ماده ۲۳ قانون صدور چک

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۴ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۰۸ توسط Javad (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۲۳ قانون صدور چک: (اصلاحی ۱۳۹۷/۸/۱۳) دارنده چک می تواند با ارائه گواهینامه عدم پرداخت، از دادگاه صالح صدور اجرائیه نسبت به کسری مبلغ چک و حق الوکاله وکیل طبق تعرفه قانونی را درخواست نماید. دادگاه مکلف است در صورت وجود شرایط زیر حسب مورد علیه صاحب حساب، صادر کننده یا هر دو اجرائیه صادر نماید.

الف- در متن چک، وصول وجه آن منوط به تحقق شرطی نشده باشد.

ب- در متن چک قید نشده باشد که چک بابت تضمین انجام معامله یا تعهدی است.

ج- گواهینامه عدم پرداخت به دلیل دستور عدم پرداخت طبق ماده (۱۴) این قانون و تبصره های آن صادر نشده باشد.

صادرکننده مکلف است ظرف مدت ده روز از تاریخ ابلاغ اجرائیه، بدهی خود را بپردازد، یا با موافقت دارنده چک ترتیبی برای پرداخت آن بدهد یا مالی معرفی کند که اجرای حکم را میسر کند؛ در غیر این صورت حسب درخواست دارنده، اجرای احکام دادگستری، اجرائیه را طبق قانون «نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب ۱۳۹۴/۳/۲۳» به مورد اجراء گذاشته و نسبت به استیفای مبالغ مذکور اقدام می نماید.

اگر صادرکننده یا قائم مقام قانونی او دعاوی مانند مشروط یا بابت تضمین بودن چک یا تحصیل چک از طریق کلاهبرداری یا خیانت در امانت یا دیگر جرائم در مراجع قضائی اقامه کند، اقامه دعوی مانع از جریان عملیات اجرائی نخواهد شد؛ مگر در مواردی که مرجع قضائی ظن قوی پیدا کند یا از اجرای سند مذکور ضرر جبران ناپذیر وارد شود که در این صورت با اخذ تامین مناسب، قرار توقف عملیات اجرائی صادر می نماید. در صورتی که دلیل ارائه شده مستند به سند رسمی باشد یا اینکه صادرکننده یا قائم مقام قانونی مدعی مفقود شدن چک بوده و مرجع قضائی دلایل ارائه شده را قابل قبول بداند، توقف عملیات اجرائی بدون اخذ تامین صادر خواهد شد. به دعاوی مذکور خارج از نوبت رسیدگی می شود.

مواد مرتبط

نکات توضیحی

لازم به ذکر است که صدور اجرائیه مذکور در ماده صدر الذکر در صلاحیت شورای حل اختلاف نبوده و تنها در صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی مربوطه می باشد.[۱] درخصوص دادگاه صالح از جهت صلاحیت محلی برای صدور اجرائیه مذکور در این ماده، با توجه به رأی وحدت رویه 688 هیأت عمومی دیوان عالی کشور، سه دادگاه صالح می باشد؛ 1. دادگاه محل صدور چک- 2. دادگاه محل اقامت خوانده- 3. دادگاه محل استقرار شعبه ای که گواهی عدم پرداخت را صادر نموده است.[۲] اجرای چک از طریق دادگاه امتیازی است که مقنن برای دارنده در نظر گرفته است لیکن دلالتی بر نسخ ماده 249 قانون تجارت نداشته و مسئولیت تضامنی امضاء کنندگان اسناد تجاری کماکان به قوت خود باقی است.[۳] در مطالبه چک از این طریق، دادگاه بدون نیاز به رسیدگی قضایی اجراییه صادر می نماید.[۴] شایان ذکر است که از آنجایی که ماده صدرالذکر وصول وجه چک را از طریق صدور اجراییه فوری قضایی، مشمول قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی نیز دانسته است،در نتیجه تمام مزایای آن قانون همچون جلب و ممنوع الخروجی ممکن می باشد.[۵] قابل ذکر است که در این روش همچون وصول وجه چک از طریق اجراییه ثبتی امکان دریافت خسارت تأخیر تأدیه وجود ندارد.[۶] نکته حائز اهمیت دیگر آن است که خوانده اجراییه مستقیم از طریق دادگاه صادر کننده یا صاحب حساب و یا هر دو می باشد و صدور اجراییه از این طریق علیه ضامن و ظهرنویس چک ممکن نمی باشد.[۷]

رویه های قضایی

منابع

  1. مجید عطایی جنتی، مرتضی تیرکانی و زهرا داوطلب. همیار دادگاه حقوقی مبحث: اسناد تجاری همراه با نمونه آرای کاربردی. چاپ 1. حقوق پویا، 1400.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6653168
  2. محسن قاسمی و رامین قاسمی. چک در نظم نوین تشریح قانون اصلاحی قانون صدور چک مصوب 1397 و 1400. چاپ 1. دادبخش، 1400.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6653276
  3. مجید عطایی جنتی، مرتضی تیرکانی و زهرا داوطلب. همیار دادگاه حقوقی مبحث: اسناد تجاری همراه با نمونه آرای کاربردی. چاپ 1. حقوق پویا، 1400.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6653172
  4. مجید عطایی جنتی و معصومه کریمی. روش رسیدگی به پرونده ها در شورای حل اختلاف (جلد اول). چاپ 1. حقوق پویا، 1398.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6653180
  5. محمدمهدی توکلی. منظومه چک. چاپ 1. مکتوب آخر، 1401.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6653268
  6. محمدمهدی توکلی. منظومه چک. چاپ 1. مکتوب آخر، 1401.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6653272
  7. یاسر مرادی و محمد نوری. چک نکات کاربردی از صدور تا پرداخت. چاپ 2. اندیشه رشد، 1401.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6653280
  8. مجید عطایی جنتی، مرتضی تیرکانی و زهرا داوطلب. همیار دادگاه حقوقی مبحث: اسناد تجاری همراه با نمونه آرای کاربردی. چاپ 1. حقوق پویا، 1400.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6653172
  9. مجید عطایی جنتی و معصومه کریمی. روش رسیدگی به پرونده ها در شورای حل اختلاف (جلد اول). چاپ 1. حقوق پویا، 1398.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6653180