رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اصل حاکم در خصوص انعقاد عقد نکاح
 | |
| شماره دادنامه | ۹۱۰۹۹۷۰۹۰۶۸۰۱۵۴۵ |
|---|---|
| تاریخ دادنامه | ۱۳۹۱/۱۰/۱۷ |
| نوع رأی | رأی شعبه |
| نوع مرجع | شعبه دیوان عالی کشور |
| شعبه | شعبه ۸ دیوانعالی کشور |
| گروه رأی | رای حقوقی |
| موضوع | اصل حاکم در خصوص انعقاد عقد نکاح |
| قاضی | عبدالعلی ناصح حسن عباسیان اللهیاری |
رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اصل حاکم در خصوص انعقاد عقد نکاح: در صورت شک در وجود قرارداد و وقوع ازدواج، اصل بر عدم انعقاد اعمال حقوقی و نکاح است.
رأی خلاصه جریان پرونده
خانم س.چ. به وکالت از خانم ن.د. دادخواستی به طرفیت آقای د.ع. تسلیم دادگاه نموده، توضیح داده که خوانده در حرم مطهر امام رضا (ع) در تاریخ ۸۹/۲/۲۴ موکل را به عقد دائم خود درآورده است و قول داده بود که بعدا آن را ثبت کند و یک سال و هشت ماه است از آن تاریخ گذشته و به تعهد خود وفا نمی کند و لذا تقاضای ثبت واقعه ازدواج را دارم و به استشهادیه منضم به دادخواست استناد شده است. آقای ن.الف. به وکالت از مشارالیه به دادگاه معرفی شده است. در تاریخ ۹۰/۱۲/۲۴ دادگاه در وقت رسیدگی با حضور طرفین و وکلای آنها تشکیل جلسه داده است. وکیل زوجه دعوی را تکرار نموده است. وکیل خوانده دعوی مذکور را فاقد دلیل دانسته است و آن را تکذیب نموده است و اضافه نموده که خواهان چنین شکایتی را در دادسرا مطرح می نماید که قرار منع پیگرد صادر شده است و نیز قرار اناطه صادر شده است. وکیل خواهان مجددا دعوی را تکرار نموده است و اضافه نموده که قرار بر این شد با ۱۱۴ عدد سکه بهار آزادی به عنوان مهریه ازدواج ثبت شود و در این جلسه از شهود تحقیق شده است که مضبوط در پرونده است و سرانجام رأی شماره ۴۳۸۹/۹۰- ۹۰/۱۲/۲۷ از شعبه ۳۸ دادگاه عمومی خانواده صادر شده است. در این رأی پس از گزارش مختصری از پرونده آمده: یکی از شاهدان اظهار داشت مادر ن. به پدرش زنگ زد اجازه عقد گرفت دیگری می گوید ن. به پدرش زنگ زد اجازه گرفت. عاقد هم مشخص نیست چه کسی می باشد. مهریه معلوم نیست چه میزان است و از خانواده خوانده نیز کسی حضور نداشتند و با توجه به دفاعیات وکیل خوانده دعوی غیر ثابت و مردود اعلام شده است. خواهان با تکرار مطالب گذشته نسبت به این رأی تجدیدنظرخواهی نموده است و خوانده دعوی مزبور را تکذیب نموده است که نهایتا دادنامه مورد فرجامی با شماره مزبور صادر و در آن با رد دعوی تجدیدنظر خواهی رأی تجدیدنظر خواسته تأیید شده است خانم ن.د. با تکرار مطالب گذشته تقاضای فرجام خواهی نموده است و فرجام خوانده با تقدیم لایحه جوابیه ادعای مشارالیها را تکذیب نموده است و تقاضای ابرام دادنامه را نموده است. پرونده پس از اقدامات معموله جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع شده است.
رأی شعبه دیوان عالی کشور
ماحصل مورد مطروحه این است که خانم ن.د. توسط وکیل خود دادخواستی در تاریخ ۹۰/۱۱/۱ به طرفیت آقای د.ع. تسلیم دادگاه نموده است؛ توضیح داده در تاریخ ۸۹/۲/۲۴ خوانده وی را در حرم مطهر امام رضا (ع) به عقد دائم خود درآورده است و قرار شده بعدا به ثبت برساند ولی علی رغم گذشت هیجده ماه به تعهد خود وفا ننموده است لذا الزام وی را به ثبت واقعه ازدواج دارم. خوانده و وکیل وی دعوی مزبور را تکذیب نموده اند که بدوا برابر دادنامه شماره ۳۳۸۹/۹۰ مورخ ۹۰/۱۲/۲۷ صادره از شعبه ۳۸ دادگاه خانواده عمومی غیر ثابت و مردود اعلام شده است و رأی مذکور در دادگاه تجدیدنظر تأیید شده است. مشارالیها با تکرار مطالب گذشته نسبت به این رأی فرجام خواهی نموده است. هیأت شعبه- همانطور که فوقا اشاره شد ادعای مشارالیها اثبات زوجیت و ثبت واقعه ازدواج است که با مداقه به کلیه اوراق پرونده من جمله اظهارات شهود دلیل کافی که دال بر واقعه مزبور باشد به دادگاه ارائه نشده است و در صورت شک، اصل بر عدم اعمال حقوقی است. ضمن این که معلوم نیست اگر نامبردگان قصد ازدواج را به صورت دائم داشته اند چرا طبق رویه معمول و متعارف عمل نشده است و چرا اذن پدر بر صورت تلفنی اخذ شده است و همچنین چگونه یک نفر از اعضای خانواده فرجام خوانده حضور نداشتند بنابراین نظر به موارد مذکور و با توجه به تکذیب خوانده و وکیل وی دادنامه مورد فرجامی فاقد اشکال قانونی است مستندا به ماده ۳۷۰ قانون آیین دادرسی مدنی با رد دعوی فرجامی رأی فرجام خواسته ابرام می شود و پرونده به دادگاه محترم صادر کننده رأی قطعی اعاده می شود.
رییس شعبه ۸ دیوان عالی کشور - مستشاران
عباسیان - اللهیاری - ناصح