بازخوانی جریان احکام فضولی در اعمال حقوقی إذنی در فقه و حقوق ایران
 | |
| عنوان | بازخوانی جریان احکام فضولی در اعمال حقوقی إذنی در فقه و حقوق ایران |
|---|---|
| نویسنده | حامد خوبیاری سید محمد صادق طباطبایی |
| محور موضوعی | حقوق قراردادها فقه |
| سال نشر | ۱۳۹۸ |
| منتشر شده در | نشریه مطالعات حقوق تطبیقی معاصر |
| دوره | ۱۰ |
| شماره | ۱۹ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
بازخوانی جریان احکام فضولی در اعمال حقوقی إذنی در فقه و حقوق ایران عنوان مقاله ای از حامد خوبیاری و سید محمد صادق طباطبایی است که در مهر 1398 و در شماره 19 نشریه مطالعات حقوق تطبیقی معاصر منتشر شده است.
چکیده
وجود مواد مربوط به عقد فضولی در باب قواعد عمومی قراردادها برخی را بر آن داشته که احکام معاملات فضولی قابل تعمیم به تمامی انواع عقود است. اطلاق گزارۀ پیشگفته در مورد عقود إذنی از سوی فقهای متأخر مورد تردید قرار گرفته است. برخی قدرت إذن برای خلق عقد را زیر سؤال برده، تمامی عقود إذنی را نوعی ایقاع و عدهای إذن را به جهت رفع حکم تکلیفی حرمت و عدم ایجاد حکم وضعی، واقعۀ حقوقی دانستهاند. این دیدگاهها جریان احکام فضولی در اعمال حقوقی إذنی را با اشکال مواجه کرده است. نگارندگان با تنقیح مفهوم، انواع و آثار اعمال حقوقی إذنی معتقدند إذن در روند تشکیل اراده قسمی از رضا است و چنانچه به قصد انشا ختم شود، مصداق عمل حقوقی خواهد بود. از سوی دیگر، تعمیم جریان احکام فضولی به تمامی اقسام اعمال حقوقی موجب تعارض این باب از قواعد عمومی قراردادها با نظم عمومی خواهد بود. نویسندگان این مقاله برخلاف نظر رایج بین حقوقدانان بر این باورند که جریان فضولی در اعمال حقوقی إذنی تنها در صورتی امکانپذیر است که اثر عمل فضولی قابل استناد به آذن باشد. برای این منظور موضوع إذن باید مال متعلق به آذن بوده یا آنکه قابلیت استناد به آذن، متعلق قصد طرفین قرار گرفته باشد.