ماده ۲۷ قانون مدنی

ماده ۲۷ قانون مدنی: اموالی که ملک اشخاص نمی‌باشد و افراد مردم می‌توانند آن‌ها را مطابق مقررات مندرجه در این قانون و قوانین مخصوصه مربوطه به هر یک از اقسام مختلفهٔ آن‌ها تملک کرده و یا از آن‌ها استفاده کنند مباحات نامیده می‌شود مثل اراضی موات یعنی زمین‌هایی که معطل افتاده و آبادی و کشت و زرع در آن‌ها نباشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۲۶ قانون مدنی
• ماده ۲۸ قانون مدنی
• ماده ۵۳۷ قانون مدنی
• ماده ۹۵۸ قانون مدنی

ماده ۹۲ قانون مدنی

توضیح واژگان

«مباحات» اموالی هستند که مالک خاصی ندارند و آحاد مردم می‌توانند آن را مطابق قوانین و مقررات، از طریق حیازت به مالکیت خویش درآورده یا از آن‌ها انتفاع ببرند. موات در اصطلاح دارای چندین معنا است:

الف: به زمین‌هایی که سابقه مالکیت خصوصی آنها، مجهول است و در حال حاضر، بدون کشت بوده و مالکی ندارد.

ب: آن دسته از اراضی که فاقد سابقه بهره‌برداری بوده و به صورت طبیعی باقی مانده‌است.

پ: زمینی که به جهت بی آبی، پرآبی یا به دلایلی دیگر، معطل افتاده و از آن نمی‌توان بهره برد.

مطالعات تطبیقی

این ماده، معادل ماده ۵۳۷ قانون مدنی فرانسه و ماده ۹۵۸ قانون مدنی آلمان است.

نکات تفسیری دکترین ماده 27 قانون مدنی

مشترکات عمومی دارای مالک بوده، در حالی که مباحات، مالکی ندارند و دولت با رعایت موازین قانونی می‌تواند آنها را تملک نموده یا اجازه تملک اینگونه اموال را به اشخاص خصوصی بدهد.

زمین‌های موات و حیوانات بدون مالک، جزء مباحات هستند. تملک اموال مباحه به وسیله حیازت ممکن است مگر در موارد منع قانونی. تفاوت اراضی متروکه با زمین‌های بایر با مالک و آیش در این است که اعراض مالک از اراضی متروکه، محرز می‌باشد.

اموالی که توسط مالک، مورد اباحه تملک واقع گردیده، نظیر سکه‌هایی که شب عروسی، بر سر زوجین ریخته می‌شود را، باید در زمره اموال بلامالک به‌شمار آورد.

عناصر زمین‌های موات عبارتند از: مجهول بودن سابقه مالکیت خصوصی، فقدان زراعت و بنا در اینگونه اراضی در حال حاضر، فاقد مالک بودن.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

در زمان غیبت امام، تصرف در انفال مباح است.

مصادیق و نمونه ها

• معادن، اشیاء و حیوانات ضاله، دفینه، شکار، مال اعراض شده و نثار عروس را می‌توان از مباحات محسوب نمود.

مقالات مرتبط

ابطال حکم موات بودن اراضی و چالشهای متعاقب آن برای محاکم قضایی

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 27 قانون مدنی

1. اموالی که به ملکیت اشخاص درنیامده‌اند مباحات نامیده می‌شوند.
2. افراد می‌توانند طبق مقررات قانون مدنی، اموال مباح را تملک کنند.
3. قوانین مخصوص به هر نوع از اموال مباح برای تملک و استفاده وجود دارد.
4. اراضی موات به زمین‌هایی گفته می‌شود که بدون استفاده و آبادانی هستند.
5. زمین‌های بدون کشت و زرع نیز به عنوان اراضی موات در نظر گرفته می‌شوند.
6. ماده ۲۷ قانون مدنی به تعریف و شرایط اموال مباح می‌پردازد.

رویه های قضایی

• رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره اصلاح تبصره یک ماده ۲ آیین نامه اجرایی ماده واحده قانون مرجع تشخیص اراضی موات و ابطال اسناد آن
• نظریه شماره 7/1401/144 مورخ 1401/03/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد مالکیت اراضی موات در صورت احیاء