ماده ۱۰۷ قانون مجازات اسلامی
ماده ۱۰۷ قانون مجازات اسلامی:مرور زمان، اجرای احکام قطعی تعزیری را موقوف می کند و مدت آن از تاریخ قطعیت حکم به قرار زیر است:
الف ) جرایم تعزیری درجه یک تا سه با انقضای بیست سال
ب ) جرایم تعزیری درجه چهار با انقضای پانزده سال
پ ) جرایم تعزیری درجه پنج با انقضای ده سال
ت ) جرایم تعزیری درجه شش با انقضای هفت سال
ث ) جرایم تعزیری درجه هفت و هشت با انقضای پنج سال
تبصره 1 ـ اگر اجرای تمام یا بقیه مجازات موکول به گذشتن مدت یا رفع مانعی باشد، مرور زمان از تاریخ انقضای آن مدت یا رفع مانع محاسبه می شود.
تبصره 2 ـ مرور زمان اجرای احکام دادگاه های خارج از کشور درباره اتباع ایرانی در حدود مقررات و موافقتنامه های قانونی، مشمول مقررات این ماده است.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
- مرور زمان اجرای حکم: منظور از مرور زمان اجرای حکم، آن است که حکم قطعی لازم الاجرا صادر شود و به هر علتی این مجازات در مورد شخص به اجرا در نیاید.[۱] به عبارت دیگر، تاسیسی است که طبق آن، مجازاتی که در مدت معین متغیر، برحسب نوع جرم اجرا نشده است، دیگر نمیتواند نسبت به محکوم علیه اجرا شود.[۲]
- احکام قطعی: احکام قطعی احکامی هستند که قابلیت تجدید نظر خواهی ندارند، اعم از اینکه حکم به صورت غیرقابل تجدیدنظر صادر شده باشد یا مهلت تجدیدنظر خواهی آن به پایان رسیده یا مراحل تجدیدنظر خواهی آن سپری شده باشد.[۳]
- تعزیر: منظور از «تعزیر»، مجازاتی است که مشمول عنوان حد، قصاص یا دیه نیست و به موجب قانون، در موارد ارتکاب محرمات شرعی یا نقض مقررات حکومتی، تعیین و اعمال میگردد.[۴]
- درجه بندی مجازات های تعزیری: درجهبندی مجازاتهای تعزیری در قوانین مجازات سالهای ۱۳۰۴ و ۱۳۷۰ بدون سابقه است، این نوع تقسیمبندی اولین بار در قانون مبارزه با قاچاق اسلحه و مهمات مصوب ۱۳۸۹ ذکر شده که در قوانین ایران، حالتی ابتکاری دارد.[۵] اما ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، مجازاتهای تعزیری را به هشت درجه تقسیم میکند.
- اتباع ایرانی: تابعیت یعنی رابطه ای سیاسی که اشخاص حقیقی و حقوقی را به دولتی منتسب نموده و باعث ایجاد حقوق و وظایفی برای آن شخص میشود.[۶] این اشخاص تبعه ایران محسوب میشوند: ۱- کلیه ساکنین ایران به استثنای اشخاصی که تبعیت خارجی آنها مسلم باشد. تبعیت خارجی کسانی مسلم است که مدارک تابعیت آنها مورد اعتراض دولت ایران نباشد؛۲- کسانی که پدر آنها ایرانی است اعم از این که در ایران یا در خارجه متولد شده باشند؛ ۳- کسانی که در ایران متولد شده و پدر و مادر آنان غیرمعلوم باشند؛ ۴- کسانی که در ایران از پدر و مادر خارجی که یکی از آنها در ایران متولد شده به وجود آمدهاند؛ ۵- کسانی که در ایران از پدری که تبعه خارجه است به وجود آمده و بلافاصله پس از رسیدن به هجده سال تمام لااقل یک سال دیگر در ایران اقامت کرده باشند والا قبول شدن آنها به تابعیت ایران بر طبق مقرراتی خواهد بود که مطابق قانون برای تحصیل تابعیت ایران مقرر است؛ ۶- هر زن تبعهی خارجی که شوهر ایرانی اختیار کند؛ ۷- هر تبعه خارجی که تابعیت ایران را تحصیل کرده باشد. تبصره: اطفال متولد از نمایندگان سیاسی و قنسولی خارجه مشمول فقره ۴ و ۵ نخواهند بود.[۷]
نکات تفسیری دکترین ماده ۱۰۷ قانون مجازات اسلامی
چنانچه مجرم پس از صدور حکم فرار کند یا به هر دلیلی حکم اجرا نشود، اگر محکومیت از نوع تعزیری باشد، پس از سپری شدن مدت مرور زمان مقرر، مجازات مشمول مرور زمان قرار گرفته و ساقط میشود،[۸]گفتنی است این مرور زمان فقط ساقط کننده مجازات است و باعث از بین رفتن محکومیت جزایی و در نتیجه از بین رفتن محکومیت از سجل کیفری نخواهد شد، در واقع مرور زمان مجازات، از موارد اجرای اعتباری مجازات تلقی میگردد و بعد از تحقق آن، مجازات مورد حکم در مورد محکوم اجرا نشده، ولی مجازات، اجرا شده تلقی میشود، به همین دلیل نیز در صورتی که محکوم، بعد از اجرای مرور زمان و عدم اجرای مجازات، مرتکب جرم دیگری شود، مشمول تکرار جرم خواهد شد.[۹]گفتنی است مدت مرور زمان مجازات، طولانی تر از مدت مرور زمان تعقیب است زیرا در حالت اول، مجرم بودن متهم معلوم است اما در حالت دوم هنوز حکم قطعی صادر نشده و اصل برائت حاکم است.[۱۰]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۱۰۷ قانون مجازات اسلامی
محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- مرور زمان اجرای احکام قطعی تعزیری باعث توقف اجرای احکام میشود.
- مدت مرور زمان بسته به درجه جرم تعزیری متفاوت است.
- جرایم تعزیری درجه یک تا سه پس از بیست سال از تاریخ قطعیت حکم مشمول مرور زمان میشوند.
- جرایم تعزیری درجه چهار پس از پانزده سال از تاریخ قطعیت حکم مشمول مرور زمان میشوند.
- جرایم تعزیری درجه پنج پس از ده سال از تاریخ قطعیت حکم مشمول مرور زمان میشوند.
- جرایم تعزیری درجه شش پس از هفت سال از تاریخ قطعیت حکم مشمول مرور زمان میشوند.
- جرایم تعزیری درجه هفت و هشت پس از پنج سال از تاریخ قطعیت حکم مشمول مرور زمان میشوند.
- اگر اجرای مجازات به گذشت مدت یا رفع مانعی موکول شود، مرور زمان از آن تاریخ محاسبه میشود.
- احکام دادگاههای خارج از کشور درباره اتباع ایرانی تابع مقررات این ماده و موافقتنامههای قانونی است.
رویه های قضایی
- به موجب رأی وحدت رویه شماره 228 مورخ 1349/8/30 هیأت عمومی دیوان عالی کشور، شروع مرور زمان جرم افترا از تاریخ قطعیت عجز و ناتوانی از اثبات اسناد و نیز ثبوت کذب بودن شکایت شاکی است.[۱۱]
- نظریه شماره 820/96/7 مورخ 1396/04/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/99/1804 مورخ 1399/11/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/98/776 مورخ 1398/12/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/98/248 مورخ 1398/03/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/98/1616 مورخ 1398/10/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/97/962 مورخ 1397/04/10 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/97/379 مورخ 1397/03/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/97/2990 مورخ 1398/07/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/97/1909 مورخ 1397/11/14 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/97/1289 مورخ 1397/11/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/96/820 مورخ 1396/04/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/1402/663 مورخ 1402/10/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/1401/586 مورخ 1401/07/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/1402/467 مورخ 1402/10/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره پیش نویس دستورالعمل جدید ساماندهی اجرای احکام کیفری
- نظریه شماره 7/1402/442 مورخ 1402/06/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مرور زمان اجرای حکم
- نظریه شماره 7/1400/235 مورخ 1400/04/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تغییر کاربری اراضی زراعی پس قرار گرفتن در حریم مسکونی
- نظریه شماره 7/1400/826 مورخ 1400/08/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مبنای محاسبه سال در مرور زمان
- نظریه شماره 7/1400/339 مورخ 1400/04/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شمول مرور زمان مجازات قلع و قمع بنا در قانون کاربری اراضی زراعی و باغها
- نظریه شماره 7/99/2011 مورخ 1400/03/10 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تاثیر صدور رای قطعی از دادگاه تجدیدنظر بر مرور زمان
- نظریه شماره 7/99/38 مورخ 1399/02/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مشمول مرور زمان اجرای حکم در فرض تعلل مرجع انتظامی یا شاکی
- نظریه شماره 7/99/909 مورخ 1399/08/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعیین مرور زمان در فرض شمول قانون کاهش مجازات بر دادنامه اجرایی
- نظریه شماره 7/1401/1309 مورخ 1401/12/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد وضعیت مرور زمان در حالت عدم اجرای مجازات تکمیلی
- ظریه شماره 7/1401/1309 مورخ 1401/12/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد وضعیت مرور زمان در حالت عدم اجرای مجازات تکمیلی
- نظریه شماره 1191/96/7 مورخ 1396/05/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1208/95/7 مورخ 1395/05/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1209/96/7 مورخ 1396/05/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1230/95/7 مورخ 1395/05/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
مقالات مرتبط
- مرورزمان دعاوی قربانیان کاربرد سلاحهای شیمیایی جنگ عراق با ایران
- مفهوم قطعیت آرا و اثر آن بر مرور زمان احکام غیابی کیفری
- تحلیل اقتصادي حقوق در باب مرور زمان
- تزاحم قرار منع تعقیب با قرار موقوفی تعقیب: با نگاهی به قانون آیین دادرسی کیفری ایران و فرانسه
- موازین فقهی و تفسیر قضائی قوانین کیفری؛ نقد نظر هیأت عمومی دیوان عالی کشور در تشدید شلّاق تعزیری
منابع
- ↑ غلامحسین الهام و محسن برهانی. درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم). چاپ 1. میزان، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4960804
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4123448
- ↑ علی مهاجری. دادرسی و حکم غیابی در حقوق ایران. چاپ 1. فکرسازان، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2642960
- ↑ ماده 18 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3624416
- ↑ نشریه دادرسی شماره 50 خرداد و تیر ماه 1384. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1914272
- ↑ ماده ۹۷۶ قانون مدنی
- ↑ رجب گلدوست جویباری. آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د.ک جدید مصوب 1392. چاپ 2. جنگل، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4877704
- ↑ غلامحسین الهام و محسن برهانی. درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم). چاپ 1. میزان، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4961312
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3808744
- ↑ محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد اول) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق). چاپ 1. راه نوین، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6279536