اقرار کتبی

اقرار کتبی، نوشته‌ای است حاوی اخباری به زیان نویسنده و به نفع دیگری، که می‌تواند به موجب نوشته عادی یا رسمی صورت گیرد مانند اقرار در لایحه، دادخواست، یا نامه خصوصی یا قید دین در دفتر تجاری. در خصوص اقرار کتبی، ماده ۲۰۴ قانون آیین دادرسی مدنی بیان می‌دارد: «اقرار شفاهی است وقتی که حین مذاکره در دادگاه به عمل آید و کتبی است در صورتی که در یکی از اسناد یا لوایحی که به دادگاه تقدیم گردیده اظهار شده باشد...»

مواد مرتبط

• ماده ۲۰۴ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۲۸۰ قانون مدنی
• ماده ۱۲۸۱ قانون مدنی

مصادیق

• سندی که مدیون در مورد استقراض به دائن خود می‌دهد یا سندی که بدهکار پس از وصول طلب خود به مدیون می‌دهد، از مصادیق اقرار کتبی است.
• اعلامات افراد در سند رسمی، اقرار کتبی محسوب می‌گردد.

• اقرار کتبی، ممکن است در یک نامه خصوصی صورت پذیرد.

قید دین در دفتر تجارتی

قید دین در دفتر تجارت به منزلهٔ اقرار کتبی است، زیرا دفاتر تجارتی، به زیان صاحب آن، سندیت دارد؛ پس قید دین در این دفاتر، اقرار محسوب می‌گردد، در واقع ذکر دین در دفتر تجارتی، اقرار کتبی در حکم اقرار شفاهی است.

قلمرو

با توجه به اینکه مندرجات دفاتر تجاری، نسبت به صاحب آن دفتر، اقرار محسوب می‌گردد؛ علیه قائم مقام تاجر نیز، قابل استناد خواهد بود.

در فقه

• ذکر دین در دفتر تجارتی، اقرار کتبی بوده؛ و اعتبار اقرار شفاهی را دارا است.

قلمرو

اخبار کتبی به حقی برای غیر، از زبان دیگری؛ شهادت است نه اقرار.

اقسام

اقرار کتبی در دادگاه

اقرار در دادخواست یا لایحه دفاعیه، اقرار کتبی در دادگاه محسوب می‌گردد.

اقرار کتبی خارج از دادگاه

به اقراری که در نوشته‌هایی، غیر از لایحه دفاعیه، صورت پذیرد؛ اقرار کتبی خارج از دادگاه گویند.

مصادیق

• اقرار در سند رسمی یا عادی یا دفاتر بازرگانی، اقرار مکتوب خارج از دادگاه می‌باشد.
• اقرار در موافقت نامه داوری، به منزله اقرار ضمنی خارج از دادگاه است.
• نامه‌های خصوصی دارای امضاء نیز، اقرار خارج از دادگاه محسوب گردیده؛ و می‌تواند مورد استناد مقرٌله قرار گیرد.

پیشینه

ماده ۳۶۶ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸، اقرار شفاهی و کتبی، داخل و خارج از دادگاه را پذیرفته بود.

در حقوق تطبیقی

• در حقوق فرانسه، ممکن است اقرار، به صورت شفاهی و ضمن مذاکره یا در جلسه دادرسی یا به صورت کتبی و ضمن لایحه دفاعیه، تحقق یابد.

در فقه

• آیه ۲۸۲ سوره بقره: ... وَلْیُمْلِلِ الَّذِی عَلَیْهِ الْحَقُّ وَلْیَتَّقِ اللَّهَ رَبَّهُ …، دلالت بر پذیرش اقرار کتبی دارد.

در رویه قضایی

• به موجب دادنامه شماره ۶۵۶/۳ مورخه ۱۳۷۱/۱۰/۱۴ شعبه ۳ دیوان عالی کشور، اگر کسی به صورت کتبی، بیان نماید که منزل مورد تصرف او، به شخص دیگری تعلق داشته؛ و به محض اخطار مالک، بدون دریافت هیچ وجهی، ملک را تخلیه خواهد نمود؛ چنین متنی، صرفاً یک تعهدنامه نیست؛ بلکه اقرار کتبی مبنی بر تعلق حق مورد نظر به دیگری است.
• رای دادگاه درباره ابطال اقرار نامه رسمی به دلیل کذب بودن آن (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۰۳۶۶)

اعتبار اقرار کتبی

اقرار کتبی در حکم اقرار شفاهی است، و به شرط معتبر بودن متن مورد استناد، صحیح است.

مقالات مرتبط

• نقش و تاثیر سکوت در شکل گیری اعمال حقوقی و جایگاه آن در ادله اثبات با رعایت اخلاق حسنه

کتب مرتبط

• اقرار مکتوب در امور حقوقی (حیدری)

جستارهای وابسته

• اقرار
• اقرار شفاهی
• اقرار در دادگاه
• اقرار در خارج از دادگاه