در ضمن اعلان نوبتی معين شده است تسليم می ‌شود.

تکلیف اداره ثبت در قِبال عرض حال اعتراض به ثبت

• در صورتي كه‌ عرض حال در مدت قانونی داده شده باشد اداره ثبت آن را نزد محقق ثبت و يا دفتر محكمه كه مرجع رسيدگی است ارسال می ‌دارد.
• اگر اداره ثبت‌ تشخيص دهد كه عرض حال خارج از مدت داده شده كتباً نظر خود را اظهار خواهد كرد و به حاكم محكمه ابتدائی محل اطلاع می دهد تا حاكم مزبور در ‌جلسه اداری موافق نظامنامه وزارت عدليه رسيدگی كرده رأی دهد. رأی حاكم محكمه ابتدائی در اين موضوع قاطع است.

استثناء اعتراض به ثبت

درصورتی که راجع به ملک مورد تقاضای ثبت بين تقاضاكننده و ديگری قبل از انتشار اولين اعلان نوبتی دعوایی اقامه شده و در جريان باشد ‌كسی كه طرف دعوی يا تقاضاكننده است بايد تصديق محكمه را مشعر به جريان دعوی به اداره ثبت تسليم‌ نمايد. در این صورت دیگر نیازی به اعتراض مجدد نیست.

مهلت استفاده از استثناء اعتراض به ثبت

مهلت ارائه گواهی جریان دعوای طرح شده پیشین از تاريخ نشر اولين اعلان نوبتی تا 90 روز می باشد.

موارد سقوط حق اعتراض به ثبت

1. بر اساس ماده 16 قانون ثبت اگر اداره ثبت‌ تشخيص دهد كه عرض حال خارج از مدت داده شده كتباً نظر خود را اظهار خواهد كرد و به حاكم محكمه ابتدائی محل اطلاع می دهد تا حاكم مزبور در ‌جلسه اداری موافق نظامنامه وزارت عدليه رسيدگی كرده رأی دهد. رأی حاكم محكمه ابتدائی در اين موضوع قاطع است.
2. بر اساس ماده 17 قانون ثبت درصورتی که راجع به ملک مورد تقاضای ثبت بين تقاضاكننده و ديگری قبل از انتشار اولين اعلان نوبتی دعوایی اقامه شده و در جريان باشد، طرف متقاضی ثبت باید در مهلت مقرر در این ماده تصدیقی مبنی بر جریان دعوی از دادگاه گرفته و به اداره ثبت ارائه دهد تا اعمال ثبتی متوقف گردد، درغیر این صورت اعمال ثبتی متوقف نخواهد شد.
3. مجاوری كه نسبت به حدود يا حقوق ارتفاقی حقی برای خود قائل است می تواند فقط تا سی روز از تاريخ تنظيم صورت‌ مجلس تحديد‌ حدود، به وسيله اداره ثبت به مرجع صلاحيت دار عرضحال دهد.

رویه های قضایی

هیأت عمومی تمیز در رأی شماره 1009 مورخ 1319/03/23 در خصوص اعتراض ثالث به ثبت اینطور بیان داشته است که مفاد ماده 16 قانون ثبت صراحتاً ناظر به حالتی است که شخص ثالث نسبت به تقاضای ثبت ملک اعتراض داشته و ثبت ملک را منافی و مخل با حقوق ادعایی خویش می داند و لذا در این حالت اعتراض ثالث باید در موعد مقرر قانونی صورت گیرد. اما زمانی که ثالث به جهت شرکت با خوانده اصلی وارد دعوی شده و هدفش چیزی جز ثبت ملک به صورتی که تقاضا شده است، نباشد در این حالت جایگاه معترض به ثبت نسبت به وی صدق نمی نماید.