تولید و لزوم رعایت مقررات محیط زیست
 | |
| عنوان | تولید و لزوم رعایت مقررات محیط زیست |
|---|---|
| نویسنده | سید جواد سجادی علی‌رضا باریکلو |
| محور موضوعی | حقوق خصوصی مسئولیت مدنی |
| سال نشر | ۱۴۰۴ |
| منتشر شده در | نشریه پژوهش های حقوقی |
| دوره | ۲۴ |
| شماره | ۶۱ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
تولید و لزوم رعایت مقررات محیط زیست مقاله ای از سید جواد سجادی و علی‌رضا باریکلو که در فروردین 1404 و در شماره 61 فصلنامه نشریه علمی پژوهش های حقوقی منتشر شده است.
چکیده
تولید انبوه و متنوع، بارزترین چهره دنیای امروز است. تولید به‌رغم نقش مهم در توسعه، باعث تغییرات عمده اقلیم و آلودگی محیط زیست می‌شود. آلودگی محیط زیست، از مهم‌ترین بحران‌های جامعه امروز است؛ موضوعی که سرنوشت بشر را از بنیان متحول می‌کند و به حق انسان در دسترسی به محیط زیست سالم که از حقوق اساسی است، آسیب می‌رساند. آلودگی‌های ناشی از تولید، بیشتر به سبب فقدان استاندارد، بی‌کیفیتی محصولات و عدم کنترل است. آلودگی ناشی از تولید را هرگز نمی‌توان به صفر رساند؛ اما با اقدامات اساسی در زمینه تولید، می‌توان آن را به حداقل رساند. راهکارهای اصولی این است که در زمینه تولید، باید به اهداف بازدارندگی توجه کرد، استانداردهای سخت‌گیرانه تولید را به کار گرفت و استانداردها را نیز به‌روز کرد. تولیدات باید از مواد تجدیدپذیر و بر اساس استانداردهای محیط زیستی و در راستای توسعه پایدار ساخته شود. «عامل آلودگی» محیط زیست، به دلیل ایجاد منشأ آلودگی و تعدی به حقوق دیگران، دارای مسئولیت مدنی است و باید زیان‌های به‌وجود‌آمده را جبران کند؛ زیرا حق برخورداری از محیط زیست سالم از حقوق اساسی انسان است و تولید آلاینده به این حق آسیب می‌رساند. در نظام حقوقی ایران درباره مبنای مسئولیت مدنی، «نظریه تقصیر» ملاک است. این نظریه در زمینه مقابله با آلودگی محیط زیست با منشأ تولید، کارایی لازم را ندارد. به‌علاوه، مطالبه خسارت‌های زیست‌محیطی بر مبنای این نظریه دشوار است. برای جبران کاستی این نظریه، «مسئولیت محض و استناد عرفی» برای کاهش آلودگی‌های محیط زیستی تولید و حمایت از محیط زیست می‌تواند مؤثر واقع شود.
کلیدواژه ها
- حق
- محیط زیست
- مقررات تولید
- استاندارد
- آلایندگی
- خسارت
- مسئولیت مدنی