ماده ۳ قانون مسئولیت مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
خط ۱: خط ۱:
دادگاه ميزان زيان و طريقه و كيفيت جبران آن را با توجه به اوضاع و احوال قضيه تعيين خواهد كرد جبران زيان را بصورث [ بصورت ] مستمري نميشود تعيين كرد مگر انكه مديون تأمين مقتضي براي پرداخت آن بدهد يا آنكه قانون آن را تجويز نمايد .
[[دادگاه]] ميزان [[زیان|زيان]] و طريقه و كيفيت جبران آن را با توجه به اوضاع و احوال قضيه تعيين خواهد كرد جبران زيان را بصورث [ بصورت ] مستمري نميشود تعيين كرد مگر انكه [[مدیون|مديون]] تأمين مقتضي براي پرداخت آن بدهد يا آنكه [[قانون]] آن را تجويز نمايد .
 
== مواد مرتبط ==
 
* [[ماده 96 قانون تأمین اجتماعی]]
* [[ماده ۳۱۱ قانون مدنی|ماده 311 قانون مدنی]]
* [[ماده ۳۲۸ قانون مدنی|ماده 328 قانون مدنی]]
* [[ماده ۳۳۱ قانون مدنی|ماده 331 قانون مدنی]]
 
== توضیح واژگان ==
[[زیان]]: زیان در معنی ضرر به کار می رود و غالباً این دو کلمه معادل یکدیگر هستند و با یکدیگر به کار می روند. چنین استعمالی (ضرر و زیان) از نوع استعمالات مترادف بوده است که در تعبیرات حقوقی درست نمی باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترمینولوژی حقوق|ترجمه=|جلد=|سال=1374|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6651852|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=7}}</ref>
 
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
درخصوص جبران نقدی خسارت به صورت مستمری لازم به ذکر است که، از آنجا که کاهش ارزش پول در گذر زمان سبب ایجاد مشکل خواهد شد، در همین راستا برخی از قوانین همچون قانون تأمین اجتماعی در [[ماده 96 قانون تأمین اجتماعی|ماده 96]]، افزایش میزان مستمری را حداقل سالی یکبار با در نظر گرفتن افزایش هزینه های زندگی پیش بینی نموده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مسئولیت مدنی ( الزامات خارج از قرارداد)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=402952|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|نام۲=حبیب اله|نام خانوادگی۲=رحیمی|چاپ=1}}</ref> [[دادگاه|محاکم]] می توانند با اختیاری که این ماده از [[قانون مسئولیت مدنی]] به آن ها داده است، معیار قابل تغییری را در جهت تعیین میزان مستمری در نظر گیرند تا علیرغم کاهش ارزش پول، جبران خسارت به طور کامل که هدف از وضع [[مسئولیت مدنی]] بوده است، صورت گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مسئولیت مدنی ( الزامات خارج از قرارداد)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=402956|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|نام۲=حبیب اله|نام خانوادگی۲=رحیمی|چاپ=1}}</ref>نکته حائر اهمیت دیگر درخصوص جبران خسارت آن است که [[شخص حقوقی|اشخاص حقوقی]] نیز همچون [[شخص حقیقی|اشخاص حقیقی]]، زمانی که از ارتکاب [[جرم]] [[خسارت مادی|خسارتی مادی]] ببینند می توانند دعوی ضرر و زیان خویش را  در صورت اثبات خسارتی شخصی و مستقیم در مقابل دادگاه صالح اقامه نمایند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1095092|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=آشوری|چاپ=13}}</ref>
 
== نکات توضیحی ==
برابر ظاهر ماده صدرالذکر درخصوص جبران خسارت به صورت مستمری، آنچه متبادر به ذهن می گردد آن است که درصورتی که شاکی به این امر راضی باشد، بدون دادن تأمین نیز چنین امری ممکن خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مسئولیت مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=118656|صفحه=|نام۱=حسینقلی|نام خانوادگی۱=حسینی نژاد|چاپ=1}}</ref>عموماً شیوه جبران خسارت دو قسم می باشد؛ یکی شیوه ی عینی یعین اعاده وضع به صورت پیشین و دیگری از طریق دادن معادل یا جبران بدلی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سوءاستفاده از حق در حقوق قراردادی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1078944|صفحه=|نام۱=آیت اله نبوی زاده|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> شایان ذکر است که در نظام حقوقی ایران و فقه اسلامی، علیرغم آنکه جبران عینی بر جبران بدلی مقدم می باشد، لیکن امروزه رایج ترین طریق جبران خسارت زیان دیده، دادن معادل که قالباً پول است، می باشد. هدف از این اقدام آن است که شخص زیان دیده در وضعیتی قرار گیرد که اگر فعل زیانبار محقق نمی شد، زیان دیده آن وضعیت را داشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سوءاستفاده از حق در حقوق قراردادی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1078960|صفحه=|نام۱=آیت اله نبوی زاده|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> لازم به ذکر است که برابر مواد [[ماده ۳۱۱ قانون مدنی|311]]، [[ماده ۳۲۸ قانون مدنی|328]] و [[ماده ۳۳۱ قانون مدنی|331 قانون مدنی]]، در مواردی که مال مورد خسارت مالی [[مال قیمی|قیمی]] باشد و در مواردی که حوث زیان بار منجر به فوت یا صدمه بدنی می گردد، جبران زیان به صورت نقدی می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مسئولیت مدنی (با نگرش تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4688840|صفحه=|نام۱=بختیار|نام خانوادگی۱=عباسلو|چاپ=1}}</ref>


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
خط ۱۱: خط ۲۷:
* [[بررسی تطبیقی جبران خسارت معنوی هتک حیثیت اشخاص در نظام حقوقی ایران و انگلستان]]
* [[بررسی تطبیقی جبران خسارت معنوی هتک حیثیت اشخاص در نظام حقوقی ایران و انگلستان]]


== منابع ==
{{پانویس}}
[[رده:جبران خسارت]]
[[رده:جبران خسارت]]
[[رده:شرایط جبران خسارت به صورت مستمری]]
[[رده:شرایط جبران خسارت به صورت مستمری]]

نسخهٔ ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۳۹

دادگاه ميزان زيان و طريقه و كيفيت جبران آن را با توجه به اوضاع و احوال قضيه تعيين خواهد كرد جبران زيان را بصورث [ بصورت ] مستمري نميشود تعيين كرد مگر انكه مديون تأمين مقتضي براي پرداخت آن بدهد يا آنكه قانون آن را تجويز نمايد .

مواد مرتبط

توضیح واژگان

زیان: زیان در معنی ضرر به کار می رود و غالباً این دو کلمه معادل یکدیگر هستند و با یکدیگر به کار می روند. چنین استعمالی (ضرر و زیان) از نوع استعمالات مترادف بوده است که در تعبیرات حقوقی درست نمی باشد.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

درخصوص جبران نقدی خسارت به صورت مستمری لازم به ذکر است که، از آنجا که کاهش ارزش پول در گذر زمان سبب ایجاد مشکل خواهد شد، در همین راستا برخی از قوانین همچون قانون تأمین اجتماعی در ماده 96، افزایش میزان مستمری را حداقل سالی یکبار با در نظر گرفتن افزایش هزینه های زندگی پیش بینی نموده است.[۲] محاکم می توانند با اختیاری که این ماده از قانون مسئولیت مدنی به آن ها داده است، معیار قابل تغییری را در جهت تعیین میزان مستمری در نظر گیرند تا علیرغم کاهش ارزش پول، جبران خسارت به طور کامل که هدف از وضع مسئولیت مدنی بوده است، صورت گیرد.[۳]نکته حائر اهمیت دیگر درخصوص جبران خسارت آن است که اشخاص حقوقی نیز همچون اشخاص حقیقی، زمانی که از ارتکاب جرم خسارتی مادی ببینند می توانند دعوی ضرر و زیان خویش را در صورت اثبات خسارتی شخصی و مستقیم در مقابل دادگاه صالح اقامه نمایند.[۴]

نکات توضیحی

برابر ظاهر ماده صدرالذکر درخصوص جبران خسارت به صورت مستمری، آنچه متبادر به ذهن می گردد آن است که درصورتی که شاکی به این امر راضی باشد، بدون دادن تأمین نیز چنین امری ممکن خواهد بود.[۵]عموماً شیوه جبران خسارت دو قسم می باشد؛ یکی شیوه ی عینی یعین اعاده وضع به صورت پیشین و دیگری از طریق دادن معادل یا جبران بدلی.[۶] شایان ذکر است که در نظام حقوقی ایران و فقه اسلامی، علیرغم آنکه جبران عینی بر جبران بدلی مقدم می باشد، لیکن امروزه رایج ترین طریق جبران خسارت زیان دیده، دادن معادل که قالباً پول است، می باشد. هدف از این اقدام آن است که شخص زیان دیده در وضعیتی قرار گیرد که اگر فعل زیانبار محقق نمی شد، زیان دیده آن وضعیت را داشت.[۷] لازم به ذکر است که برابر مواد 311، 328 و 331 قانون مدنی، در مواردی که مال مورد خسارت مالی قیمی باشد و در مواردی که حوث زیان بار منجر به فوت یا صدمه بدنی می گردد، جبران زیان به صورت نقدی می باشد.[۸]

مقالات مرتبط

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. ترمینولوژی حقوق. چاپ 7. گنج دانش، 1374.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6651852
  2. سیدحسین صفایی و حبیب اله رحیمی. مسئولیت مدنی ( الزامات خارج از قرارداد). چاپ 1. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 402952
  3. سیدحسین صفایی و حبیب اله رحیمی. مسئولیت مدنی ( الزامات خارج از قرارداد). چاپ 1. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 402956
  4. محمد آشوری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 13. سمت، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1095092
  5. حسینقلی حسینی نژاد. مسئولیت مدنی. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 118656
  6. سوءاستفاده از حق در حقوق قراردادی. چاپ 1. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1078944
  7. سوءاستفاده از حق در حقوق قراردادی. چاپ 1. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1078960
  8. بختیار عباسلو. مسئولیت مدنی (با نگرش تطبیقی). چاپ 1. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4688840