جزای نقدی روزانه

جزای نقدی روزانه عبارت است از: یک‌هشتم تا یک چهارم درآمد روزانه محکوم که به تعداد روزهای معینی مورد حکم قرار می‌گیرد (ماده ۸۵ قانون مجازات اسلامی)، در ماده ۵۱۶ قانون آیین دادرسی کیفری، هر روز بازداشت قبلی موجب کسر یک روز جزای نقدی روزانه می‌گردد.

مطابق ماده ۸۵ قانون مجازات اسلامی: «جزای نقدی روزانه عبارت است از یک‌هشتم تا یک چهارم درآمد روزانه محکوم که به شرح زیر مورد حکم واقع می‌شود و با نظارت اجرای احکام وصول می‌گردد:

الف ـ جرایم موضوع بند (الف) ماده (۸۳) تا یکصد و هشتاد روز

ب ـ جرایم موضوع بند (ب) ماده (۸۳) یکصد و هشتاد تا سیصد و شصت روز

پ ـ جرایم موضوع بند (پ) ماده (۸۳) سیصد و شصت تا هفتصد و بیست روز

ت ـ جرایم موضوع بند (ت) ماده (۸۳) هفتصد و بیست تا هزار و چهارصد و چهل روز

تبصره ـ محکوم موظف است در پایان هر ماه ظرف ده روز مجموع جزای نقدی روزانه آن ماه را پرداخت نماید.»

قلمرو حکم

در این ماده، قانونگذار قواعد مربوط به یکی از انواع مجازات‌های جایگزین حبس، تحت عنوان جزای نقدی روزانه را تعیین کرده‌است که طبق آن بخشی از درآمد روزانه محکوم باید به صندوق دولت، واریز شود، اجرای این مجازات در خصوص کسانی امکان‌پذیر است که دارای شغل و درآمد معینی باشند، بنابراین نمی‌توان شخصی را ملزم به کسب درآمد کرد تا مشمول این مواد قرار گیرد، همچنین در خصوص کسر یارانه پرداختی توسط دولت نیز تردید وجود دارد.

نحوه پرداخت جزای نقدی روزانه

طبق تبصره ماده ۸۵، محکوم باید در پایان هر ماه، مجموع جزای نقدی روزانه ماه گذشته را پرداخت کند نه اینکه هر روز مبلغ مذکور را واریز نماید.

میزان جزای نقدی روزانه

طبق بندهای ماده مذکور، حداکثر میزان جزای نقدی روزانه، می‌تواند یک چهارم درآمد شخص باشد.

ضمانت اجرای عدم پرداخت جزای نقدی روزانه

در صورتی که محکوم، جزای نقدی مذکور را پرداخت نکند، مشمول مقررات ماده ۸۱ قرار می‌گیرد نه قانون اجرای محکومیت‌های مالی.

رویه قضایی

• نظریه شماره 7/1402/294 مورخ 1402/04/31 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره نحوه جبران ضرر و زیان در مورد مشمولان عفو
• نظریه شماره 7/1402/343 مورخ 1402/05/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مرجع صدور دستور لغو محکومیت تعلیقی
• نظریه شماره 7/1402/380 مورخ 1402/05/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره انتقال مال توسط مدیون با انگیزه فرار از پرداخت دین

مواد مرتبط

ماده ۶۴ قانون مجازات اسلامی

ماده ۸۱ قانون مجازات اسلامی

ماده ۸۵ قانون مجازات اسلامی

ماده ۵۱۶ قانون آیین دادرسی کیفری